مقام‌های ارشد عربستان و ایران در بغداد مذاکرات مستقیم انجام داده‌اند

فایننشال تایمز به نقل از یکی از مقامات گفته که دور اول مذاکرات نهم آوریل (۲۰ فروردین) در بغداد انجام شده و شامل گفتگوهایی درباره حملات حوثی‌ها بوده و این مذاکرات "مثبت" ارزیابی شده است.

این مقام مسئول گفته که سرپرستی هیات عربستان با خالد بن علی الحمیدان، رئیس اداره اطلاعات این کشور بوده و قرار است دور دوم این مذاکرات هفته آینده انجام شود.

روند برگزاری این مذاکرات توسط مصطفی کاظمی، نخست وزیر عراق که ماه گذشته در ریاض با ولیعهد عربستان دیدار داشت، تسهیل شده است.

این مقام مسئول همچنین گفته: "این مذاکرات سرعت بیشتری دارد به این دلیل که گفتگوهای آمریکا در ارتباط با توافق هسته ای سریعتر در حال انجام است و همچنین حملات حوثی‌ها هم ادامه دارد."

به نوشته این نشریه بریتانیایی یک مقام رسمی دیگر در مورد گفتگوهای انجام شده بین عربستان و ایران گفته: "مصطفی کاظمی روابط خوبی در داخل سیستم ایران دارد. نکته جدید این است که او (کاظمی ) اکنون همین نقش را در رابطه با عربستان دارد. خوب است که عراق این نقش را برعهده دارد، اما هنوز در مراحل اولیه هستیم."

این گفتگوها در حالی صورت گرفته که جوبایدن، رئیس جمهور آمریکا، به دنبال احیای توافقنامه هسته‌ای (برجام) است که ایران با قدرت‌های جهانی در سال ۲۰۱۵ امضا کرد و همچنین در پی کاهش تنش‌های منطقه‌ای است.

براساس گزارش فایننشال تایمز، عربستان سعودی مایل به پایان دادن جنگ در یمن علیه شورشیان حوثی مورد حمایت ایران است که حملات خود را علیه شهرهای عربستان و تاسیسات نفتی این کشور افزایش داده‌اند.

نیروهای حوثی در سال جاری ده‌ها موشک و پهپادهای حامل مواد منفجره به سمت مناطقی در عربستان شلیک کردند.

محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان هم اقداماتی انجام داده که به نظرمی‌رسد برای جلب نظر دولت بایدن باشد. آقای بایدن از زمان روی کار آمدن متعهد شده که روابط خود را با پادشاهی عربستان ارزیابی مجدد کرده و جنگ ۶ ساله در یمن را پایان دهد.

فایننشال تایمز در بخش دیگری از گزارش خود گفته که یک مقام ارشد سعودی هر گونه گفتگو با ایران را تکذیب کرده و دولت‌های ایران و عراق هم در این مورد اظهارنظری نکرده‌اند.

اما یک مقام ارشد عراقی و یک دیپلمات خارجی انجام این مذاکرات را تایید کرده‌اند. این مقام عراقی افزوده که این کشور "کانال‌های ارتباطی" بین ایران و مصر و ایران و اردن را هم تسهیل کرده است.

این مقام عراقی همچنین گفته: "نخست وزیر بسیار مایل است که شخصا در تبدیل عراق به پلی بین قدرت‌های مخالف در منطقه نقش داشته باشد. به نفع عراق است که بتواند این نقش را بازی کند. هر چه تقابل آن‌ها در منطقه بیشتر باشد، آن‌ها در اینجا حضور بیشتری دارند...و این گفتگوها صورت گرفته است."

روابط عربستان سعودی و ایران، دو رقیب منطقه‌ای در ژانویه ۲۰۱۶ در پی حمله به سفارت عربستان در تهران به پایین‌ترین حد خود رسید.

