در حالی که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از بی‌پاسخ ماندن سؤالاتش درباره سایت‌های اتمی اعلام‌نشده ایران خبر می‌دهد و آمریکا نیز در مورد آمادگی ایران برای انجام اقدامات لازم برای بازگشت به برجام ابراز تردید کرده، رئیس جمهور ایران می‌گوید که «مسائل اصلی ما با آمریکایی‌ها در وین حل و فصل شده است.»

موضوع «حل و فصل مسائل اصلی برجام» بین دو کشور همچنین در حالی بیان می‌شود که همزمان مقام‌های ایرانی می‌گویند توافق نظارتی میان ایران و آژانس پس از پایان یک ماه، دیگر تمدید نخواهد شد.

حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران، روز چهارشنبه، ۱۲ خرداد، در جلسه هیئت دولت گفت:‌ «امروز الحمدلله مسائل اصلی ما با آمریکایی‌ها در وین حل و فصل شده و چند نکته فرعی باقی مانده که اگر اراده بر این باشد که در این دولت این کار انجام شود من می‌گویم که این دولت این کار را انجام داده است.»

به گزارش خبرگزاری ایسنا، او با اشاره به این‌که با نزدیک شدن به انتخابات، دولت کنونی او حدود دو ماه دیگر بیشتر سر کار نخواهد بود، در ادامه گفت که «بعد از هشت سال همه به این نتیجه رسیده‌اند که مذاکره درست است و هیچ‌کسی از تقابل استقبال نمی‌کند» و افزود که «ما کارمان را انجام داده‌ایم و تمام کرده‌ایم.»

مذاکرات احیای برجام در وین بین ایران و پنج قدرت جهانی به صورت مستقیم و آمریکا به صورت غیرمستقیم در جریان است تا تهران و واشینگتن در مورد چگونگی بازگشت به برجام و لغو تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی با هم توافق کنند.

این مذاکرات که تاکنون پنج دور آن برگزار شده است گرچه «پیشرفت‌هایی» داشته، ولی هنوز به نتیجه قطعی نرسیده است.

حسن روحانی در روزهای اخیر نیز باری دیگر گفته بود که دستیابی به «توافق» در این مذاکرات «نزدیک است»، اما آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا، در واکنش به این سخنان او گفت که «چنین اظهاراتی برای ما خبر جدیدی است، چرا که ما الان در پنجمین دور مذاکرات در وین هستیم.»آقای بلینکن در خصوص مذاکرات احیای توافق هسته‌ای برجام تأکید کرد که مشخص نیست ایران واقعا آماده انجام اقدامات لازم برای بازگشت به این توافق باشد.

تهران و آژانس اسفند پارسال خبر دادند که به توافقی سه‌ماهه برای ثبت داده‌های مربوط به رصد تأسیسات غنی‌سازی ایران دست یافته‌اند، ولی این داده‌ها در اختیار آژانس قرار نمی‌گیرد تا توافقی در مورد برجام صورت گیرد. طرفین اخیراً این توافق را که مهلت آن منقضی شده بود برای یک ماه دیگر تمدید کردند.

کمی پس از تمدید این مهلت، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز دوشنبه در گزارشی اعلام کرد ایران هنوز به پرسش‌های این سازمان درباره فعالیت‌های هسته‌ای و سایت‌های هسته‌ای احتمالی اعلام‌نشده خود پاسخ نداده است.

سوال آژٰانس از ایران مربوط به سایت چهارمی است که ممکن است ایران بین سال‌های ۲۰۰۲ و ۲۰۰۳ در آنجا اورانیوم طبیعی را به صورت دیسک‌های فلزی نگهداری کرده باشد.

یک روز پس از این گزارش تازه آژانس، علی‌اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، با ارسال نامه‌ای به آژانس گفت که جمهوری اسلامی تاکنون «بیشترین تلاش» را برای «همکاری واقعی» با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی داشته است.

در همان روز، یعنی سه‌شنبه، ۱۱ خرداد، کاظم غریب‌آبادی، سفیر و نماینده دائم ایران نزد سازمان‌های بین‌المللی در وین، به این نامه اشاره کرد و گفت که توافق میان ایران و آژانس پس از پایان یک ماه، تمدید نخواهد شد.

تهران خواستار لغو ۱۵۰۰ تحریمی است که آمریکا در دوره دونالد ترامپ علیه ایران وضع کرده است، اما دولت جو بایدن این امر را مشروط به آن کرده است که ایران تعهدات خود را در برجام انجام دهد.

ایران و آمریکا بر سر این اختلاف دارند که کدام یک زودتر به برجام بازگردد و تعهدات خود را انجام دهد.