امیرعبداللهیان: ازطریق اتحادیه اروپا با آمریکایی‌ها در تماسیم

مژگان غفاری شیروان 

درحالی‌که بیش از یک ماه است مذاکرات وین برای احیای توافق برجام متوقف شده و دو طرف اصلی مذاکرات، یعنی جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده یکدیگر را به تاخیر و تعلل در تصمیم‌گیری‌‌های سیاسی برای نهایی‌شدن توافق احتمالی متهم می‌کنند، حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران می‌گوید تبادل پیام‌ها میان دو کشور ازطریق اتحادیه اروپا ادامه دارد و از رسیدن به توافق، دور نشده‌ایم. این درحالی است که ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا رسیدن یا نرسیدن به توافق را «نامشخص» می‌داند.

امیرعبداللهیان پنجشنبه، اول اردیبهشت‌ماه، در گفت‌وگوی تلفنی با فیصل مقداد، وزیر امور خارجه سوریه، درباره مذاکرات وین گفت که «تبادل پیام‌ها بین ما و آمریکایی‌ها از طریق اتحادیه اروپا درحال انجام است»، «مسیر دیپلماسی به‌خوبی کار می‌کند» و از رسیدن به «توافق خوب و پایدار» دور نشده‌ایم.

هم‌زمان، ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا، روز پنجشنبه در نشست خبری خود، با اشاره به «پیشرفت‌های قابل‌توجه» در مذاکرات ماه‌‌های اخیر، رسیدن یا نرسیدن به توافق را «نامشخص» دانست و افزود که آمریکا «همچنان فعالانه به‌دنبال حل‌وفصل مسائل باقی‌مانده است» زیرا همچنان بازگشت متقابل به اجرای کامل برجام را در راستای «منافع امنیت ملی» خود می‌داند.

او همچنین گفت که با توجه به نامشخص بودن نتیجه مذاکرات، آمریکا همراه با متحدانش، به‌طور یکسان برای سناریوهایی متفاوت شامل رسیدن یا نرسیدن به توافق برای بازگشت متقابل به اجرای کامل برجام، آماده می‌شود.این درحالی است که پس‌از حدود یک سال مذاکره غیرمستقیم میان ایران و ایالات متحده در وین، هرچند که طرف‌های مذاکره از آماده‌شدن پیش‌نویس توافق برای بازگشت دو طرف به برجام خبر داده بودند، بیش از یک ماه است که این مذاکرات متوقف شده است. گزارش‌ها حاکی از این است که مهم‌ترین اختلاف باقی‌مانده، برسر یک موضوع غیرهسته‌ای، یعنی درخواست ایران برای حذف سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از فهرست سازمان‌های تروریستی خارجی وزارت امور خارجه (FTO) آمریکاست.

یک مقام ارشد دیپلماتیک اسرائیلی روز چهارشنبه مدعی شده بود که مقام‌های دولت آمریکا، به همتایان اروپایی خود اطلاع داده‌اند واشینگتن قصد ندارد به‌عنوان بخشی از مذاکرات احیای توافق هسته‌ای با ایران، سپاه پاسداران را از فهرست سازمان‌های تروریستی حذف کند. 

سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در پاسخ به سوالی درمورد گفته این مقام اسرائیلی، بار دیگر تاکید کرد که در این مورد «در ملاء عام مذاکره نمی‌کنند»، اما در این زمینه، با متحدان اروپایی خود و همچنین دیگر اعضای گروه ۱+۵، در هماهنگی نزدیک قرار دارند. 

پرایس روزهای گذشته در پاسخ به سوالی درمورد رفع احتمالی تحریم‌های اعمال‌شده بر سپاه پاسداران، گفته بود که «اگر ایران می‌خواهد تحریم‌هایی فراتر از برجام لغو شوند، باید نگرانی‌هایی فراتر از برجام را رفع کند». 

امیرعبداللهیان در گفت‌وگوی روز پنجشنبه خود با وزیر امور خارجه سوریه همچنین گفته است که در مسیر مذاکرات، «بارها تاکید کرده‌ایم که جمهوری اسلامی ایران نه به زیاده‌خواهی‌ها توجه دارد و نه از خطوط قرمز خود حاضر به عقب‌نشینی است». 

براساس صحبت‌های پیشین مقام‌های جمهوری اسلامی، یکی‌از مهم‌ترین «خطوط قرمز» مورد اشاره امیرعبداللهیان موضوع «خارج‌شدن سپاه پاسداران از فهرست تروریستی» است و احتمالا «زیاده‌خواهی» را نیز در اشاره به درخواست آمریکا برای «رفع نگرانی‌های فراتر از برجام» مطرح کرده است. 

در روزهای گذشته گزارش‌هایی منتشرشده بود، مبنی‌بر این‌که ایالات متحده درقبال پذیرفتن درخواست حذف نام سپاه پاسداران از فهرست تروریستی، از مقام‌های جمهوری اسلامی خواسته‌ است تضمین بدهند که سپاه پاسداران پرونده گرفتن انتقام قتل قاسم سلیمانی، فرمانده پیشین سپاه قدس را خواهد بست. 

این گزارش‌ها ازسوی مقام‌های آمریکایی تایید نشده است و آن‌ها همواره تاکید کرده‌اند که در این زمینه به‌طور علنی مذاکره نمی‌کنند؛ اما یک مقام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی روز پنجشنبه از رد درخواست آمریکا در این زمینه خبر داد. 

علیرضا تنگسیری، فرمانده نیروی دریایی سپاه پاسداران، گفته است که دشمنان «مرتب پیغام می‌دهند اگر از دست انتقام حاج قاسم بکشید، فلان امتیاز  را می‌دهیم و فلان تحریم را بر می‌داریم اما این خیالی باطل است.»