ايران و نخستين درس براي اوباما

عبدالرحمن الراشد ، نویسنده برجسته روزنامه الشرق الأوسط ، در شماره 25 اکتبر مقاله ای تحت عنوان ” ایران ، درس نخست برای اوباما ” نوشته و در آن به آثار بازیهای سیاسی ایران بر موقعیت باراک اوباما پرداخته است ، استاد الراشد مقاله خود را اینگونه آغاز میکند .

کره شمالی هنگامی از لجبازیهای هسته ای خود دست کشید و حاضر به تعلیق برنامه های هسته ای خود و امحاء یکی از مراکز هسته ای شد که در مقابل آن آمریکا ، حاضر به دادن امتیازهایی اندک از جمله کمک مالی محدود و رفع تحریمهای اقتصادی گردید .

تعلیق تحریم های اقتصادی و ترغیب کردن ژاپن به کمکهایی هر چند محدود درست زمان زمامداری رئیس جمهور قبلی آمریکا یعنی جرج دبلیو بوش اتفاق می افتاد ، که خود اصراری شدید به فشارهای بین المللی و اقتصادی علیه دولت پیونگ یانگ داشت .

اما این التزامها دیری نپائید ، چرا که دولت کره شمالی خیلی زود به رفتارهای سیاسی گذشته خود بازگشته و از راهی که جرج بوش برای خروج از بحران اندیشیده بود ، بازگشت .

هم اکنون ، باراک اوباما در برابر دو خطر جدی و بزرگ قرار گرفته است ،یکی ، کره شمالیِ تجدد یافته تر از گذشته ، دیگری ایرانی با مشخصات تازه ! ایرانی که تا کنون ، سیاست های باراک اوباما در برابرش منفعلانه بوده است .

همانطور که نشست بین الملی وین که با فرض اتخاذ برخور شدید تر با نظام تهران در صورت عدم پاسخگوئی به درخواستهای بین المللی جهت تحویل ذخایر غنی شده اورانیم ، تشکیل شده بود ، بدون هیچ دستاورد مثبتی پایان یافت و این تهران بود که با خرید وقت و سعی در ایجاد شکاف بین کشورهای طرف مذاکره خود ، به گیریزگاه دیگری رسید .

عقیده من بر این است ، که تلاش ایران در جلب نظر برخی کشورها غربی ، برای خرید زمان چند هفته ای و موفقیت در آن ، مسلما به اختلاف و شکاف در نظرات جامعه بین المللی منجر خواهد شده و این یعنی به دست آوردن زمان از سوی تهران …همان شیوه و سیاستی که صدام از درک آن عاجز ماند و این عدم درک به برخورد سریعتر جهان با وی و سرنگونیش منجر شد .

در حالی که منطقه ما ، مملو از سلاح ، ستیزه جو ، نفت و ترور شده است ، مسلما ایران برای رسیدن به خواسته های هسته ای خود ، نخواهد توانست از همان شیوه و اسلوب کره شمالی پیروی کند . چرا که تفاوت بزرگ بین شرایط این دو کشور همانا وجود سرشار منابع انرژی همچون نفت است و این تفاوت است که منطقه را برای کل جهان ، نسبت به منطقه کره ، مهمتر کرده است .

اما رسیدن ایران به شرایطی مشابه شرایط کره شمالی مسئله ایست که برنارد کوشنر ، وزیر خارجه فرانسه از آن به عنوان ” نشستن منطقه بر روی بشکه باروت ” یاد میکند ، اظهار نظری که جمهوری اسلامی در بهره گیری از آن برای ایجاد یک درگیری مصلحتی با فرانسه به خوبی بهره گرفته است ، و از این تنش برای ایجاد شکاف در صف جهانی !به طبع دولت ایران به عمد بر اختلافات با دولت فرانسه دامن میزند ، چرا که میداند ، فقط فرانسه است که میتواند غنی سازی اورانیم را در حد استفاده جهت مصارف پزشکی برای ایران فراهم کند .

کما اینکه دیدیم چگونه نظام ایران ، باراک اوباما را با آخرین تصمیمش ، در صحنه اختلافات جهانی به سخره گرفت ، آنجا که باراک اوباما در جریان اختلاف نظرش با دیگر کشورها که میگفتند ، ایران هرگز حاضر به همکاری واقعی و صادقانه با جامعه جهانی نخواهد شد و اوباما معتقد به نظری دیگر بود ، ایران ابتدا و در جریان نشست کشورهای بزرگ به نمایندگی از جامعه بین الملل ، شرایط آنان را مبنی بر غنی کردن اورانیم ذخیره خود در خارج از ایران پذیرفتند و نشست را به پایان بردند ، اما بعد از آن بر نظریه مخالفان اوباما صحه میگذارد و بعد از گذشت چند ساعت از بازگشت تیم مذاکره کنده به تهران ، اعلام میکند ، نه اینکه قصد ندارد اورانیم خود را به خارج تحویل دهد بلکه مایل است ، اورانیم غنی شده مورد نیاز خود را از کشورهای دیگر خریداری کند .

اگر اینبار و در فرصت باقی مانده ، ایران به صورت واقعی ثابت نکند که در رسیدن به توافق با جامعه بین الملل جدی و صادق است ، انگاه این پرزیدنت اوباما خواهد که موقعیتش را در برابر منتقدان خارج و داخل دولتش از دست خواهد داد .

این حقیقت را پنهان نمیکنم که نشست اخیر در وین و مذاکرات ، کاملا با شکست مواجه شده است و این شکست طبیعتا دشمنی ایران را افزایش داده است . تا آنجا که یکی از دیپلماتهای حاضر در نشست به من گفت :گمان میکردیم حکومت ایران در این نشست تلاش دارد تا تنیجه مذاکرات را به سوی توافق بر سر غنی سازی اورانیم خود در خارج از ایران سوق دهد ، اما در کمال غافلگیری دیدم آنچه را ایران در جریان نشست ادعا میکرد ، دروغی بیش ، ولی با شکل تازه تر نبوده است .

و اکنون….این اولین درس و آموزش برای پرزیدنت باراک اوباما در شناخت هر چه بیشتر و واقعی تر از منطقه ما خواهد بود .