واکنش ایران به حضور هیات اسراییلی در وین: 'عاملی بازدارنده' در مذاکرات

نور نیوز از دیدار اعضای این هیات با برخی از نمایندگان حاضر در مذاکرات نیز انتقاد کرده است.

یک هیات اسراییلی امروز سه‌شنبه (۱۵ فوریه/۲۶ بهمن) به وین که محل مذاکرات هسته‌ای با هدف احیای برجام است، وارد شده و با رافائل گروسی، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، و میخاییل اولیانوف، نماینده روسیه در این مذاکرات نیز دیدار کرده‌اند.

به گفته خبرگزاریها انتظار می‌رود اعضای این هیات اسراییلی با نمایندگان دیگر کشورهای دخیل در مذاکرات نیز دیدار و گفتگو کنند.

اسرائیل به مذاکرات وین و نتایج احتمالی آن بدبین است، و با نزدیک شدن طرفهای مذاکره کننده در وین به نتیجه "نهایی"، رایزنی‌های گسترده ای را در این زمینه شروع کرده است.

چند روز پیش وبسایت خبری "اَکسیوس" به نقل از یک مقام اسرائیلی گزارش داد که نفتالی بنت، نخست وزیر این کشور، در جریان تماسی تلفنی با رئیس جمهور آمریکا، وی را ترغیب کرده است به برجام بازنگردد و گفته که "اگر آن را امضا نکنید اتفاقی نمی‌افتد." براساس این گزارش آقای بِنِت گفته است که بدون احیای برجام، برنامه هسته ای ایران لزوما جهش مهمی نخواهد کرد و اظهار نظر کرد که فواید مالی توافق برای ایران خیلی بیش از فواید عدم اشاعه سلاح هسته ای است.

حدود یک هفته پیش نیز ایال هولاتا، مشاور امنیت ملی اسرائیل، برای گفتگو با جیک سولیوان همتای آمریکایی‌اش درباره برنامه هسته‌ای ایران به واشنگتن سفر کرد. به گزارش رسانه‌های اسرائیل، آقای هولاتا گفته است که "این خطر هست که آمریکا به توافق هسته‌ای برگردد و اهرم‌هایی را از دست بدهد که می‌توانند فشار بیشتری را برای یک توافق محکم‌تر و درازمدت‌تر با ایران اعمال کنند."

برجام که در سال ۲۰۱۵ در دوره ریاست جمهوری باراک اوباما و حسن روحانی امضا شد برنامه هسته ای ایران را محدود می کرد تا راه های دستیابی این کشور به مواد لازم برای ساخت سلاح هسته ای دشوار باشد. آمریکا و سایر کشورها در مقابل تحریم های فلج کننده مربوط به برنامه هسته ای را لغو کردند.

آمریکا در سال ۲۰۱۸ در دوره ریاست جمهوری دونالد ترامپ از برجام خارج شد. آقای ترامپ برجام را توافقی ناقص و بی اثر توصیف می کرد که نه تنها مانع از دستیابی ایران به تسلیحات هسته ای نمی شود، بلکه تاثیری بر اقدامات حکومت این کشور به ویژه در زمینه توسعه برنامه موشکی و دنبال کردن سیاست منطقه ای آن نداشته است.

گفتگوی "تلفنی" امیرعبداللهیان و تراس

پیشتر رسانه‌های ایران گزارش کردند که حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران و لیز تراس وزیر امور خارجه بریتانیا درباره آخرین وضعیت مذاکرات هسته‌ای وین "تلفنی" گفت‌وگو کردند.

بنابر گزارش "ایرنا"، خانم تراس در این‌ گفتگوی تلفنی "نقطه نظرات دولت این کشور" را در خصوص "آخرین وضعیت مناسبات دوجانبه و گفت وگوها در وین" تشریح‌ کرده است. پیشتر خانم تراس در سخنانی خطاب به نمایندگان پارلمان بریتانیا گفته بود که مذاکره اتمی با ایران "در حال نزدیک شدن به بن‌بست خطرناکی است". وی افزوده بود که "ما به همکاری نزدیک با متحدان خود ادامه می‌دهیم، اما مذاکرات در حال رسیدن به بن بست خطرناکی است". ایران این سخنان را "بی‌مبنا و توخالی" توصیف کرد.

• یرنا همچنین در گزارشی از این مکالمه تلفنی نوشته که وزیر خارجه بریتانیا وعده داده "تا در آینده نزدیک این کشور بتواند بدهی‌های معوق خود" به ایران را پرداخت کند.

چند ماه پیش علی باقری‌کنی مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای ایران در سفر خود به لندن درباره این موضوع با مقامات بریتانیا صحبت کرده بود.

بریتانیا تا کنون هنوز درباره این گفتگوی تلفنی واکنشی نشان نداده ‌است.

بیشتر بخوانید:

گزارش این مکالمه تلفنی در حالی منتشر می‌شود که دور هشتم مذاکرات وین با هدف بازگشت آمریکا به توافق هسته‌ای با ایران و رفع تحریم‌های جمهوری اسلامی در جریان است. آمریکا قبلا گفته بود تا آخر ماه فوریه (دو هفته دیگر) برای رسیدن به توافق زمان در نظر گرفته است.

