واکنش‌ها به اظهارات بی‌سابقه ظریف در مصاحبه افشا شده

آقای پومپئو در توییتی در واکنش به مصاحبه افشا شده آقای ظریف و با اشاره به عملیات دولت ترامپ در بغداد و کشتن قاسم سلیمانی نوشت است: "حمله فوق العاده دولت ما به قاسم سلیمانی تاثیر بسیار زیادی بر ایران و خاورمیانه داشته است. اگر حرف من را باور نمی‌کنید، از جواد ظریف بپرسید."

آقای پومپئو در توییت خود نوشته "رئیس جمهور بایدن همچنان فکر می‌کند که کشتن سلیمانی کار اشتباهی بوده است."

قاسم سلیمانی فرمانده وقت نیروی قدس شاخه برون مرزی سپاه پاسداران در ۱۳ دی ماه ۱۳۹۸ در عملیاتی که زیر نظر رئیس جمهور آمریکا قرار داشت، ترور شد.

آقای ظریف در فایل صوتی که منتشر شده است از استفاده نیروی قدس سپاه و قاسم سلیمانی از شرکت هواپیمایی مسافربری ایران ایر برای حمل و نقل نظامیان و ادوات نظامی به سوریه خبر داده و گفته پس از توافق برجام و رفع تحریم ایران ایر، با فشار آقای سلیمانی پروازهای ایران ایر به سوریه ۶ برابر شد.

وزیر خارجه ایران گفته موضوع را وقتی به قاسم سلیمانی در میان گذاشته بود وی گفته بود که پرواز های ایران برای جا به جایی ادوات و نظامی ها "امن تر" از پروازهای ماهان است. آمریکا در دوره ریاست جمهوری ترامپ هر دوی این شرکت ها را تحریم کرد.

اعتراض شدیدالحن چند نماینده مجلس شورای اسلامی

محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی هم در توییتی به طور تلویحی آقای ظریف را به "سیاست بازی یا ساده لوحی" متهم کرده و نوشته است "تدبیر وشجاعت حاج قاسم میدان‌ها را فتح و معابر دیپلماسی را باز می‌کرد؛ چیزی جز سیاست‌بازی یا ساده‌لوحی نمی‌تواند این حقیقت روشن را کتمان کند."

آقای قالیباف که خود فرمانده پیشین نیروی هوایی سپاه پاسداران بوده در توییت خود نوشته که نخواهند گذاشت، حالا که قاسم سلیمانی کشته شده "با فرصت‌طلبی برای رسیدن به مقاصد سیاسی به او جفا کنند و نقش تاریخی" او را "وارونه جلوه دهند."

احمدی امیر فراهانی دیگر نماینده مجلس ایران هم وعده تحقیق و تفحص از درباره "درز اطلاعات محرمانه و بعضا سری کشور" را مطرح کرده و گفته "افراد خائن به ملت و کشور" به قوه قضائیه معرفی می شوند.

منصور حقیقت‌پور، از اعضای کمیسیون امنیت ملی مجلس هم گفته است "یک تار موی حاج قاسم سلیمانی را به آقای ظریف نمی‌دهیم" و وزیر خارجه را متهم کرده که "تمام خطوط نظام را زیر سؤال برده است".

"شما را به دادگاه خواهیم کشاند"

واکنش شهروندان ایرانی عمدتا به موضوع تلاش او برای "علاج" و "توجیه" شلیک موشک های سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به هواپیمای اوکراینی و کشته شدن ۱۷۶ مسافر و خدمه و عیان شدن نقش سپاه در تضاد با آنچه اراده ملی ایرانیان خوانده می‌شود، است.

حامد اسماعیلیون، شهروند کانادایی که دختر و همسرش را در هواپیمای اوکراین از دست داده است، در اینستاگرام خود نوشت: "سرنگون کردن یک هواپیمای مسافربری کار یک نفر نیست. می‌بینید که سازمان‌یافته عمل کرده‌اند و تمام مجرمین اصلی در رده‌های بالای یک حکومت جهنمی هستند. در ارتکاب و در لاپوشانی."

آقای اسماعیلیون با اشاره به مصاحبه آقای ظریف افزود: "پنج نامی که با جنایت پرواز گره خورده‌اند. حاجی‌زاده و سلامی را در تلویزیون دیدید. نقش شمخانی در حرف‌های اوکراینی‌ها مشخص شد و امروز ظریف از نقش خودش و باقری می‌گوید."او نوشت که منتظر گزارش حقیقت باب دولت کانادا در هفته جاری هستند و افزود: "شما را به دادگاه خواهیم کشاند. نقش آدمکش بزرگ هم حتما به زودی هویدا خواهد شد."

