● تریبون آزاد

تاریخ سی و سه ساله گذشته نشان داده که رژیم جهل و جنایت از هیچ تبهکاری و ویرانگری غیر انسانی رویگردان نبوده و نیست! اما عمله ی این اعمال ضد بشری کیانند؟ این رژیم با تکیه بر که و چه قدرتی دست به چنین اعمالی می زند؟ حتما در سقوط ما از مرحله ی انسانی به جایگاه حیوانی نیز امریکا و انگلیس و رژیم صهیونیستی دخالت و شرکت مستقیم دارند؟ آنان که به خاطر منافعشان رژیم را دو دستی چسبیده اند تا از سقوط نکبت بارش، البته نمی دانم به دست کدام گروه و دسته و حزب یا شخصیت ملی – میهنی جلوگیری نمایند.

اگر مذهب تکلیف خویش با حکومت روشن نکند، فاجعه پیش خواهد آمد، چنان‌چه در ایران پیش آمد و یا در غرب در شُرُفِ وقوع‌ست. چرا باید در مدارسِ حکومتی سکولار، دولت کلاس‌های دینی برگزار کند؟ و یا بر دیوار کلاس‌های درس صلیب دیده شود. اگر قرار باشد مسیحیان از این حق برخوردار باشند، دارندگان دیگر مذاهب نیز باید صاحبِ این امکان باشند. پذیرش این امر یعنی... پشت کردن به امر جدایی دین از دولت به عنوان یکی از یزرگترین دستاوردهای عصر روشنگری.

با توجه به آنچه که در بالا بدان اشاره نمودیم تقویت دولت حاکم در سوریه و جلوگیری از سقوط این همپیمان امری حیاتی است زیرا که دولت سوریه به علاوه حماس و حزب الله لبنان، مرزهای جمهوری اسلامی در تقابل با دشمن شماره یک رژیم یعنی اسرائیل می‏باشند. سردمداران رژیم تهران بر این واقعیت واقفند که سقوط دولت بشار اسد ضربه‏ای جبران ناپذیر بر پیکر این رژیم و گامی اساسی در جهت سرنگونی آن است و سقوط و نابودی پایگاه استراتژیکی همچون سوریه می‏تواند از نقش و تاثیرگذاری و نفوذ رژیم تهران در منطقه بکاهد.

به یک مفهوم تشکل ستیزی دولت نئولیبرال - به ویژه - در ارتباط با دو خصلت عمیقاً ضد دموکراتیک آن و موارد مطروحه در دو بند چهار و پنج پیش گفته قابل پی­گیری است. هر چند کاهش خدمات عمومی دولت که به فقر فزون­تر فرودستان می­انجامد خود عین خشونت است اما شکل سیاسی و عریان چنین خشونتی در رفتارهای ضد جمع­گرایانه­ی سرمایه­داری - و در این­جا ایده­ئولوژی نئولیبرالیسم - مد نظر است. واضح است که برای ایجاد تشکل کارگری پیش و بیش از هر عنصری وجود دموکراسی ضروری است و دقیقاً به همین دلیل نیز...

بر خلاف آنچه مدیرکل برنامه‌ریزی کلان آب و آبفای وزارت نیرو اعلام می‌کند، خشگی دریاچه ارومیه یک امر طبیعی نیست و ناشی از سهل‌انگاری مسئولان و نیز کشاورزی سنتی است. نتایج حاکی از آن است که تا ۲۳ الی ۴۰ هزار سال گذشته، خشکسالی عمده‌ای تالاب ارومیه را تهدید نکرده و رسوبات آن تماماً از نوع دریاچه‌ای است

مسلماً صحت و سقم یک تئوری تنها در پراتیک محک می خورد- چرا که تنها پراتیک معیار حقیقت است. با این دید در بررسی تئوری و پراتیک چریک های فدایی خلق ما با دو امر متفاوت روبه رو هستیم. از یک طرف بخشی از تئوری آنها خصوصاً در ارتباط با مبارزه مسلحانه توده ای هیچ وقت از طرف خود چریک های فدایی به فعل در نیامد، و از طرف دیگر واقعیت این است که تا آنجا که به آن تئوری عمل شد...

بدین ترتیب، فرهنگی که حکومت اسلامی سی و سه سال است به جامعه ایران تحمیل کرده و با اختصاص بودجه های کلان نیز آن را بازتولید می کند فرهنگ وحشی گری، خرافات مذهبی و به طور کلی فرهنگ جهل و جنایت و زور و ترور و تجاوز است. همه جناح های درون حکومت، هر کدام در دوره قدرقدرتی خود، این فرهنگ جهل و جنایت و ترور را تبلیغ و ترویج کرده اند و با اجرای صدها طرح و سناریو، اعمال جنایت کارانه ای را بر علیه اکثریت مردم ایران مرتکب شده اند.

