تصمیم به فرستادن نیروهای ویژه برای کشتن ابو ابراهیم هاشمی قرشی نشان میدهد که واشنگتن او را مهرهای مهم میدانسته است.
اعضای گروه موسوم به دولت اسلامی و چهرههای القاعده در سالهای گذشته همواره هدف حملات پهپادی بودهاند.
فرستادن گروه نظامی ویژه به صورت زمینی بسیار خطرناکتر از حمله هوایی است و زمانی به کار گرفته میشود که هدفهایی با "ارزش بالا" مورد نظر باشند. یا کسانی که شرایط دستیابی به آنان سختتر است. مهمترین نمونه آن حملهای است که برای کشتن اسامه بنلادن، رهبر القاعده، در پاکستان در سال ۲۰۱۱ انجام شد.
چنین حملاتی وقتی انجام میشود که آمریکا میخواهد شخصی را زنده دستگیر کند یا به دنبال اطلاعات و اسنادی از محل عملیات است.
مشخصا حمله اخیر هم عملیاتی پرخطر بوده مخصوصا با انهدام یک هلیکوپتر، هرچند گزارش شده که هیچ کدام از نیروهای آمریکایی زخمی نشدهاند.
در عملیات قبلی نیروهای ویژه آمریکایی در اکتبر ۲۰۱۹ ابوبکر بغدادی، رهبر القاعده، کشته شد. او مواد منفجره همراه خود را منفجر کرد. همانطور که گزارش شده قرشی هم در این عملیات خود را منفجر کرد.
نسبتا اطلاعات اندکی درباره قرشی وجود دارد. تصویر او به اندازه ابوبکر بغدادی که خود را خلیفه دولت اسلامی خواند، برجسته نبود و اهمیتش کمتر تلقی میشد.
گفته می شود که او پیش از پیوستن به قشون جنگ با آمریکا در سال ۲۰۰۳، نیروی ارتش دولت صدام حسین بوده و پیش از پیوستن به داعش با القاعده همکاری داشته است.
آمریکا که پیشتر برای به دست آوردن اطلاعات درباره او جایزه تعیین کرده بود، میگوید: "او از فرماندهان ارشد تروریست داعش و القاعده عراق بوده و با ارتقای مداوم مقام به دایره رهبران ارشد دولت اسلامی رسیده بود."
ایالات متحده آمریکا همچنین میگوید قرشی "از ارشدترین ایدئولوگهای گروه دولت اسلامی در شام و عراق بود" که "به توجیهکردن مذهبی ربایش، قتل عام و قاچاق اقلیت مذهبی یزیدی در شمال غربی عراق کمک و بعضی از عملیاتهای جهانی گروه تروریستی را هدایت کرد."
دولت اسلامی دیگر مانند دوره اوج قدرتش، کنترل بخشهای بزرگ عراق و سوریه را در دست ندارد. همانطور که قدرت چندانی هم در جذب نیروهای جهادی بیشتر ندارد؛ مانند زمانی که در شبکههای اجتماعی فراخوان میداد و پیروانش را به انجام عملیات در هرکجا که زندگی میکنند، دعوت میکرد.
منابع سوریهای در محل گفتهاند که ۱۳ جسد را در محل عملیات یافتهاند
این گروه همچنین نتوانسته حملات گسترده بینالمللی، مانند حمله ۲۰۱۵ پاریس، طراحی و اجرا کند.
پارسال که آمریکا و متحدانش مشغول بیرون آوردن نیروهایشان از افغانستان بودند، شاخه خراسان این گروه توانست با چند عملیات مرگبار بهویژه در کابل توجهها را به سمت خود جلب کند.
اما در ماههای گذشته مقامهای مقابله با تروریسم ابراز نگرانی کردهاند که این گروه قصد دارد با بازسازی نیروهایش در عراق و سوریه ظرفیتهای خود را گسترش دهد. موضوعی که در حمله ماه پیش در شمال شرقی سوریه شاهدش بودیم که ناگهان به یک زندان عظیم یورش بردند. و همچنین تبلیغات خود را گسترش دادهاند.
