نباید گمان کرد تغییر نام “بهار عربی”‌ به “بیداری اسلامی” و ادعای “علاقمندی و پیروی اکثریت آزادیخواهان منطقه از رهبر جمهوری اسلامی”، تنها نوعی توهم یا بخشی از تملق گویی های رایج در فضای رسانه ای ایران است، بلکه تبلیغات رسمی جمهوری اسلامی پیرامون بهار عربی، بازتاب دهنده ایده لزوم تبعیت همه مسلمانان از ولی فقیه است.

آقای خامنه ای خود را "ولی امر مسلمین جهان" می داند و شاید گمان می کند که رسانه های استکباری، مانع از رسیدن “پیام های نجات بخش” او به مردم منطقه شده اند و اگر این پیام ها بارها برای انقلابیون عرب تکرار شود آنگاه “عاشقان بیداری اسلامی"، زیر پرچمی که رهبر جمهوری اسلامی برافراشته، قرار خواهند گرفت و از انحراف بیداری اسلامی به طرف بهار عربی، جلوگیری خواهند کرد.

نخستین نشانه ها از این توهم دردسر ساز، در روز پانزدهم بهمن ماه ۸۹ آشکار شد. در آن روز، آقای خامنه ای که سخنران خطبه های نماز جمعه تهران بود، خطبه ای به عربی قرائت کرد و در هشت بند، رهنمودهایی در اختیار علما، دانشگاهیان، نظامیان و جوانان انقلابی مصرگذاشت. او به زعم خود با ایراد این خطبه ها، به دنبال آن بود تا انقلابی که به ادعای رهبر جمهور اسلامی، یک حرکت اسلامی بود زودتر به پیروزی برسد.

ساعاتی پس از این اظهارات، رهبران گروه اسلامی اخوان المسلمین در مصر، با صراحت اعلام کردند که تحرک مصری ها را یک انقلاب اسلامی نمی دانند. اما این موضع گیری صریح، در کمیت و کیفیت ادعاهایی که مقامات جمهوری اسلامی مطرح می نمودند تغییری ایجاد نکرد. حتی چندی بعد از آن، رسانه های حکومتی ایران، نامه ای را از قول مسلمانان بحرینی منتشر کردند که در بخشی از آن آمده بود: «هر طور که صلاح می دانید‪ ‬ما مقلدان و فرزندان خود در بحرین را یاری دهید. سخنرانی عربی جنابعالی در خصوص‪ ‬انقلاب مصر، برادران مصری ما را منصور گردانید و موجب توفیق و نصرت آنان شد».

با برگزاری انتخابات در تونس و اعلام پیروزی اسلامگرایان، بار دیگر ماشین تبلیغاتی جمهوری اسلامی، فعال شد تا ادعا کند که تحولات در کشورهای آزاد شده عربی، در همان روندی است که توسط آقای خامنه ای رهبری می شود.

این در حالی بود که چهره های منتخب مردم در آن کشورها، ضمن اسلامگرایی آشکار و علنی، تلاش می کردند فاصله دیدگاه های خود با گفتمان غالب بر جمهوری اسلامی را به اطلاع رأی دهندگان در داخل همان کشورها و ناظران نگران در سایر کشورها برسانند.

تأکید مکرر بر عدم الزام شهروندان به اجرای احکام شرعی و اظهار علاقه به الگوی ترکیه و مالزی، دو نشانه ای بود که کاندیداهای عضویت در نهادهای انتخابی یا منتخبان مردم در کشورهای تازه رها شده از دیکتاتوری، برای نشان دادن تفاوت خود با حاکمان ایران، ارائه می کردند.

اما سران و رسانه های حکومت ایران، همچنان ترجیح می دادند “بهار عربی”‌را با عبارت “بیداری اسلامی” ‌جایگزین و این ادعا را مطرح نمایند که سقوط دیکتاتورها در کشورهای عربی، موضع جمهوری اسلامی را در برابر دشمنان یا مخالفان منطقه ای و جهانی آن، تقویت می کند.