در فایل صوتی افشا شده، آقای ظریف با اشاره به اصابت موشک‌های سپاه به هواپیمای اوکراینی گفته است که وی "ظهر جمعه دو روز پس از ساقط کردن هواپیما به به جلسه ویژه‌ای که در دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی برقرار بوده و می‌رود و به علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی و محمد باقری رئیس ستاد کل نیروهای مسلح می‌گوید: "اگر واقعا موشک خورده بگویید که ببینیم ما چگونه می‌توانیم آن را علاج کنیم." آقای ظریف می گوید مقام ها از لحظه اول می دانستند که هواپیما را سرنگون کردند اما در آن جلسه به او حمله کردند و خواستند که در توییترش شلیک به هواپیما را تکذیب کند.

واکنش‌های رسمی به مصاحبه افشا شده عمدتا متعلق به منتقدان و رقبای سیاسی آقای ظریف است اما در بین آنها مقام های دولتی از جمله حسام الدین آشنا دستیار ارشد حسن روحانی رئیس جمهور ایران و سعید خطیب‌زاده سخنگوی وزارت خارجه هم دیده می شوند که تلاش هایی برای کنترل عواقب این مصاحبه کرده اند.

آقای آشنا که مصاحبه درز کرده مربوط به طرحی وابسته به او در ثبت تاریخ شفاهی دولت است گفته که "ان‌شالله این سوء‌نیت و کید احتمالی به خودشان به خودشان بازگردد" و آقای خطیب‌زاده گفته این فایل صوتی "اصلا از ابتدا یک مصاحبه نبود و قرار هم نبود مصاحبه باشد و یک گفت‌وگو در چارچوب گفت‌وگوهای معمول و محرمانه‌ داخل دولت بود".

به گفته سخنگوی وزارت خارجه ایران در زمان انجام این گفت‌وگو "توافق دوجانبه شده‌بود که فایل محرمانه بماند و ما در انتخاب تیم تهیه، عوامل و نگهداری فایل‌ها هیچ نقشی نداشتیم و نمی‌دانیم چه کسانی چگونه و چرا چنین کرده‌اند. یک امر غیرقانونی اتفاق افتاده و باید بررسی شود".

از اولین ساعات انتشار مصاحبه آقای ظریف، گروه‌های مختلفی در شبکه اجتماعی کلاب هاوس در تحلیل اظهارات، انگیزه انتشار دهندگان مصاحبه، عواقب احتمالی و حتی بررسی لحن و گفتار سعید لیلاز مصاحبه کننده با وی شکل گرفت که تا اوایل صبح روز پس از انتشار فایل صوتی یعنی امروز هم داشت.

در این اتاق‌های گفتگو برخی به حمایت از وزیر خارجه ایران برآمدند و وی را قربانی لو دادن این فایل توصیف کردند اما چهره‌های سیاسی نزدیک به سپاه و نیروهای امنیتی، با انتقاد از اظهارات آقای ظریف خصوصا گفته هایش درباره قاسم سلیمانی و نیروی قدس شاخه برون مرزی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، از وی به تندی انتقاد داشتند.

بر اساس گزارش رسانه های ایران این مصاحبه روز ۶ اسفند ۹۹ در قالب طرحی با عنوان "آن سوی دولت" که سلسله گفت‌وگوهای تاریخ شفاهی با مقام های دولت حسن روحانی است و با مدیریت حسام‌الدین آشنا در مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری انجام شده است. به غیر از وزیر خارجه با دیگر وزرا و اعضای کابینه هم مصاحبه ای درباره وقایع پشت پرده دولت در هشت سال گذشته ضبط شده است.

توضیح ویدئو،

جزییات مصاحبه منتشر نشده محمد جواد ظریف درباره قاسم سلیمانی و مسایل مهم سیاست خارجی ایران

"ظریف به مرز نابودی رسید"

خبرگزاری فارس وابسته به سپاه پاسداران در مقالات و مطالب متنوعی به اظهارات آقای ظریف واکنش نشان داده است. در یکی از این مقالات گفته شده است "مواضع شاذ و اختلافی ظریف نسبت به جهت‌گیری کلان انقلاب پوشیده نبود و البته با این صوت دقیقتر شد".

فارس در این مقاله نوشته است که "ظریف با این فایل صوتی و تقابل با قهرمان میدان به مرز نابودی سیاسی و اجتماعی رسید" و در ادامه گفته است "سارقان و منتشر کننده‌های این فایل صوتی دو هدف را دنبال کردند. اول اینکه هرچه مشکل هست و حتی اگر برجام هم نتیجه نداده است به جهت میدان‌داری میدان است پس هرچه فریاد دارید بر سر میدان بزنید. دوم اینکه ریاست جمهوری در ایران نقش ندارد و با جابجایی رئیس جمهور نیز مشکل حل نمی‌شود.".