واشنگتن امیدوار است کشتن قرشی هرگونه تلاش برای تجدید قوای داعش را متوقف کند.
واقعیت آن است که گروهها معمولا به سادگی یک رهبر جدید پیدا میکنند اما این امید وجود دارد که تلاش و زمانی که رهبر جدید برای حفاظت از جان خود صرف میکند، باعث شود که گروه به سختی بتواند پا بگیرد و وارد عمل شود.
خلیفه بدون خلافت؛ ابو ابراهیم قرشی، رهبر داعش چه کسی بود؟
جو بایدن، رئیسجمهوری آمریکا اعلام کرد ابو ابراهیم هاشمی قرشی، رهبر گروه موسوم به دولت اسلامی یا داعش را کشته است. یک مقام ارشد دولت آمریکا گفته هنگام عملیات نظامی نیروهای آمریکایی در استان ادلب سوریه، او بمبی منفجر کرد و خود و اعضای خانوادهاش را کشت.
این بزرگترین عملیات آمریکا از زمان کشتن ابوبکر بغدادی، رهبر قبلی گروه داعش بوده است.
اما ابوابراهیم هاشمی قرشی کیست؟
ابوابراهیم هاشمی قرشی
از او به عنوان خلیفه بدون قلمرو خلافت یاد میشد. کسی که حتی پیش از رسیدن به خلافت هم بسیاری از امور گروه موسوم به دولت اسلامی را به عهده داشت.
اعضای گروهش او را "حاجی عبدالله" صدا میزدند. یکی دیگر از نامهای جانشین بغدادی از میان دهها نام گیج کننده دیگر که برای حفظ هویتش استفاده میشد و حتی اعضای داعش هم نام واقعی او را نمیدانستند.
امیرمحمد سعید المولا، امیرمحمد عبدالرحمان المولا الصلبی یا ابو ابراهیم هاشمی القرشی که نام واقعیاش حتی از اعضای داعش مخفی نگه داشته شده بود، در ناحیه المحلبیه موصل و در استان نینوای عراق به دنیا آمد. پدرش در یکی از مساجد اذان میگفت و دو همسر داشت.
حاجی عبدالله در یک شهر کوچک در سال ۱۹۷۶ به دنیا آمد و به این ترتیب بر اساس گزارشها او در زمان مرگ ۴۵ ساله بوده است.
گاردین سال پیش این تصویر جانشین ابوبکر بغدادی را منتشر کرد
او یکی از ۱۷ فرزند خانواده بود. مردم محل آنها را خانوادهای پرجمعیت، با سواد و محترم به یاد میآورند.
محلبیه و تلعفر و حضر روستاهایی دور افتاده در نزدیکی موصل بودند که سال ۲۰۰۳ میلادی القاعده در آن مناطق عراق ظهور یافت و پایگاهش را محکم کرد. در واقع، بیشتر فرماندهان و نیروهای امنیتی داعش از این ناحیه برخاستند بهویژه تلعفر.
چگونه پلههای ترقی را پیمود؟
سال ۲۰۰۳ که آمریکا به عراق حمله کرد، حاج عبدالله فعالیتش را با گروههای جهادی کوچک در القاعده شروع کرده بود.
وقتی شرایط عراق به سمت خشونت کشیده شد، معنایش این بود که اشخاصی مثل حاج عبدالله با پیشینه تحصیلات مذهبی و همکاری با گروههای افراطی، زمینه مناسبی پیدا کردند که به رأس هرم رهبری گروه نزدیک شوند.
گفته میشد او در رشته مطالعات شریعت در دانشگاه موصل تحصیل کرده است.
او سال ۲۰۰۸ بازداشت شد و تنها تصویری که آن موقع از او وجود داشت همان بود که نیروهای آمریکایی او را در زندان بوکا در جنوب عراق بازجویی کردند. او ماهها تحت بازجویی بود. نیروهای آمریکایی ادعا کردهاند که در بازجویی او اطلاعات خوبی از دهها عضو پیکارجویان در اختیار آنها قرار داده که امکان راستیآزمایی این ادعا وجود ندارد.
