پیامرسان محبوب واتس‌اپ ویدئویی از گفتگو با یک کارگردان ایرانی منتشر کرده که می‌گوید فیلم خود درباره یک زن خواننده موسیقی متال در ایران را کاملا از راه دور و از طریق واتس‌اپ کارگردانی کرده است.

فربد اردبیلی، کارگردان فیلم کوتاه «جیغ زدن در تهران ممنوع» به ویل کتکارت، مدیر واتس‌اپ در متا گفت: «آگاهی‌رسانی درباره وضعیت ایران بسیار مهم است و به معنی واقعی کلمه می‌تواند جان آدم‌ها را نجات دهد. هرچه آدم‌های بیشتری بدانند که چه اتفاقاتی می‌افتد و چه اعتراضات و انقلابی در جریان است، حکومت کمتر می‌تواند آدم بکشد.»

فیلم کوتاه فربد اردبیلی، که در سال ۲۰۲۰ پخش شده، داستان خواننده زن یک گروه دت متال را به تصویر می‌کشد که درگیر لو دادن کنسرت زیرزمینی خودش به پلیس می‌شود تا بلکه از این طریق پناهندگی خود و خانواده‌اش در خارج از ایران را تسهیل کند.

آقای اردبیلی گفته فیلمش را از طریق واتس‌اپ کارگردانی کرده است.

پیامرسان واتس‌اپ و شبکه اینستاگرام از آغاز اعتراضات «زن، زندگی، آزادی» در ایران فیلتر شده‌اند. اما مدتی است که واتس‌اپ امکان ارتباط از طریق پروکسی یا فیلترشکن را فراهم کرده است و کاربران می‌توانند با دور زدن فیلتر از واتس‌اپ استفاده کنند. واتس‌اپ روز چهارشنبه اعلام کرد که امکانات جدیدی را برای استفاده از پروکسی اضافه کرده است.

پروکسی در واقع یک سرور واسطه‌ میان کاربر و سرویس‌های فیلترشده است.

واتس‌اپ می‌گوید استفاده از پروکسی را برای کاربران ساده کرده است و همچنین این امکان را فراهم کرده است که کاربران هنگام استفاده از پروکسی از قابلیت‌های چندرسانه‌ای استفاده کنند و بتوانند برای هم تصویر، پیام صوتی، فایل و گیف بفرستند.

بنا به آنچه واتس‌اپ می‌گوید استفاده از پروکسی‌ها نمی‌تواند رمزنگاری دوطرفه و حریم خصوصی کاربران را به خطر بیندازد.

فیلمسازی از راه دور

فربد اردبیلی به ویل کتکارت گفت که به کمک امکان دور زدن فیلتر در واتس‌اپ می‌تواند با خانواده‌اش در تماس باشد.

او درباره امکان اتصال به پروکسی در واتس‌اپ گفت: «من نمی‌دانم چه طور باید از آن استفاده کنم اما مادرم بلد است. برادرم برایش نصب کرده و او هم یاد گرفته است. الان از نظر تکنولوژیک آنها از من جلوتر هستند.»

او درباره چگونگی ساخت فیلم از راه دور گفت که با تهیه‌کننده‌اش از طریق واتس‌اپ در تماس بود و از روی آن به مانیتور نگاه می‌کرد و به تهیه‌کننده راهنمایی‌های لازم را می‌داد که در فیلمبرداری و بازی چه تغییراتی داده شود تا صحنه مطابق نظر او در بیاید.

برای آقای اردبیلی به دلیل حساسیت و خطری که متوجه تیم در تهران بود، مهم بود که گفتگو با آنها به طریق امنی انجام شود و حکومت امکان شنود تماس‌ها را نداشته باشد.

بسیاری از هنرمندان و روزنامه‌نگاران ایرانی به دلیل محدودیت و سانسور در ایران، یا زندگی در تبعید، با مسائل مشابهی مواجه بوده‌اند.

فربد اردبیلی گفت برایش مهم بود که از فاصله‌ای دور دوستان و همکارانش را به خطر نیندازد.

او گفت: «دوستان بسیار شجاعی داشتم که گفتند اگر هم اتفاقی بیفتد مهم نیست. می‌خواهیم این ماجرا را تعریف کنیم و به دنیا نشان دهیم که در ایران چه می‌گذرد.»

به گفته آقای اردبیلی، با توجه به آنکه بخشی از فیلم در مکان‌های عمومی می‌گذرد، آنها برای فیلمی دیگر مجوز گرفتند و صحنه‌های فیلم واقعی را در دل آن فیلم ساختگی جا دادند تا بتوانند فیلمبرداری کنند.

او گفت در آن سناریوی ساختگی در نهایت معلوم می‌شود که پلیس‌ها «آدم خوب‌های» داستان هستند و زن خواننده متال متوجه اشتباه بودن مسیر زندگی‌اش می‌شود.

آقای اردبیلی گفت به این ترتیب مسئولیتی هم متوجه بازیگران و تیم فیلمسازی نیست، چرا که تدوین از دست آنها خارج بوده و آنها نمی‌دانستند که قرار است چنین اتفاقی بیفتد.