تداوم این اصرار، علیرغم تکرار مواضع روشن جناح های پیروز در انتخابات مصر وتونس، ثابت کرد که رهبر جمهوری اسلامی و یاران او بیش از آن که به بازتاب سخنان خود درمیان ملت های آزاد شده عرب بیندیشند به فکر بهره برداری تبلیغاتی در میان ایرانیانی هستند که با اوج گیری بهار عربی، به امید تازه ای برای آزادی ایران، دست یافته اند. به عبارت دیگر، نظام اسلامی به دنبال القای این نکته بود که روند تغییرات در کشورهای عربی، نه تنها موجب تقویت موضع مخالفان حکومت ایران نخواهد شد، بلکه بر تعداد حاکمان همفکر با رهبر جمهوری اسلامی در منطقه می افزاید و از این طریق، فشارهای وارده بر نظام ولایت فقیه کاهش خواهد یافت.

اما تغییرات در کشورهای عربی به گونه ای پیش رفت که نه تنها آرزوهای سران نظام جمهوری اسلامی، همراهان و خریدارانی پیدا نکرد، بلکه در حال حاضر، جدی ترین مخالفت ها نسبت به سیاست های منطقه ای جمهوری اسلامی توسط سران همان کشورهایی بیان می شود که پیروزی اسلام گرایان در آنها موجب خوشحالی مقامات جمهوری اسلامی شده بود.

این وضعیت به خصوص در موضوع سوریه قابل مشاهده است که برای نظام ولایت فقیه جنبه مرگ و زندگی دارد. درست در همان روزی که رهبر جمهوری اسلامی به تحلیل پیروزی اسلامگرایان در تونس پرداخت دولت اسلامی تونس، به عنوان نخستین کشور عربی، دستور اخراج سفیر سوریه را صادر کرد. پیش از آن هم دولت مصر، میزبانی جلسه ای را به عهده گرفته بود که هدف آن، ایجاد هماهنگی میان مخالفان بشار اسد دیکتاتور سوریه بود.

البته ایستادگی "اسلامگرایان تازه به قدرت رسیده” در برابر اصلی ترین متحد منطقه ای آقای خامنه ای، تنها ناکامی او در روند تغییرات اخیر نبوده است. حاکمان جدید در منطقه به خوبی می دانستند موضوع فلسطین و اسرائیل، یکی از حساسیت ها و نگرانی ها برای بسیاری از مردم منطقه است و سران جمهوری اسلامی با آگاهی از همین نگرانی ها، توجه ملت ها را به خود معطوف و برخی گروه های حامی فلسطین را به طرف خود جلب کرده اند.

بر همین اساس، اسلامگرایانی که به تازگی در کشورهای منطقه به قدرت رسیده اند رفتار غیر مدبرانه و گاه انفعالی اسلاف خویش در مقابل اسرائیل کنار گذاشتند تا سران نظام جمهو ری اسلامی دیگر نتوانند از این موضوع بهره برداری تبلیغاتی کنند. نتیجه این تدبیر، آن شد که گروه حماس به عنوان نزدیک ترین تشکل فلسطینی به جمهوری اسلامی، به ناگاه تغییر رویه داد.

در نخستین گام، خالد مشعل که تا چندی پیش در سوریه سکونت داشت دست در دست وزیر خارجه قطر به اردن رفت. این سفر، دو پیام شفاف برای ایران داشت. نخست نزدیکی حماس به دولت قطر که در ماههای اخیر سردمدار مخالفت با سوریه بوده است و دوم، ترجیح اردن به عنوان یکی از ناهماهنگ ترین کشورهای عرب به ایران بر سوریه.

اندکی بعد از این سفر، گروه حماس موافقت خود را با همکاری با محمود عباس و گروه فتح اعلام کرد؛ همان گروهی که که در سالهای اخیر، دشمنی دو طرفه میان آن گروه و حکومت جمهوری اسلامی وجود داشته است.

در یک کلام، رهبر جمهوری اسلامی تلاش وافری داشت که “بهار عربی” را “بیداری اسلامی” بنامد، اما اکنون شرایطی ایجاد شده است که شاید سران نظام اسلامی دیگر نتوانند حتی شعارهای خود در مورد وابستگی و تأثیر پذیری تحولات در کشورهای عربی به انقلاب ایران را تکرار و از این طریق، مخالفان داخلی و خارجی خویش را مرعوب سازند.

اکنون می توان حدس زد که "بهار عربی" به جای آنکه آرزوی رهبر جمهوری اسلامی برای تحقق شعار “بیداری اسلامی” را محقق سازد، امید اغلب ایرانیان برای فرا رسیدن "خزان شعارهای توخالی و هزینه ساز سران حکومت اسلامی” را بر آورده خواهد ساخت.