رقابت پشت پرده سیاسی چین با ایالات متحده

چین یکی از همسایه‌های افغانستان است در منطقه‌ای که مرز بسیار محدودی دارند، کوهستانی است و در مجموع چین در ارتباط با امنیت افغانستان دیدگاه‌های مشخصی دارد. به ویژه از این زاویه که هر نوع ناامنی در افغانستان تاثیر آن بر منطقه تاکستان شرقی بسیار زیاد خواهد بود، چرا که در این منطقه نهضت استقلال‌ طلبانه‌ی ترکستان شرقی وجود دارد که خواهان این است تا منطقه ایغورها را از چین جدا کرده که هم اکنون در افغانستان پایگاه پیدا کردند. طالبان در این منطقه بوده و سازمان القاعده حضور موثری در افغانستان پیدا کرده است. بنابراین از این منظر، چین با حضور در افغانستان، سیاست‌هایی را که ممکن است امریکایی‌ها  و ناتو به نوعی به دولت افغانستان تحمیل کنند را تعدیل می‌کند. در حقیقت چینی‌ها به دنبال این هستند که افغانستان مجددا حالت بی‌طرفی را که در گذشته داشته، پیدا کند. به عنوان مثال در دورانی که امریکایی‌ها پیمان سنتو را با ایران، ترکیه و پاکستان امضا کردند، در آن زمان خواهان این بودند که افغانستان هم به این پیمان بپیوندد، اما تحت شرایطی این کشور نپیوست و حالت بی‌طرفی خود را حفظ کرد. امروزه نیز چینی‌ها بر این باورند که سیاست مطلوب برای افغانستان همان سیاست بی‌طرفی است که بر همین اساس نسبت به امضای قرارداد استراتژیک با امریکا مخالفت کردند. البته این مخالفت در حدی نیست که تعیین‌کننده باشد، اما در مجموع دیدگاهی که چینی‌ها در ارتباط با افغانستان دارند، بی‌طرفی این کشور است. در چنین شرایطی که افغانستان قرارداد استراتژیک با امریکا، فرانسه و انگلیس امضاء کرده است، چینی‌ها نیز مصلحت خود را در آن می‌بینند که قرارداد مشابهی را با افغانستان امضاء کنند تا حداقل از این جهت توازن سیاسی برای افغانستان امکان‌پذیر باشد. به عبارت دیگر تنها غرب در این منطقه صاحب نفوذ نباشد. همین دیدگاه را نیز هندی‌ها دارند و بر این اساس آنها نیز قرارداد استراتژیک امضاء کردند. سایر کشورها نیز کم و بیش تمایل دارند در دوره‌ای که دیگر امکان ندارد افغانستان به سیاست بی‌طرفی بازگردد،حداقل این کشورها نیز در شرایطی قرار بگیرند که امریکا قرار دارد. از این زاویه است که چینی‌ها تلاش می‌کنند تا افغانستان را به سمت نشست شانگهای بشکانند که در این دوره افغانستان به عنوان ناظر مطرح است و به احتمال زیاد در آینده این کشور را وارد سازمان نشست همکاری‌های شانگهای خواهند کرد، به دلیل آنکه توازنی در مناسبات افغانستان و امریکا، اروپا، غرب و شرق ایجاد شود. در کنار این مسائل منافع اقتصادی نیز دارند.

پایان خبر./.