پس می بینیم که بر خلافِ تحلیل ِ دوست عزیزم، آقایِ قند چی ، رستاخیز دمکراتیسم چپ نه تحتِ تأثیر رشد مجدد جنبش هایِ آمریکای لاتین، بلکه مستقیماً به علت رشد جنبش هایِ اجتماعی در ایران و بر مبنایِ تحلیل از شرایطِ مبارزه ی طبقاتی به وقوع پیوسته است. اما توجه ما زمانی متوجه جنبش مکزیک شد که دوستانی از “اتحادیه حهانی کارگران صنعتی” از رفقایِ خود در سراسر جهان حمایت طلبیدند. ما در جنبش مردمی مکزیک شرایطی را یافتیم که بررسی آن مورد نیاز مبرم جنبش چپ ایران است.

نقد من اما این است که مبارزه مسلحانه در هدفی که داشت ناکام بود و به آن هدف نرسید. این را باید قبول کرد. ولی باید دید که کاری که چریک‌ها کردند چه تاثیراتی داشت. باید از این مساله یک ارزیابی داشته باشیم. اینکه مدام بیاییم و بگوییم این کار در آن زمان غلط بود واقعا به درک مساله آن برهه خیلی مهم از تاریخ ایران کمک نمی‌کند، همین‌طور به درک آن نسلی که از جوانان ایرانی تفنگ دست گرفتند. به درک اینکه چرا آن‌ها آن کار را کردند؟ چرا این هزینه سنگین را پرداختند؟ این شجاعت و اتکا به نفس را از کجا آوردند؟ و...

حالا که شما سئوال کردید به شنوندگان جوان شما یادآوری کنم که آقای خمینی در مورد ولایت فقیه پنج بار تغییر نظر داده است. آقای منتظری در خاطرات خود می نویسد که با آقای مطهری پیش ایشان رفتیم و ایشان مخالف ولایت فقیه بود. پس یک دوره مخالف ولایت فقیه بوده است. یک دوره در نجف ولایت فقیه را تدریس کرد که به صورت کتاب منتشر شد و در آنجا می گوید که ولایت فقیه یعنی اجرای احکام دین و قوانین اسلام. من که همراه جنازه پدرم به نجف رفتم، در مورد آن کتاب با آقای خمینی صحبت کردم، گفتم شما این کتاب را نوشته اید....

مجتبی‌ سمیع‌نژاد: در خصوص کارکرد و نحو‌ه‌ی عمل و ابزارهایی که گزارشگر ویژه سازمان ملل در اختیار دارد با رویا کاشفی سرپرست کمیته حقوق بشر در انجمن پژوهشگران ایران گفت‌وگویی کرده‌ام که در ادامه می‌آید:

عربی خواندن جمهوری اسلامی چندسالی است که از سوی عده ای روزنامه نگار نویسنده وفعال سیاسی خارج ازکشور مد شده است .شخصی جمهوری اسلامی را حکومتی عربی می خواند که باعث بدبختی وفلاکت ایران وایرانی شده وهدفی جز نابودی ایران ندارد.آن دیگری خامنه ای را خلیفه تازی می نامد که فرهنگ بیابانی تازی راجایگزین فرهنگ ایرانی کرده است. اخیرا نیز کاظم رنجبرنامی که عنوان جامعه شناس سیاسی را یدک می کشد درواکنش به یوسف عزیزی بنی طرف فعال عرب اهوازی عرب های اهواز را به تصور خود به دلیل عربی بودن حکومت و...

مدافعین ناسیونالیسم بردو نوع اند، اکثریتی که معنی ناسیونالیسم را نمی دانند و اقلیتی که طالب فاشیسم موقر در لباس ناسیونالیسم اند. ندانستن معنی ناسیونالیسم بدیهی است چه تعریفی برای آن بدون ارتباط با فاشیسم محتوی نازیسم که سرانجام ناسیونالیسم است ( 1)، میسر نیست. فاشیسم موقر اما عملا چیزی جز فاشیسم نیست. لذا آنانکه خودرا ناسیونالیست مینامند باید ابتدا تاریخ را مطالعه کنند و بعد اگر که در فاشیسم خویش مصّر بودند، به این تسمیه ادامه دهند؛ شاید هم که در این مورد مشتبه شده باشند و دستکم از سر حیا دیگر خ

در پی شهادت هدی صابر و خشونت رژیم سؤال این است که این رژیم تا کجا می‌خواهد پیش برود در ضمن نظرتان در باره تشکیل دولت در تبعید و موانع و مشکلات سر راه آن چیست و اگر با آن مخالف هستید چه کاری را به طور دقیق و شفاف بجای آن پیشنهاد می کنید.

