سند همکاری ۲۵ ساله چین و ایران امضا می‌شود

سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی از امضای سند جامع همکاری‌های بیست و پنج ساله ایران و چین در روز شنبه خبر داد و گفت که روز شنبه هفتم فروردین و در تهران، قرارداد ۲۵ ساله بین ایران و چین به امضای وزرای خارجه دو کشور می‌رسد.

وانگ یی، وزیر خارجه چین روز جمعه ششم فروردین وارد تهران شد. او پیش از سفر به تهران، به عربستان سعودی و ترکیه سفر کرده بود. 

پیش‌نویس قرارداد بین تهران و پکن در سفر شهریور ماه ۹۸ محمدجواد ظریف به دولت چین تحویل داده شد و این کشور در نیمه اسفند ۹۹ نظرات نهایی خود درباره این سند را به ایران اعلام کرد. 

در تیر ماه انتشار موادی از این قرارداد اعتراضات زیادی را به دنبال داشت. با این حال مقامات جمهوری اسلامی گزارش‌های منتشر شده در این‌باره را تکذیب و اعلام کرده‌اند که توافق دو کشور هنوز نهایی نشده است. 

بر اساس سندی که اینترنشنال پیش از این منتشر کرده، این قرارداد مواردی چون تضمین خرید نفت ایران از سوی چین در قبال حضور این کشور در ایران، توسعه بنادر و جزایر، همکاری در ساخت پیام‌رسان‌های اجتماعی و تامین تجهیزات نظامی و پیشبرد صنایع نظامی را شامل می‌شود. 

تعدادی از مقامات جمهوری اسلامی اعلام کرده‌اند که پیروزی جو بایدن بر روابط ایران با چین و روسیه تاثیر نخواهد گذشت. 

سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، پیش از این گفته بود که روابط دو کشور «به مشارکت راهبردی رسیده است و سند نقشه راه ۲۵ ساله نه تنها کمرنگ نخواهد شد، بلکه با جدیت پیگیری ‌می‌شود.» 

همزمان با سفر وانگ یی به تهران، مجیدرضا حریری، رییس اتاق مشترک بازرگانی ایران و چین، گفت که تجارت دو کشور در سال گذشته به کمترین میزان در حدود ۱۲ سال گذشته رسیده و به دهه ۸۰ بازگشته است.  

به گفته حریری، میزان تجارت دو کشور در سال گذشته میلادی حدود ۱۶ میلیارد دلار و با احتساب فروش غیررسمی نفت کمتر از ۲۰ میلیارد دلار بود.  

او تحریم‌ها و کاهش ارز برای واردات از چین را از جمله دلایل کاهش روابط تجاری دو کشور ذکر کرد.  

با این حال بر اساس گزارش‌ها، صادرات نفت ایران به چین در هفته‌های اخیر افزایش پیدا کرده است. 

وزارت بازرگانی چین اعلام کرد که این کشور برای حفظ توافق هسته‌ای ایران می‌کوشد و از منافع مشروع در رابطه ایران و چین دفاع می‌کند. همچنین بنا بر اعلام این وزارت، چین هنوز هشداری درباره تحریم نفت ایران از دولت بایدن دریافت نکرده است.

مجیدرضا حریری رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین هم گفته بود آقای خامنه‌ای زمانی که علی لاریجانی رئیس مجلس بود، او را به همراه حسین آقامحمدی مشاور اقتصادی‌ رهبر جمهوری اسلامی، به چین فرستاد تا "پیام نظام" را برای بازسازی روابط اقتصادی دو کشور پیش ببرد.

به گفته آقای حریری "کلمه به کلمه مذاکرات با رهبر چک می‌شده است."

اوایل تیرماه محمود احمدی‌نژاد، رئیس جمهوری پیشین ایران، درباره قرارداد ۲۵ ساله "پنهان" و "دور از چشم ملت ایران" با یک کشور خارجی هشدار داد و گفت که "ملت ایران آن را به رسمیت نخواهد شناخت."

اما وزارت امور خارجه سند همکاری ایران و چین را "افتخارآمیز و به نفع روابط راهبردی دو کشور " توصیف کرد.

از آن زمان مقام‌های حکومتی همواره از این سند که ابهامات زیادی درباره آن مطرح شده دفاع کرده‌‌اند.