پس از اعدام شیخ نمر النمر، روحانی برجسته شیعه، گروهی از معترضان به این اعدام به ساختمان سفارت عربستان حمله کرده و آن را به آتش کشیدند. دو کشور یکدیگر را به بی ثبات کردن منطقه متهم کرده و پس از آن روابط دیپلماتیک خود را قطع کردند.

تنش بین دو کشور در سال ۲۰۱۸ شدت یافت، پس از آن که دونالد ترامپ، رئیس جمهور وقت، آمریکا را یکجانبه از توافق هسته‌ای ایران و قدرت‌های جهان خارج و تحریم‌های فلج کننده‌ای را علیه جمهوری اسلامی ایران اعمال کرد.

ولیعهد عربستان حامی سرسخت کمپین فشار حداکثری دونالد ترامپ، رئیس جمهور سابق آمریکا، علیه ایران بود. اما حملات موشکی و پهپادی در سپتامبر ۲۰۱۹ به مهم ترین تاسیسات نفتی این کشورو توقف تولید موقت نیمی از نفت خام عربستان آسیب‌پذیری این کشور را آشکار کرد.

حوثی‌ها مسئولیت این حمله را برعهده گرفتند اما مقامات آمریکایی و سعودی ایران را در این حمله مقصر دانستند.

واشنگتن و ریاض، ایران را به قاچاق موشک و پهپاد به حوثی‌ها متهم می‌کنند.

به گزارش فایننشال تایمز عراق که میزبان جنبش‌های شبه نظامی مورد حمایت ایران است، درگیر تنش‌های منطقه‌ای بوده است، به ویژه زمانی که دونالد ترامپ در ژانویه ۲۰۲۰ دستور ترور قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران را در بغداد صادر کرد. این اقدام، آمریکا و ایران را تا آستانه جنگ سوق داد و عراق که میزبان حدود ۲۰۰۰ سرباز آمریکایی است، در صورت تشدید روابط تهران و واشنگتن، احتمالا میدان جنگ بود.

ایران از زمان سرنگونی صدام حسین در سال ۲۰۰۳، روابط امنیتی، سیاسی و تجاری قوی با همسایه خود برقرار کرده است.

مذاکرات عربستان و ایران نشانه‌ای از "شروع پویایی در منطقه" است که با انتخاب جو بایدن که گفته بود در صورت بازگشت مجدد تهران به تعهداتش در توافق هسته‌ای ۲۰۱۵، به این توافق خواهد پیوست و بسیاری از تحریم ها را لغو خواهد کرد. به نوشته فایننشال تایمز، این پویایی آغاز شده است.

بقیه امضا کنندگان توافق هسته‌ای با ایران که شامل آلمان، فرانسه، بریتانیا، روسیه و چین می‌شوند مذاکراتی را در وین انجام داده‌اند تا زمینه را برای پیوستن دوباره آمریکا به این توافق فراهم کنند.

در ژانویه سال جاری، عربستان تحریم‌های منطقه‌ای علیه قطر که بیشتر از سه سال ادامه داشت و بخشی از آن بخاطر روابط دوحه با تهران بود را لغو کرد. این اقدام به عنوان بخشی از تلاش‌های ولیعهد عربستان برای کسب اعتبار نزد دولت آمریکا تعبیر شد.

ریاض که مخالف توافق هسته‌ای ایران بوده، گفته که مانع مذاکرات هسته‌ای نخواهد شد. اما خواستار آن است که قدرت های منطقه‌ای در هر بحث و گفتگویی که مرتبط با هر گونه توافق جدیدی باشد، حضور داشته باشند و تاکید دارد که باید به برنامه موشکی ایران و فعالیت‌های منطقه‌ای این کشور توجه شود.

حسن روحانی، رئیس جمهور ایران که دوره ریاست جمهوری‌اش در مرداد ماه به پایان می‌رسد، پیش‌تر گفته بود که خواهان کاهش خصومت‌ها با رقبای عرب است.