از نرخ دلار تا افزایش حقوق؛ ۵ نکته درباره لایحه بودجه سال ۱۳۹۸

تحریم‌های آمریکا، کاهش درآمدهای نفتی ایران، نوسان نرخ ارز و افزایش نرخ تورم باعث شده طی ماه‌های اخیر طیف وسیعی از مقام‌های ایران از جمله مسئولان ارشد دولتی، نمایندگان مجلس و روسای سازمان‌های مختلف درباره جزئیات این لایحه اظهار نظر کنند.

در این مطلب به ۵ موضوع در لایحه بودجه سال آینده که ممکن است اقتصاد خانوارهای ایرانی را متاثر کند اشاره شده که عمدتا از زبان رئیس سازمان برنامه و بودجه نقل شده است.

حق نشر عکسEPA

قیمت سوخت

در لایحه بودجه سال آینده نرخ سوخت تغییری نکرده است.

هر چند بسیاری از مسئولان دولت ایران به ویژه وزارت نفت معتقدند قیمت سوخت در ایران حتی از کشورهای همسایه هم کمتر است، اما به دلیل بار تورمی افزایش قیمت سوخت از بالا بردن نرخ آن خودداری شده ‌است.

ایران همراه با سودان و ونزوئلا دارای ارزانترین نرخ بنزین در جهان است.

عده‌ای معتقدند قیمت پایین بنزین و فرآورده‌های نفتی در ایران به افزایش قاچاق سوخت دامن زده است و دولت با اقداماتی نظیر ابطال کارت سوخت‌های مهاجر استانی سعی کرده با پدیده قاچاق مبارزه کند.

هرسال با افزایش تب و تاب لایحه بودجه، بحث بر سر موضوع افزایش قیمت‌ سوخت بالا می‌گیرد اما در دو سال گذشته به دلیل شرایط نامطلوب اقتصادی، تغییری در قیمت‌های حامل انرژی صورت نگرفته است.

علی لاریجانی، رئیس مجلس ایران اخیرا گفته است: "دو نرخی شدن بنزین خودش مفاسد دارد؛ کشور ما از لحاظ اقتصادی در شرایط عادی نیست."

حق نشر عکسILNA

نرخ دلار

در روزهای اخیر رسانه‌های ایران نقل قول‌هایی از عبدالناصر همتی، رئیس بانک مرکزی درباره مبنای محاسباتی نرخ دلار در لایحه بودجه سال آینده منتشر کرده بودند.

آقای همتی نرخ دلار را بر این اساس حدود ۵۷۰۰ تومان اعلام کرده بود. دولت ایران "نرخ موثر" قیمت دلار در بودجه سال آینده را بین ۵۶۰۰ تا ۵۸۰۰ تومان در نظر گرفته است.

• آیا کاهش قیمت دلار ادامه می‌یابد یا دوباره گران می‌شود؟

محمدباقر نوبخت در تازه‌ترین اظهار نظر خود در این باره امروز (چهارشنبه ۱۴ آذر) گفت: "در بودجه سال ۹۸ قیمت پایه ارز ۵۸۰۰ تومان نیست؛ آنچه که برای نرخ تسعیر در نظر گرفته شد با ارز ۴۲۰۰ تومان است. اگر ارز دیگری باقی بماند که چون عمده ارزی که سهم دولت است در همین حدود است، بقیه را بانک مرکزی برای تنظیم بازار نیما (نظام معاملات یکپارچه ارزی) بخواهد مداخله کند، با همان نرخ ارز نیما خواهد بود."

او همچنین گفته: "پیش بینی می‌شود آن بخشی که از طریق نیما عمل می شود و بخش عمده ارز که با نرخ ۴۲۰۰ تومان است، اگر نرخ موثر را در نظر بگیریم می‌تواند در حد ۵۶۰۰ الی ۵۸۰۰ باشد."

نرخ محاسباتی دلار در بودجه امسال (۱۳۹۷) ۳۵۰۰ تومان تعیین شده بود.

