انتخابات امسال نیز رژیم را در مقابل مشکل بزرگی قرار دادە بود. از سویی اوضاع اقتصادی کشور در سایەی این حکومت غیر مشروع و تنفربرانگیز در بزرگترین بحران دست و پا می‌زد. رژیم در سطح بین‌المللی ایزولە و بازندە شدەبود. در داخل خود نظام هم دو دستگی و حتی چند دستگی گستردەای وجود داشت. مناسبات دولت و دیگر ارگانهای رژیم نظیر مجلس، قوی قضائیە، سپاه پاسداران و حتی بیت رهبری نیز در اوج سردی بود. رئیس جمهوری کە با مهندسی کردن انتخابات پیشین و حتی با کشتار و زندانی کردن مخالفان درون چنبرەی نظام، برای بار دوم بە مردم تحمیل شدەبود، هرروز با یکی از ارگانهای نظام دچار مشکل می‌شد و حتی از خط قرمز هم فراتر رفتە و با شخص رهبر نیز مشکل داشت.
در چنین حالتی رژیم در برابر چند سناریوی مبهم گرفتار آمدەبود. هرکدام از سناریوها، مشکلات ویژەی خود را داشتند. شرایط با سال 88 تفاوت داشت و فاکتورهای بسیاری بە زیان رژیم تغییر کردەبودند. مهمترین آنها فاکتور اقتصادی بود کە بدلیل تحریمهای بین‌المللی گستردە، کاهش درآمدهای نفتی و مدیریت نادرست، مشکل بزرگی برای خلقهای ایران و نیز رژیم ایجاد کردەبود. دوم اینکە رژیم در سطح بین‌المللی با چندین مشکل مواجە بود. مشکل با آمریکا و کشورهای غربی، مشکل با کشورهای منطقە و مشکل با کشورهای اسلامی سنی مذهب، بعلاوە در داخل نیز پایگاه و نفوذ رژیم بسیار تقلیل یافتەبود و فاکتور عمدەای بە زیان رژیم بشمار می‌آمد. با هر حسابی رژیم نمی‌توانست بە ریسکی بە بزرگی ریسک سال 88 دست بزند و آشکارا روند انتخابات و شمارش آراء را مهندسی نماید.
بنابە تمامی دلائل ذکر شدە، رژیم جمهوری اسلامی برای نمایش اینبار انتخابات می‌بایست بدنبال متد دیگری باشد و با ماسک متفاوتی بە میدان رویارویی با تودەهای مردم کە تا مغز استخوان از شرایط موجود بیزار و ناراضی بودند، روی آورد. رژیم می‌بایست نمایشی براه می‌انداخت کە بظاهر نشان دهندەی آن باشد کە بە صداهای ناراضی توجە کردە و دستکم در بخش اجرایی برای چهار آیندە، سرنوشت کشور را بە رأی تودەهای مردم خواهد سپرد.
البتە این نمایش جدید می‌بایست از مرحلەی بعد از تعیین کاندیداها آغاز گردد. در پی آن بدقت حتی در میان حافظان و دلسوزان خود نظام، چند نفری را از فیلتر نظام عبور دهند کە نە تنها بە نظام، بلکە بە رهبر نظام نیز وفادار بودە و خطری برای پایەهای نظام نداشتە باشند. لذا با تمام توان بمنظور براه انداختن این نمایش دست بکار شدند. از حق نباید گذشت کە در این عرصە نیز براستی از خود لیاقت نشان دادند!
نخستین بخش نمایش عبارت بود از اینکە بە دو کاندیدای بظاهر اصلاح‌طلب یعنی آقایان عارف و روحانی اجازە دادند کە بە میدان آمدە و بە میل خود انتقاد کردە و سخن بگویند. سە کاندیدای دیگر یعنی آقایان قالیباف، ولایتی و جلیلی نیز تا حدودی مورد قبول بیت رهبری بودند کە آنها هم در برخی زمینەها بە رقابت با یکدیگر می‌پرداختند و حتی انتقادات تندی از همدیگر می‌کردند. دو کاندیدای دیگر هم کە بیشتر نقش سرگرم کردن مردم بە آنها محول شدەبود آقایان حداد عادل و غرضی بودند کە گهگاه مردم را بە خندە می‌انداختند.
دومین بخش نمایش، استفادەی کاملا برنامەریزی شدە از رسانەهای عمومی بود. تلویزیون سراسری با پخش چند برنامەی تبلیغاتی، طرح سؤالات بسیار توجە برانگیز و حتی بصدا درآوردن کاندیداهای تندرو، تلاش پیروزمندانەای بعمل آورد تا چنین نشان دهد کە براستی رقابتی در جریان بودە و مردم از امکان انتخاب برخوردارند.
سومین و کارسازترین اسلحەی رژیم بە میدان آمدن خود رهبر نظام یعنی آقای خامنەای بود، ولی البتە با متدهای کاملا متفاوت‌تر از بارهای پیش. اگر در گذشتە با اصرار بسیار و حتی با تهدید، کاندیدای خود را معین کردە و از وی دفاع می‌کرد، اینبار اعلام کرد کە هیچ کاندیدایی ندارد و مردم باید تعیین کنند کە چە کسی و چگونە باید کشور را ادارە نماید. بعلاوە در پوست روحانیت خویش فرورفت و حتی از مخالفان رژیم نیز درخواست کرد کە نە بخاطر رژیم، بلکە بخاطر ایران بپای صندوقهای رأی رفتە و بە کاندیدای دلخواه خویش رأی بدهند.
