دانشمندان می‌گویند یک فناوری جدید ذخیره اطلاعات ساخته‌اند که ۱۰هزار بار از دیسک‌های بلو‌ـری متراکم‌تر است. به گفته پژوهشگران سازنده این فناوری از دانشگاه ساوت‌همپتون، [فناوری] جدید ذخیره‌سازی نوری پنج‌بعدی با استفاده از لیزر و نانوساختار در شیشه‌ سیلیکا تولید شده است.

محققان می‌گویند این یافته‌های جدید می‌توانند مهم و کلیدی باشند زیرا جهان مدام داده‌های بیشتری تولید می‌کند و درگیر یافتن راه‌های مناسبی برای ذخیره داده‌ها است.

یوهاو لی، پژوهشگر دوره دکترا، می‌گوید: «افراد و سازمان‌ها دائم درحال تولید مجموعه داده‌های بزرگ‌تری‌اند که نیاز مبرم به اَشکال کارآمدتر ذخیره‌سازی داده‌ها با ظرفیت بیشتر، مصرف انرژی کمتر و طول عمر بیشتر ایجاد می‌کند.»

«در حالی که سیستم‌های مبتنی بر ذخیره ابری بیشتر برای داده‌های موقتی ساخته شده‌اند، ما فکر می‌کنیم که ذخیره پنج‌بعدی داده‌ها در شیشه می‌تواند برای ذخیره بلندمدت داده‌ها در بایگانی‌های ملی، موزه‌ها، کتابخانه‌ها و سازمان‌های خصوصی قابل استفاده باشد.»

این سیستم ذخیره داده‌ها نه تنها به‌‌شکلی باورنکردنی متراکم است، بلکه سرعت بالایی هم دارد؛ این سیستم می‌تواند داده‌ها را با سرعت یک میلیون وکسل (voxels) بر ثانیه ذخیره کند که سرعتی معادل ذخیره بیش از ۱۰۰ صفحه متن در یک ثانیه است.

دانشمندان پیش‌تر استفاده از ذخیره‌سازی نوری در مواد شفاف را بررسی کرده بودند؛ اما یافتن راهی برای ذخیره داده‌ها که هم سریع و هم به قدر کافی متراکم باشد تا در دنیای واقعی کاربرد عملی داشته باشد، دشوار بوده است.

دانشمندان با استفاده از لیزر که حفره‌های کوچکی داخل شیشه ایجاد می‌کرد، بر این مشکل غلبه کردند. آنان توانستند این کار را با بهره‌گیری از یک ترفند نوری انجام دهند که به آن‌ها اجازه داد این کار را بدون گرمایی که غالبا در چنین پژوهش‌هایی ایجاد می‌شود، انجام دهند.

لی می‌گوید: «این رویکرد جدید سرعت ذخیره اطلاعات را تا سطحی عملی ارتقا می‌دهد؛ به‌طوری که می‌توانیم ده‌ها گیگابایت اطلاعات را در مدت زمان معقولی ذخیره کنیم.»

«نانوساختارهای به‌شدت متمرکز و دقیق و ظریف ذخیره میزان بیشتری از داده‌ها را ممکن می‌کنند زیرا وکسل‌های بیشتری می‌توانند در یک حجم واحد ذخیره شوند. افزون بر این، استفاده از نور پالسی انرژی موردنیاز برای ذخیره اطلاعات را کاهش می‌دهد.»

پنج‌بُعد در این فناوری دو بُعد نوری و سه مختصات ابعاد فضایی را شامل می‌شود. مقاله‌ای که این پژوهش را شرح می‌دهد، «استفاده از نانوساختار غیرهمسان‌گرد لیزر فوق‌سریع با کنترل انرژی رسوب‌گذاری از طریق تقویت میدان نزدیک نوری»، در مجله «اُپتیکا» (Optica) منتشر شده است.