پس از 32 سال حکومت اسلامی توسط روحانیون که در همه حوزه ها امتحان شان را پس داده اند و اکثر نیروهای سیاسی ومردم زهر حاکمیت علماء دینی را بخوبی احساس و لمس کرده اند اما همچنان بانگ بر آورده می شود که برای حل معضلات سیاسی و بن بست سیاسی کشور به مراجع دینی مراجعه شود، چرا؟

نویسندهء اين سطور بر این باور است که اين جنبش ناهموار مداوماً به سوی ناهموارتر شدن در حال حرکت است؛ چرا که در اين بخش پايانی از مرحلهء سوم اصلاح طلبان نیز مشروعیت و اعتبار ملی و سیاسی کاذبی را که در مرحلهء دوم بدست آورده بودند ـ به علت عدم توانائی تحقق تقاضاها و نیازهای جامعه ـ از دست داده اند و جامعه ديگر به اصلاحات پایبند نخواهد بود.

سالها از نوشتن این خاطره می گذرد. نمی‌دانم سالها یا قرنها. چرا که گذر سال در غربت گذر قرن است بر انسان! من پس از قرنها خاطره آن شب را می نویسم. شبی که به ناگزیر همراه با قافله‌ای پانزده نفری، در گریز از تیغ جلادی که خود تیغ به دستش داده و چرمینه بر او گشوده بودیم، جلای وطن کردیم؛ همراه با قافله‌ای پانزده نفری. نمی‌دانم بازگوئی احساس آن شب آخر برای دیگران چه نیازی است. اما این خصلت آدمی است که باید درد خود را با کسی بگوید، باید اندوه و شادی را با کسی تقسیم کند.

هدف از ورود به يك ديالوگ دست يابي به تأثيرگذاري و تأثير پذيري در ميان طرفين بحث و طرف سوم يعني مخاطبين و تعقيب كنندگان آن بحث است. در صورتي كه فرهنگ ديالوگ در ميان باشد، طرفين بحث در زماني كه كفايت بحث اعلام ميشود، در مواردي نظر مخالف را پذيرفته¬اند، در موارد ديگري آنتاگونيستي بودن مواضع محرز شده است و احتمالا توافق كرده¬اند روي دسته سومي از مسائل، بحث ادامه يابد.

در مواجهه با قیام 57 و تغییر روش حکومتداری در ایران عزیز، ما ایرانیان سنتها و اداب ملی خود را تحت تاثیر باورهای غلط از دینداری و مذهب به بوته فراموشی سپرده، رسوم غیر ملی، غیر بومی بر گرفته از بسترعربی محل ارائه و نشر دین، که موثر بر تنظیم روابط انسانی در فرهنگ دینی جاری است را جایگزین افکار ملی و پایه در جامعه ایرانی انروز نموده ایم، ادابی که نه تنها هیچ سنخیتی با باورهای کهن ما نداشته بلکه بستر مناسبی برای رشد خرافه، اوهام و نظریه های بسته و منسوخ بوجود اورده....

در این دو سال بارها از طرف افراد مختلف ایمیلی برایم ارسال شده حاوی دو شعرِ عاشقانه که در ایمیل ها و همچنین در بسیاری از وبلاگها اولی را به سیمین بهبهانی و دومی را به ابراهیم صهبا نسبت داده اند. برخی وبلاگ نویس ها این مشاعره را دلنشین و سرشار از دلبری دانسته اند و مطمئنم که برای خیلی از ایرانیان طرز تفکری که در این دو شعر بیان شده، اوج احساسات عاشقانه را می رساند و چه بسا خیلی ها لطافت هم در آن ببینند.

سالها ست ديگر برای همه ما روشن شده است که تنها جمهوری اسلامی نيست که راه های گذشته را دوباره طی می کند و انتظار دارد به نتيجه تازه ای برسد. بلکه اپوزيسيون ايران نيز به همينگونه است. راه های صدساله را دوباره تبليغ می کنيم و در صدد اتحادهای تازه بر ميآييم و دوباره متعجب ميشويم که چرا حتی به نتيجه ای که در گذشته رسيده بوديم هم نرسيده حتی به پايين تر از آن تنزل کرده ايم.