منظور از "میدان" اشارات آقای ظریف به نیروی قدس سپاه و فرمانده ترور شده آن قاسم سلیمانی و عملیات‌های برون مرزی آن است.

خبرگزاری فارس در نتیجه‌گیری خود گفته است "ثمره نهایی خناسان ازین پروژه دل‌کندن مردم از تغییر از طریق صندوق و قهر با انتخابات است. پروژه‌ای که ماه‌هاست جنون وار در رسانه‌های شیطانی و اهریمنی پیگیری می‌شود".

"ظریف در خطوط قرمز نظام چالش کرده"

شماری از نمایندگان مجلس شورای اسلامی هم به صورت جسته و گریخته واکنش‌هایی به اظهارات آقای ظریف داشته‌اند.

نصرالله‌ پژمانفر رئیس کمیسیون اصل ۹۰ مجلس ایران گفته که وزیر خارجه "باید راجع‌به مطالبی که در این مصاحبه مطرح کرده توضیحات لازم را بدهد. آقای ظریف در این مصاحبه مطالبی را مطرح می‌کند که گویا نمی‌داند وزیر خارجه کشوری مثل جمهوری اسلامی ایران است و مسائلی را به چالش می‌کشد که جزو خطوط قرمز جمهوری اسلامی است که وی در آن سمت وزارت امور خارجه را دارد".

"چرا باید به وزارت خارجه اطلاعات حمله سری را داد"

نشریه "اخبار و تحلیل‌ها" که بولتن عمومی روزانه معاونت سیاسی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در شماره امروز خود به تندی از وزارت خارجه و آقای ظریف انتقاد کرده و گفته است که "نفوذ سازمان‌یافته" در وزارت خارجه وجود دارد.

سپاه در نشریه روزانه خود گفته است که اگر قاسم سلیمانی، "میدان را هم مانند عرصه دیپلماسی به دولت واگذار می‌کرد، احتمالاً همان‌طور که هنوز برجام بعد از هزاران بار نقض و رفت‌وبرگشت همچنان در وین در دست مذاکره‌های نافرجام است، میدان مبارزه با داعش نیز باید همچنان بعد از سال‌ها ادامه پیدا می‌کرد»".

نشریه روزانه سپاه در واکنش به اظهارات آقای ظریف که گفته بود در برخی از مهمترین مسائل کشور مثل سفر بشار اسد به تهران، حمله اسرائیل به مواضع ایران در سوریه و برنامه سپاه برای شلیک موشک به پایگاه آمریکایی در عراق بی اطلاع نگه داشته شده بود گفته است "چرا باید به وزارت خارجه‌ای که یک فایل صوتی محرمانه در آن قابل حفاظت نیست، اعتماد کرد و اطلاعات حمله سری نظامی را به آن داد؟"

"تاثیرگذاری در انتخابات ۱۴۰۰"

خبرگزاری تسنیم دیگر موسسه خبری وابسته به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی هم در مقاله ای درباره اظهارات آقای ظریف نوشته است "طبق‌ آنچه آقای ظریف چند بار در مصاحبه تأکید می‌کند، قرار نبوده است این گفت‌وگو فعلا منتشر شود و یا لااقل این‌طور به او گفته شده است... با این تفاصیل باید پرسید گفت‌و‌گویی با این درجه از اهمیت و حاوی مطالبی که می‌تواند فضای سیاسی کشور را به‌هم بریزد، چطور به بیرون درز کرده است؟"

تسنیم در مقاله خود نوشته است "آیا آقای آشنا که خود از جمله چهره‌های امنیتی در دولت آقای روحانی است از اهمیت این فایل صوتی مطلع نبوده و در نگهداری آن اهمال کرده است و یا این فایل با برنامه‌ریزی قبلی و به‌شکل غیررسمی برای تأثیرگذاری در انتخابات ۱۴۰۰ منتشر شده است؟"

واکنش های به مصاحبه افشا شده همچنان ادامه دارد. آقای ظریف در زمان انتشار این فایل در سفر رسمی به قطر بوده و امروز هم به عراق سفر کرده است. او در جریان سفر به بغداد در محل ترور قاسم سلیمانی که در جریان عملیات هوایی آمریکا کشته شد، حاضر شده است.

توضیح ویدئو،

جواد ظریف و نکات ظریف گفتگویش ‏