پرسش و پاسخ: انتخابات مجلس، ایران را به کجا می برد؟

چهار مهمان در این برنامه تلویزیونی شرکت خواهند کرد:

 • فرخ نگهدار، عضو سابق رهبری سازمان فدائیان اکثریت
 • حسین قاضیان، جامعه شناس
 • فاطمه حقیقت جو، نمانیده مجلس ششم از طیف اصلاح طلبان
 • کیانوش بوستانی، فعال سیاسی

چکیده ای از نظرات صاحبنظران برنامه را در زیر بخوانید:

فرخ نگهدار: حدود ۲۵ میلیون ایرانی از شرکت در انتخابات محرومند

آقای نگهدار معتقد است که جبهه متحد اصولگرایان کاملا از هم گسیخته شده است. مهار انتخابات مجلس عملا از دست اصولگرایان سنتی خارج شده و به دست جریان هایی افتاده است که برخلاف محافظه کاران سنتی، پایگاه شناخته شده ای در جامعه ندارند و اتکایشان عموما بر نهادهای نظامی و امنیتی است. از طرف دیگر حکومتگران قادر نیستند در ایران بدون واسطه صندوق رای، مواضع قدرت را بین خود توزیع کنند. او همچنین فکر می کند که عدم حضور اصلاح طلبان در انتخابات، بین ۲۰ تا ۲۵ میلیون نفر از شهروندان، به خصوص شهروندان وابسته به اقشار مدرن را از حق مشارکت محروم کرده است. ولی گستردگی و توان اجتماعی اقشار محروم شده از مشارکت چنان است که، اگر برای باز پس گرفتن حق مشارکت یک پارچه عمل کند، می تواند حکومت را به بازگشت به صندوق رای وادار سازد.

حسین قاضیان: همه در زمین انتخابات بازی می کنند

آقای قاضیان معتقد است که این انتخابات برای همه با درجات مختلف مهم است. برای مردمی که در شهرهای کوچک زندگی می کنند مهم است چون انتخاب نماینده، یکی از مهمترین راههای دسترسی به منابع مرکز است. گروهی از مردم هم در انتخابات شرکت می کنند تا در یک مناسک عمومی مشارکت کرده باشند بدون اینکه فکر کنند انتخابات مهم است. به عقیده آقای قاضیان این انتخابات بیش از همه البته برای نظام سیاسی اهمیت دارد. برای آنها هم میزان شرکت مردم مهم است و هم به تصویر کشیدن این مشارکت. او همچنین فکر می کند که انتخابات برای مخالفان حکومت هم مهم است. مخالفان می خواهند مردم را به عدم شرکت در انتخابات دعوت کنند تا از این طریق نشان دهند که مردم با حکومت مخالفند.

فاطمه حقیقت جو: تحریم انتخابات، بهترین گزینه برای مقاومت مدنی

خانم حقیقت جو معتقد است که انتخابات پیش رو را بیش از آن که بتوان انتخابات نامید، باید آن را نمایشی خواند برای تمسخر دموکراسی و شهروندمداری. چرا که هم دستگاه حاکم به عنوان متولی برگزاری و هم آن بخش از مردم که در آن به هر دلیل شرکت می کنند می دانند که این بازی هرچه باشد، انتخابات نیست، چون فاقد حداقل استانداردهای انتخابات آزاد، سالم و عادلانه است. انتخابات زمانی واجد معنی و مفهوم دموکراتیک است که در آن حداقلی از رقابت میان جریان های سیاسی وجود داشته باشد، آزادی بیان و مطبوعات به رسمیت شناخته شده باشد، فعالیت حزبی و سیاسی آزاد باشد، مجریان و ناظران انتخابات از مشروعیت کافی برخوردار باشند و صحت و سلامت انتخابات تضمین شده باشد. خانم حقیقت جو می گوید در چنین شرایطی و با در نظر گرفتن شرایط امنیتی حاکم بر کشور و پرهزینه بودن مبارزه سیاسی، "تحریم" انتخابات به عنوان بهترین گزینه مقاومت مدنی راهی است که می تواند مقدمه ای برای حرکت های بعدی و استفاده از دیگر متدهای مبارزه مدنی برای پایان دادن به دیکتاتوری باشد.

کیانوش بوستانی: تمرکز بر تحریم انتخابات بی معناست

آقای بوستانی معتقد است که انتخابات پیش رو غیررقابتی ترین انتخابات تاریخ ایران است، به طوری که حتی نمی توان نام انتخابات به آن داد. پیش از این به طور معمول، نظام مدتی پیش از انتخابات به شکلی محدود دست به باز کردن فضای سیاسی می زد تا بتواند حداقل کنترل شده ای از رای دهندکان را به بازی مورد نظرش هدایت کند. اما این بار حتی شاهد این حرکت تاکتیکی معمول هم نیستیم، به طوری که حتی می توان گفت که تکلیف نمایندگان مجلس آینده مشخص است، بنابراین ما شاهد هیچ چالشی در سطح نظام نخواهیم بود. بر همین مبنا، به نظر کیانوش بوستانی، مجادله بر سر تحریم یا مشارکت بی معناست و تمرکز اپوزیسیون روی این انتخابات جز تحلیل بردن نیروی خود کاری از بیش نخواهد برد.

اگر مایل هستید که سوال های شما بدون ذکر نام یا با اسم مستعار در برنامه مطرح شود لطفا آنها را به آدرس ایمیل (shoma@bbc.co.uk)  بفرستید. در عنوان نامه خود کلمه  "انتخابات" را ذکر کنید.