قیمت دلار در بازار آزاد ایران در ابتدای سال ۱۳۹۷ حدود ۵۰۰۰ تومان بود. در مهر ماه این نرخ به بالای ۱۹ هزار تومان رسید و بعد از آن شروع به کاهش کرد.

قیمت معامله دلار طی ده روز اخیر به کمتر از ۱۱ هزار تومان هم رسید؛ ولی در بیشتر موارد این نرخ در صرافی‌ها بین ۱۱ تا ۱۲ هزار تومان متغیر بوده است.

با کاهش نرخ ارز، از حدود دو هفته پیش بانک‌ها نرخ خرید دلار را کاهش داده‌اند.

حق نشر عکسREUTERS

قیمت نفت

سازمان برنامه و بودجه مبنای محاسباتی قیمت نفت در لایحه بودجه سال ۱۳۹۸ را به طور متوسط ۵۴ دلار در هر بشکه در نظر گرفته است.

این رقم در حالی اعلام شده که دولت ایران گفته است فروش نفت این کشور نسبت به سال گذشته (۱۳۹۶) از دو و نیم میلیون بشکه در روز به یک میلیون بشکه کاهش پیدا کرده است.

حتی پیش از اعلام دور دوم تحریم‌های آمریکا علیه ایران تعدادی از خریداران نفت ایران واردات نفت از ایران کاهش دادند یا متوقف کردند . یکی از این کشورها کره جنوبی است که در دو ماه منتهی به از سرگیری تحریم‌ها (نیمه آبان ماه) واردات نفت از ایران را به صفر رساند.

دولت ایران در بودجه سال جاری خورشیدی (۱۳۹۷) قیمت هر بشکه نفت را حدود ۵۵ دلار در نظر گرفته بود که از میانگین قیمت در بازار کمتر بوده است.

آمریکا البته فعلا ۹ کشور از خریداران نفت ایران را موقتا و برای ۱۸۰ روز از تحریم‌ها معاف کرده است. این کشورها می‌توانند به میزان مشخصی به معامله نفتی با ایران ادامه دهند.

اعلام نفت ۵۴ دلاری در بودجه سال آینده ایران در حالی است که بازار نفت روزهای خوبی را سپری نمی‌کند. قیمت هر بشکه نفت سبک ایران که در اوایل اکتبر به نزدیک ۸۱ دلار رسیده بود هفته پیش تا ۵۴ دلار هم کاهش یافت.

حق نشر عکسANADOLU AGENCY

افزایش حقوق

افزایش حقوق در سال آینده در صورت موافقت مجلس پلکانی خواهد بود به این معنی که کسانی که حقوق بیشتری می‌گیرند افزایش حقوقشان کمتر و آن‌هایی که کمتر می‌گیرند تا ۲۰ درصد افزایش حقوق خواهند داشت.

البته به گفته آقای نوبخت حقوق بعضی از گروه‌های شغلی ممکن است بیش‌ از ۲۰ در صد هم در سال آینده افزایش پیدا کند.

حسن روحانی، رئیس جمهور ایران هم با تائید افزایش بیست درصدی حقوق‌ها، امروز چهارشنبه (۱۴ آذر) گفته است دولت برای جلوگیری از افزایش قیمت‌ها حدود ۱۴ میلیارد دلار هم برای کالاهای اساسی با ارز ۴۲۰۰ تومانی اختصاص داده است.

دولت ایران حدود دو هفته پیش اعلام کرد به دلیل افزایش حقوق کارکنان دولت و بازنشستگان در لایحه بودجه ۱۳۹۸ افزایش حقوقی برای امسال در نظر نگرفته است و "بسته‌های حمایتی" را جایگزین افزایش حقوق امسال دانست.

منظور از این "بسته‌ها" دستورالعمل بسته پرداخت کمک جبرانی به اقشار کم درآمد است که هیئت دولت آن را تصویب کرده و به کارکنان رسمی و پیمانی که زیر سه میلیون تومان در ماه درآمد دارند تعلق می‌گیرد.