اوایل سال ۲۰۱۰ میلادی یعنی بیش از یک دهه پیش، او به ابوبکر بغدادی، رئیس وقت گروه داعش نزدیک شد. خروج نیروهای آمریکایی از عراق موقعیت خوبی برای داعش بود تا خود را بازسازی کند.
یکی از اعضای داعش با هویت مخفی به بیبیسی گفت حاج عبدالله به اندازه ابوبکر بغدادی توانایی نداشت و دستکم نمیتوانست مثل او سخنرانی کند: " مثلا ابوبکر بغدادی یک بار بدون کاغذ سخنرانی عمومی کرد اما فکر نمیکنم حاج عبدالله چنین توانایی داشته باشد."
در اوج دوران فعالیت داعش او به نوعی نقش وزیر عدلیه را داشت و بر مجازاتهای سنگین از جمله اعدامها نظارت میکرد.
وقتی داعش در سال ۲۰۱۴ شهر شنگال (سنجار) را گرفت، بیرحمی او عیانتر شد. هزاران نفر از اعضای اقلیت ایزدی کشته شدند. ۷ هزار زن ایزدی به بردگی گرفته و برخی کشته شدند. عملیاتی که سازمان ملل متحد آن را مشابه نسلکشی میداند.
افرادی از داخل داعش ادعا کردهاند که آن زمان بعضی از نیروهای عراقی عضو داعش مخالف به اسارت گرفتن زنان بودند اما حاج عبدالله برای بردگی زنان توجیهات مذهبی داشت و از آن دفاع میکرد.
چطور رهبر داعش شد؟
با ادامه حملات نظامی بینالمللی علیه داعش، شمار زیادی از سران این گروه کشته شدند و حاج عبدالله که مانده بود بیش از پیش به ابوبکر بغدادی نزدیک شد.
تلاشهای زیادی برای کشتن عبدالله انجام شد که فقط یکی از آنها به هدف نزدیک شد.
زندانی داعش با هویت محفوظ میگوید: "داشت پیاده میرفت که یک پهپاد او را زد. فکر کنم پهپاد آمریکایی بود. زخمی شد و چهار ماه در بیمارستان بود و یکی از پاهایش را قطع کردند."
سال ۲۰۱۷ از دست دادن دومین شهر بزرگ عراق، آغاز افول داعش بود. عقبنشینی اعضای گروه آغاز شد. اکتبر آن سال بغدادی و حاج عبدالله وارد شهر مرزی ابوکمال در سوریه شدند جایی که هدف حمله مرگبار هوایی قرار گرفتند. محافظان آنها کشته شدند.
بعد از حمله به شهر مرزی باغوز سوریه رفتند. همانجا بود که رهبر داعش در سال ۲۰۱۹ کشته شد. و به دنبال آن هزاران نفر از اعضای داعش و خانوادههای آنان تسلیم شدند.
گزارشهایی منتشر شد که ادعا میکرد او با ترکمانها رابطه قومی دارد. ساکنان تلعفر هم عمدتا از اقلیت ترکمان مسلمان هستند. ترکمان بودن به این معنا بود که او شرایط خلافت گروه موسوم به دولت اسلامی را ندارد چون از طایفه پیامبر نیست. اما داعش این موضوع را تکذیب کرد.
۲۶ اکتبر ۲۰۱۹ با مرگ ابوبکر بغدادی در حمله آمریکا، حاج عبدالله که از قبل تصور میشد جانشین بغدادی شود، به ریاست گروه رسید.
ابوبکر بغدادی در دوران ریاست دونالد ترامپ با حمله هوایی نیروهای آمریکایی کشته و جانشینش که نتوانست در این دو سال گروه دولت اسلامی را به موقعیت قبلی بازگرداند، دو سال بعد در فوریه ۲۰۲۲ و دوره ریاست جمهوری جو بایدن کشته شد.
دیدگاه و نظرات ابراز شده در این مطلب، نظر نویسنده بوده و لزوما سیاست یا موضع ایرانگلوبال را منعکس نمیکند.
افزودن دیدگاه جدید