اقلیت و اکثریت واقعیت‌هایی ذهنی هستند و نه عینی. یعنی برای نمونه پدربزرگ من آذربایجانی و مادر بزرگ من کاشانی هستند. حال اینکه من خود را آذربایجانی یا کاشی بدانم منوط به هویتی است که ترجیح می‌دهم با آن شناسایی شوم. ترک آذری بودن یا کاشی بودن نیز مقوله‌هایی ذهنی هستند، و ساختارهایی اجتماعی. برای مثال ابر و باد و مه و خورشید و فلک البته واقعیتهایی عینی هستند و اگر ما انسان‌ها نیز نبودیم، بر جای بودند.

بعضی‌ از دوستان اقوام ایرانی تصور میکنند چون حکومت فعلی‌ نالایق و ستمگر است، آنها از این حق برخوردارند که اعلام استقلال کنند یا سودای جدایی طلبی در سر داشته باشند. به این گروه از دوستان عزیز عرض می‌کنم که حکومت فعلی‌ تشکیل شده از همهٔ اقوام ایرانی‌ که شامل ترکها، کردها، بلوچها و سایر اقوام است می باشد. متأسفانه تمام افراد فاسد و بی‌ وجدان و انسان نمای همهٔ شهرهای ایران در این حکومت هستند. در حال حاضر شخص خامنه ای‌ مدعی است که از خاندان پیغمبر است .و با این حساب خود را عرب می داند و...

دموكراسي توده‌وار يا توتاليتاريسم يك نوع تفسير از اين اراده عمومي است. اين تفسير بر مبنايي است كه اقليتي محق باشد كه خود را به عنوان نماينده اراده عمومي تحميل كند. تفسير ديگر از اين مساله هم كه از همان زمان روسو مطرح شد بر اين اصل استوار بود كه تنها در صورتي مي‌توان به اراده عمومي دست يافت كه به عموم مردم مراجعه كنيم و راه ديگري براي تعيين آن متصور نيست. بدين ترتيب هيچ اقليت، حزب و فردي حق ندارد خود را نماينده، وكيل و ولي آن اراده عمومي بداند.

مردی بود که ادعا میکرد در تبعید همیشه مخالف، همیشه مبارز، همیشه مقاوم است. مردی که در تمامی سخنانش این کلمات را بکار می برد: من برابری برقرارخواهم کرد، من شکنجه، زور، و زندانها را از بین خواهم برد، من ازمیان خود مردم دولت انتخاب خواهم کرد، من به هیچ بیگانه‌ای اجازه دخالت درامور مملکت را نخواهم داد...

اینكه با توجه به شرایط اخیر، سمت و سوی حلقه ارومیه هایی در سپهر سیاسی ایران به كدام سو خواهد بود موضوعی است كه قضاوت در خصوص آن در شرایط فعلی، بسیار دشوار می نماید. صحن شورای اسلامی شهر تهران فردای روز سوم تیر سال ۸۴، رویدادی كم سابقه در تاریخ ایران پس از انقلاب را ثبت كرد؛ جایی كه كاندیدای پیروز انتخابات ریاست جمهوری نهم در فضایی كه با حس «تعلیق» انباشته شده بود در حال گام نهادن به دوره ای تازه از حیات سیاسی در ایران بود.

هموطنانی که مغرضانه یا ساده لوحانه با تخریب نوری زاده مهر تائید بر بزرگی عملیات نفوذ در میان اپوزیسیون می زنند یاد آوری کرد که عمل شما بیش از آنکه انتقادی سازنده و دردمندانه به نوری زاده باشد عمدتا هم آوایی با بوق های تبلیغاتی رژیم است. بوق های تبلیغاتی که از یک سو تخم تفرقه و بی اعتمادی می پراکنند و از سوی دیگر هیبت نداشته سرویس جاسوسی رژیم را به رخ می کشند...

در فکرم بود که با شروع جنگ امریکا و صدام ، که درستی نظر و تحلیل فرمانده فتح الله را ثابت کرد ، اگر مسعود رجوی و کلا دستگاه عقیدتی توحیدی ، چنین ظرفیتی را داشت تا مهدی را صدا کند و صراحتا اذعان کند که حرف مهدی درست بود و من و بقیه اشتباه کردیم و بعد از نظرات استفاده انسانی و درستی کند....

