اتحادیه اروپا از تحولات در ترکیه ناخشنود است

ایران گلوبال به نقل از ایمیل دریافتی خبر به گزارش پایگاه خبری تحلیلی میدل‌ایست آنلاین، دیپلمات‌های غربی در گزارش‌های خود به پایتخت‌های اروپایی‌شان بر لزوم فشار به دولت رجب طیب اردوغان برای رعایت آزادی بیان و جلوگیری از برخورد با مطبوعات و رسانه‌های مخالف تاکید کرده‌اند. مارک پیرنی، رئیس سابق هیئت اعزامی اتحادیه اروپا به آنکارا در این باره می‌گوید: «اگر به سلسله تحولاتی که اخیرا در ترکیه رخ داده، بنگریم به روشنی می‌بینیم که یک جریان محافظه‌کار درصدد قبضه کامل قدرت است و اجازه نمی‌دهد که هیچ جریان مخالفی علیه آن  شکل بگیرد.» در همین رابطه استفان فولی، مذاکره‌کننده مسئول در توسعه اتحادیه اروپا که به استانبول ترکیه سفر کرده است، از دولت ترکیه خواست که اگر به دنبال عضویت در اتحادیه اروپا است، اصلاحات را در این کشور به طور جدی دنبال کند. او که در یک کنفرانس خبری در استانبول با خبرنگاران صحبت می‌کرد، در این باره گفت: «در این سفر فرصت را غنیمت شمردیم و نگرانی خود را نسبت به افزایش دستگیری روزنامه‌نگاران، نمایندگان، استادان دانشگاه و دانشجویان به خصوص درباره آزادی مطبوعات و رسانه‌ها به اطلاع مقامات ترکیه رساندیم.» در حال حاضر نزدیک به یک‌صد روزنامه‌نگار و مدافع حقوق بشر به همراه ده‌ها نظامی متهم به توطئه علیه دولت اسلام‌گرای رجب طیب اردوغان، در زندان‌های ترکیه زندانی هستند. نزدیک به پنج ماه پیش جان موریس، یکی از مقام‌های مسئول در اتحادیه اروپا انتقاد شدیدی را متوجه اردوغان کرد و او را متهم ساخت که رسما آزادی بیان را در کشورش زیر پا می‌گذارد و با مخالفانش به شدت برخورد می‌کند. وی در ماه می گذشته نیز انتقادهای خود را علیه دولت اسلام‌گرای ترکیه تکرار کرد و گفت: «برخی مردان سیاسی در ترکیه کارهای ناشایستی می‌کنند که برای اروپایی‌ها به هیچ وجه قابل چشم‌پوشی نیست.» در ماه دسامبر مسئولان ترکیه در برخی شهرهای کردنشین شرق کشور منع آمد و شد اعلام کردند و گفتند که هدف از این کار محافظت مردم این مناطق از حملات هوایی ارتش ترکیه به شورشیان کرد است. این حرکت دولت ترکیه با اعتراض اتحادیه اروپا همراه شد. اخیرا نیز دولت رجب طیب اردوغان قانونی را به تصویب رسانده است که به موجب آن فعالیت اقلیت‌های قومی و دینی و همچنان جریان‌های سکولار محدود می‌شود. این قانون نیز با اعتراض اتحادیه اروپا همراه شده است به گونه‌ای که آن را نقض صریح آزادی‌های فردی و قومی دانسته‌اند و گفته‌اند که چنین قوانینی با روحیه و ماهیت اتحادیه اروپا به هیچ وجه هماهنگی ندارد. در بخشی از این قانون آموزش قرآن در تمامی مدارس ترکیه اجباری می‌شود و دانش‌آموزان باید در پایان دوره ابتدایی، دوره‌ای را نیز در مدارس دینی زیر نظر "امام خطیب" که عموما زیر نظر نهادی است که ائمه جماعات را تربیت می‌کند، ببینند و درباره علوم قرآنی امتحان دهند. منتقدان به این قانون معتقدند که به واسطه این قانون نظام جمهوری سکولار ترکیه که کمال آتاتورک، موسس آن بوده است، زیر سوال می‌رود. قانون دیگری که باعث نگرانی جریان‌های سکولار شده است، این است که دولت وزارتخانه‌ها و نهادهای مربوطه را ملکف کرده است که در تمامی مراکز فرهنگی، سالن‌های تئاتر و اپراهای جدید نمازخانه بسازند و شبکه تلویزیون ملی "تی‌آر‌تی" را نیز موظف کرده است که یک شبکه دینی تلویزیونی تاسیس کند. یک دیپلمات فعال در آنکارا که نخواست نامش فاش شود در این باره گفت: «جامعه مدنی در ترکیه وجود دارد ولی کسی صدایشان را نمی‌شنود. یعنی اجازه نمی‌دهند که صدایشان شنیده شود. بیشتر رسانه‌ها به طور مستقیم یا غیر مستقیم تحت کنترل کامل حزب عدالت و توسعه که از سال 2002 بر کشور حکومت می‌کند، است در حالی که مخالفان ناتوان از هر گونه فعالیتی در برابر آن هستند.» وی همچنین گفت: «در ترکیه افراد بسیاری به دلیل آزادی بیان محاکمه می‌شوند. مثلا فاضل سای که یک اندیشمند ترکیه‌ای است و از شهرت جهانی برخوردار است به دلیل توهین به مقدسات محکوم به یک سال و نیم حبس در زندان شده است.» این دیپلمات می‌گوید: «مساله این نیست که چرا او را محاکمه کرده‌اند بلکه بر عکس آن‌چه نگران‌کننده است این است که رسانه‌های نزدیک به حکومت مثل الصباح این حرکات را حرکاتی شجاعانه و دلیرانه توصیف می‌کنند.» اخیرا رجب طیب اردوغان اعلام کرده است که درصدد ساخت مسجد عظیمی در استانبول است که از همه نقاط شهر امکان دیدن آن وجود داشته باشد.یک دیپلمات اروپایی ساکن در استانبول که او نیز نخواست نامش فاش شود، در این باره می‌گوید: «همه نشانه‌ها حاکی از آن است که حکومت ترکیه به رهبری رجب طیب اردوغان به دنبال ساخت پروژه‌ای قومی – اسلامی است که بیش از همه یاد دوران عثمانی را زنده می‌کند.» او همچنین می‌گوید: «اردوغان به سه دلیل انگیزه لازم برای پیش بردن چنین پروژه‌ای را دارد، اول از همه از ناحیه امریکا می‌تواند ترکیه را به تبدیل به کشوری الگو کند که پیشتاز نگرش اسلام معاصر است، دوم پر کردن خلاء سیاسی در جهان عرب در نبود کشورهای صاحب فکر و مهمی چون عراق و مصر و سوم بحران‌های متعددی که اروپا دست به گریبان است و این فرصت را به ترکیه می‌دهند که بتواند بیش از همیشه عرضه اندام کند.»

ترجمه: علی موسوی خلخالی

پایان خبر./.