اکنون طرف‌های حاضر در مذاکرات می‌گویند مذاکرات به "مرحله نهایی" رسیده است.

روز گذشته، حسین امیرعبداللهیان در نشست خبری مشترک با وزیر خارجه جمهوری ایرلند که به تهران سفر کرده بود، رسیدن به "یک توافق خوب در کوتاه مدت" را در دسترس دانست به شرط آن که طرف آمریکایی و سه کشور اروپایی (بریتانیا، آلمان و فرانسه) در بازگشت به اجرای کامل تعهداتشان در برجام جدی باشند.

مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا با حضور ۱+۴، در اتریش هفته گذشته پس از وقفه ۱۰ روزه و مشورت هیات‌ها با پایتخت‌هایشان از سر گرفته شد. بریتانیا، چین، روسیه، فرانسه و آلمان اعضای گروه ۱+۴ هستند.

ماجرای بدهی ۴۰۰ میلیون پوندی بریتانیا به ایران چیست؟

ایران در اواخر دولت پهلوی یک مجموعه تانک چیفتن از بریتانیا خرید و پول آن را پرداخت کرد اما هیچ‌گاه آن محموله را تحویل نگرفت. اکنون حکومت ایران خواهان جبران خسارت است.

آبان ماه امسال علی باقری‌کنی معاون سیاسی وزیر خارجه و مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای ایران در پایان سفر به لندن گفته بود دو کشور درباره پرداخت اصل مبلغ بدهی توافق دارند اما بر سر روش پرداخت در حال رایزنی هستند.

در آن زمان علی باقری‌کنی گفته بود تصمیم‌گیری درباره پرداخت بدهی ایران به آینده نزدیک موکول شده است.

بنابر گزارش‌ها بریتانیا روش‌هایی را برای پرداخت ۴۰۰ میلیون پوند پیشنهاد کرده که ایران هنوز آن را نپذیرفته است.

جرمی هانت، وزیر سابق خارجه بریتانیا اخیرا توضیح داد که بریتانیا به هرحال باید این مبلغ را بپردازد اما به دلیل تحریم‌ها مشکلاتی وجود دارد.

اولیانوف روز سه‌شنبه ۲۶ بهمن در این باره افزود: «ما با همتایان اسرائیلی‌ خود گفت‌وگوهای منظمی داریم. مواضع همدیگر را می‌دانیم و احترام می‌گذاریم که بر سر برجام با هم اختلاف نظر داریم. بنابراین چیزی برای مذاکره و بحث [در مورد ایران و برجام] باقی نمی‌ماند.»

نماینده روسیه تاکید کرد مذاکرات احیای برجام در مرحله پایانی قرار دارد و به زمان بیشتری برای ارزیانی همه‌ چیز نیاز است ولی نه خیلی زیاد. او اضافه کرد: «اگر از من بپرسید، من همچنان خوشبینم. بعدا مشخص خواهد شد که چه کسی درست گفته، خوشبین‌ها یا بدبین‌ها.»

وب‌سایت «نور نیوز»، نزدیک به شورای عالی امنیت ملی در ایران در واکنش به دیدار اولیانوف و رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، با هیات اسرائیلی نوشت حضور مقام‌های اسرائیلی در وین «عاملی بازدارنده برای پیشرفت مذاکرات در شرایط حساس فعلی» است.

وب‌سایت خبری والا در اسرائیل هم نوشت مقامات بلندپایه می‌گویند اسرائیل به شکلی بی‌سابقه نمایندگانی را به وین فرستاده تا با هیات‌ آمریکایی و دیگر هیات‌های مذاکره‌کننده دیدار کرده و مواضع اسرائیل را در زمینه احتمال بازگشت به برجام روشن کنند.

مقام اسرائیلی که به وین فرستاده شده یوش زرقا، مدیرکل امور استراتژیک وزارت خارجه است و بر اساس گزارش‌ها، تصمیم به فرستادن او به وین پس از نشست بررسی شرایط مذاکرات اتمی در وزارت خارجه اسرائیل که هفته پیش برگزار شد گرفته شده است. مقامات ارشد وزارت خارجه اسرائیل این ایده را مطرح کردند و وزیر خارجه، یائیر لاپید هم آن را تایید کرد.

شماری از گزارش‌ها حاکی از آن است که برخی مقامات در اسرائیل نگرانند آمریکا و دیگر کشورها در آخرین لحظات، امتیازهای بیشتری به ایران بدهند.

نفتالی بنت، نخست وزیر اسرائیل در بحرین توافق با ایران را «اشتباه استراتژیک» خواند و تاکید کرد اسرائیل و بحرین به دلیل تلاش ایران برای بی‌ثبات کردن خاورمیانه، چالش‌های امنیتی مشترک دارند.

نخست وزیر اسرائیل در مصاحبه با نشریه الایام گفت: «معتقدیم توافق با ایران یک اشتباه استراتژیک است چون به تهران اجازه می‌دهد توانایی اتمی‌اش را حفظ کند و صدها میلیارد دلار پول برای سوخت ماشین ترور خود بگیرد.»

او در ادامه تاکید کرد ایران ثبات کل منطقه را تضعیف می‌کند و هدفش از بین بردن دولت‌های میانه‌روست.