فعالان سیاسی که پا به زندانهای مخوف جمهوری اسلامی میگذارند هیچ امیدی به بازگشتشان نیست چرا که همگی سالم وارد میشوند و بعد مدتی دچار عارضه قلبی شده و میمیرند ، چه کسی میداند که در زیرزمینهای مخوف بند 209 ، سلولهای انفرادی و مخفیگاههای دهشتناک زندانها چه بر سر فرزندان این آب وخاک می آید

این یک اشتباه نظری و اشتباه فرهنگی بسیار بزرگی بود و ما فهمیدیم که خشونت صرفاً از زاویه و جایگاه دولت نمی‌آید، چه بسا این دولت خود انعکاسی از فرهنگ اجتماعی و مردمی است و چه بسا جامعه، رفتار و فرهنگش، در نقطه‌ای به دولت متصل می‌شود و چه بسا دولت در مرحله‌ای از حیات و تکامل خودش از نقطه نظر رفتاری به جامعه و حال و هوای فرهنگ جامعه متصل می‌شود، و خشونت یکی از آن فضاهایی است که متاسفانه دولت استبدادگر با جامعه خشونت‌پرست و خشونت‌پرور وصل می‌شود و جامعه ما آن را منعکس می‌کند.

«“مصالحه»” از عناصر هر سمت و سیاست دموکراتیک است. اما همان گونه که در مورد مفهوم اصلاح طلبی اتفاق افتاد، این خطر وجود دارد که بر محور آن توهمات تازه ای شکل گیرد و جنبش شهروندی ملت ایران در دور باطل تازه ای گرفتار آید که هدف از آن خاموش کردن صدای جنبش سبز، بزک استبداد دینی و تجدید اعتبار برای “دیکتاتور” است. برای پرهیز از این خطر، باید به ماهیت “استراتژی مصالحه” اندیشید، زیرا هر مصالحه ای به صرف مصالحه، دموکراتیک و ترقیخواهانه نیست.

نظام رسمی آموزشی ما ( از آمادگی تا آموزش عالی) ، نوعا و عمدتا از زیست جهان ِ جامعۀ ایرانی پس افتاده است و با آن «نا همزمان» است. زیست جهان ما ، مایل به زمان مدرن ومابعد مدرن است ولی نظام رسمی از خیلی جهات در زمان پیشامدرن مانده است. اینها متعلق به دو زمان متفاوت هستند و زبان همدیگر را نمی فهمند.

اگر در جامعه ما تفکر اجتماعی به صورت مستقل رشد بکند ، می تواند در جامعه شناسی تأثیر بگذارد. اما لازمه اش این است که همه اتفاقات در «زیست جهان» اندیشیدن وعلم ورزی بیفتد نه در حصار وکنترل سیسستمهای رسمی. در حوزۀ عمومی و فضایی رقابتی وکثرت گرایانه و تعاملی و مستقل وبا آزادی فکری وعلمی است که می توان امید بست...فکر اجتماعی حداقل در ایران دچار عسرت بود. چون اگر بخواهیم دربارۀ حیات اجتماعی به طور جدی بیندیشیم باید آن را تحلیل ونقد بکنیم .

از نیمهٔ دههٔ ۱۳۴۰ تا انقلاب ۱۳۵۷ فضایی رادیکال در جامعه پدید آمد که خردورزی و اعتدال در آنجایی نداشت. خلیل ملکی پس از گسستن از کمونیسم دیگر انقلابی نبود و هوادار مبارزهٔ بی‌خشونت در چارچوب قانون اساسی مشروطیت بود. جوانان انقلابیِ دوآتشهٔ آن دوره به او بدبین بودند. در این دوره مدل انقلاب‌های جهان سومی، انقلابِ چین و کوبا و الجزایر و ویتنام، همه جا رواج پیدا کرده بود. از آن طرف، در دههٔ ۱۳۶۰ روشنفکران چپ از سویی شاهد زوال «اردوگاه سوسیالیستی» بودند که درستی نظرات ملکی را ...

شاید بتوان با قاطعیت چنین گفت که تنها تکیه گاه و آخرین سنگر دفاعی یک انسان بدن او باشد؛ یعنی جسم فیزیکی او؛ که این بدن با ویژگی های بسیار خصوصی، فردی، شخصی و روانی آن فرد را در قبال دیگران و جهان خارج محافظت می کند و به اصطلاح خود او را از گزند محفوظ می دارد. وجود فیزیکی و جسمانی فرد برای هر شخص در بر گیرنده و محافظ شخصیت تاریخی، شکست ها، پیروزی ها، عشق ها و ناکامی ها، و مملو از احساسات و عواطف آگاهانه و نا آگاهانه شخصی اوست. فقط اوست که صاحب آن است و می تواند با آنها کنار بیاید و...