آخرین حرف وکیل کرد: از اسلحه بیزارم

در آن دوره صدها فعال چپگرای سیاسی و حقوق بشری و فرهنگی کرد ترور شدند. نتیجه تحقیقات بسیاری از این ترورها در ادارات پلیس هنوز به نام پرونده‌های حل نشده بایگانی شده‌اند.

حدود سیزده سال پیش هنگامی که رجب طیب اردوغان رهبر حزب عدالت و توسعه به قدرت رسید، قول داد با هر گونه خشونت برخورد کند و مشکل کردها را از راه سیاسی حل کند.

او به فعالان سیاسی ترکیه گفت دیگر نباید نگران چنین قتل هایی باشند. او موفق شد. حتی تعدادی از ماموران سابق به اتهام دست داشتن در این قتل‌ها به دادگاه کشیده شدند.

'تروریسم'

اما از سال گذشته همه چیز تغییر کرده است. تجمعات انتخاباتی حزب طرفدار کردها و گروه‌های چپگرا بارها هدف بمبگذاری داعش قرار گرفته است. کردها دولت را به همکاری با مهاجمان یا کم کاری برای جلوگیری از حملات متهم می کنند.

جنگ خیابانی به بعضی از شهرهای کردنشین ترکیه کشیده شده است. سازمان های حقوق بشری می‌گویند در چند ماه گذشته صدها تن از فعالان کرد توسط پلیس دستگیر و بسیاری کشته شده‌اند. اما دولت می گوید افراد کشته شده و بازداشت شدگان وابسته به پ‌ک‌ک هستند و آنان را تروریست می‌خواند.

حدود دو ماه پیش گذشته طاهر ایلچی به اتهام تبلیغ برای "سازمانی تروریستی" دستگیر شد و از کشور ممنوع الخروج. دادستان پرونده تقاضای هفت سال و شش ماه زندان برای او کرد. همه اینها به خاطر اینکه آقای ایلچی در گفتگویی در تلویزیون سی‌ان‌ان ترک گفته بود که پ‌ک‌ک سازمانی تروریستی نیست بلکه یک سازمانی سیاسی است.

شاهدان عینی می گویند فرد مهاجم به طرف طاهر ایلچی دوید و سر او را با یک گلوله هدف قرار داد و فرار کرد. سپس تیراندازی بین نیروهای امینتی و مهاجم (یا مهاجمان) شروع شد. یک پلیس نیز کشته شد و تعدادی زخمی شدند.

Image copyrightAFPImage captionمادر طاهر ایلچی کمی بعد از کشته شدن او

آقای ایلچی به همراه گروهی دیگر از وکلا به اعتراض یه صدمه دیدن مناره یکی از مساجد قدیمی سور در دیاربکر جمع شده بودند. این مسجد در جریان درگیری‌های بین نیروهای امنیتی ترکیه و شاخه جوانان پ‌ک‌ک صدمه دیده بود. این آخرین گفته او بود: "ما از اسلحه، درگیری و عملیات بیزاریم."

بسیاری نگرانند ترکیه به خشونت‌های دهه‌های گذشته برگردد، نگرانند چیزی که آقای ایلچی از آن بیزار بود به شهرهای دیگر این منطقه کشیده شود.

طاهر ایلچی، رئیس کانون وکلای شهر کردنشین دیاربکر در ترکیه، حین سخنرانی و دعوت نیروهای ترکیه و شبه‌نظامیان کرد به صلح به ضرب گلوله کشته شد.

یک مامور پلیس هم در درگیری کشته شد.

با انتشار خبر طاهر ایلچی صدها نفر در استانبول به خیابان ریختند که پلیس با آنها درگیر شد و با استفاده از گاز اشک‌آور و ماشین آب‌پاش آنها را پراکنده کرد.

آقای ایلچی در حالی کشته شد که میان پلیس و مردان مسلح ناشناس درگیری رخ داد. یک خبرگزاری ترکیه نوشته که مردی ریشدار به سوی او تیراندازی کرد، اما مشخص نیست که او هدف سوءقصد بوده یا نه.

ژیار گل: ترکیه به دوران خشونت‌های دهه ۸۰ و ۹۰ بازمی‌گردد؟

چند مامور پلیس و شماری خبرنگار هم در این واقعه زخمی شده‌اند.

Image copyrightAFPImage captionشمار زیادی پس از شنیدن خبر کشته شدن طاهر ایلچی جلوی بیمارستانی که جنازه در آن بود جمع شدند

روزنامه حریت نوشته است که به دنبال کشته شدن طاهر ایلچی در دیاربکر مقررات منع آمد و شد وضع شده است.

طاهر ایلچی ماه گذشته به اتهام "تبلیغات تروریستی" بازداشت شده بود و دادستان برای او درخواست بیش از هفت سال حبس کرده بود. آقای ایلچی در مصاحبه‌ای تلویزیونی گفته بود: "پ‌ک‌ک یک سازمان تروریستی نیست."

در عین حال خبرگزاری دولتی ترکیه نیروهای پ‌ک‌ک را مسئول حمله توصیف کرده و رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور هم گفته است این حمله بار دیگر نشاندهنده حقانیت دولت ترکیه در "مبارزه با تروریسم" است.

یک مقام دولت ترکیه به بی‌بی‌سی گفت که دولت مصمم است که حقیقت را درباره کشته شدن طاهر ایلچی روشن کند.

در مقابل حزب چپگرای دموکراتیک‌ خلق‌ها، که به شدت منتقد دولت ترکیه است، کشتن آقای ایلچی را یک "سوءقصد برنامه‌ریزی‌شده" خوانده است.

Image copyrightAFPImage captionپلیس در استانبول از گاز اشک آور استفاده کرد

کشته شدن طاهر ایلچی چندمین حادثه مرگباری است که در ماه‌های اخیر برای فعالان سیاسی در ترکیه رخ می‌دهد. حدود چهار ماه پیش بیش از ۳۰ نفر از فعالان کرد و چپگرا در انفجاری در سوروچ کشته شدند. در راهپیمایی 'صلح و دموکراسی' حزب دموکراتیک خلق‌ها در آنکارا هم حدود ۱۰۰ نفر کشته شدند.

چند روز پیش هم به خودروی صلاح‌الدین دمیرتاش، رهبر حزب دموکراتیک خلق‌ها، تیراندازی شد که به او آسیبی نرسید.

دولت ترکیه در ماه‌های اخیر عملیات وسیعی را علیه نیروها‌ی ‌پ‌ک‌ک به راه انداخته است و همزمان با شمار زیادی از فعالان کرد و چپگرا و همچنین نزدیکان به جنبش گولن برخورد کرده است. چندین نفر هم به ظن ارتباط با داعش بازداشت شده‌اند.