چهارمین تاکتیک رژیم عبارت بود از اینکە در ظاهر نیروهای سرکوبگر رژیم در امر انتخابات دخالت نکردند و تنها از دور ناظر برجریان بودند. بدون تردید این نیروها هرگاه نظام را در خطر می‌دیدند وارد عمل می‌شدند و حتی حاضر بودند دریایی از خون براه اندازند، اما تا جایی کە توانستند سکوت اختیار کردند.
همەی این تاکتیکها برای آن بودند کە بتوانند مردم ایران را بپای صندوقهای رأی بکشانند و بە جهانیان اعلام کنند کە مردم ایران هنوز راه حل مشکلات خویش را در چارچوب جمهوری اسلامی جستجو کردە و بدنبال تحولات اساسی نبودە و مایل نیستند در مبارزەی براندازانە شرکت نمایند، بلکە همەی خواستهای آنان در جمهوری اسلامی قابل تحقق هستند.
بدیهی است تودەهای مردم تشنەی تحول و در همان حال خستە از انقلاب و رویارویی بزرگ، بویژە آنهایی کە از موضع سیاسی قاطعی برخوردار نبودند، امیدوار شدند کە در پی این همە نابسامانی و شرایط دشواری کە توسط خود رژیم پدید آمدەاست، مقامات نظام بە این نتیجە رسیدە باشند کە ایجاد اندک تغییراتی ضروری بودە و باید بە آراء مردم توجە نمایند. وعدە و وعیدهای آقایان روحانی و عارف از سویی و انتقادهای شدید کاندیداهای محافظەکار از سیاستهای گذشتە از سوی دیگر، این احساس را قوت بیشتری بخشید. الحق رژیم توانست بە انتخابات گرمی ببخشد و بخش کثیری از آنهایی کە حق رأی داشتند را بە نتایج انتخابات دلخوش نماید. دستکم این احساس را بە آنان القا نماید کە گشایش در فضای خفقان آور حاضر، امری است ممکن و امیدی بە بهبود اوضاع اقتصادی و اجتماعی احساس می‌شود. بە همین دلیل اکثر حائزین حق رأی بە میدان آمدە و تنور نمایش انتخابات را گرم کردند. البتە نە در تأیید و حمایت از رژیم، بلکە بە امید آنکە بتوانند از خلائی کە رژیم بناچار ایجاد کردە و امکان مردود شمردن سیاستهای پیشین را در عرصەی انتخابات فراهم ساختەاست، استفادە نمایند. تودەهای مردم آشکارا در سنگر مخالفت با رژیم از ابزاری کە خود رژیم بدست آنها دادە و تنها بخاطر جلب نظر آنها اجازە دادە بود آقایان عارف و روحانی وعدە و وعیدهای دلگرم کنندە سردهند، بهرە برداری کردند. با انصراف برنامەریزی شدەی عارف، حمایت اصلاح‌طلبان و قرار گرفتن آنها در پشت سر روحانی، امید مردم بە مراتب افزایش یافت. در واقع کلید حل مشکالت را پیدا کردند. روحانی نیز بسیار زیرکانە از فرصت بهرەبرداری کرد و اعلام نمود کە وی بجای اسلحە از کلید استفادە خواهد و می‌آید تا گرەهای کور را باز کردە و ایران را از وضعیت فلاکتبار فعلی نجات دهد.
بە همین دلیل انتخاب مردم روشن بود. آقای روحانی امید اینبارە بود، هم برای حل مشکلات ایران با جهان خارج و هم جهت توجە بە خواستهای تودەهای مردم در داخل کشور. حتی کار بەجایی رسید کە آقای روحانی توجە بە خواست ملیتهای ایران را نیز وعدە داد و بویژە با فعالان کرد دیدار کرد و بە آنها قول داد کە اگر آراء مردم کردستان را بدست آورد، بە خواستهای آنان توجە خواهد کرد.
تمامی این تلاشها موجب آن گشتند کە مردم بە جای باقی ماندن در منازل خویش و بایکوت کردن انتخابات بپای صندوقهای رأی رفتە و در نخستین دور آقای روحانی را انتخاب نمایند. هرچند اگر بپای صندوقهای رأی نرفتە و در منازل خود باقی می‌ماندند، براستی رژیم را دچار شکست فاحش و چالش بزرگتری می‌کردند، اما با شرکت در انتخابات نیز رژیم را با نوع دیگری از چالش مواجە ساختەاند. در واقع نتیجەی انتخابات چالشی‌است هم برای رژیم و هم برای تودەهای مردم ایران و اپوزیسیون رژیم.
چالش بزرگ برای رژیم و شخص آقای روحانی آنستکە با این همە وعدە و وعیدهایی کە بە تودەهای مردم کشور، بە ملیتهای ایران و بویژە کردها و جامعەی جهانی دادەاست، چە خواهد کرد. آیا براستی می‌تواند و حاضراست بە این وعدەها عمل کند؟ آیا رهبر با وی همکاری خواهد کرد و تندروها اجازە خواهند داد این تغییرات را انجام دهد؟
چالش تودەهای مردم و اپوزیسیون نیز آنستکە با دولت جدید چە برخوردی خواهند کرد؟ آیا خواستهای خود را دنبال کردە و حتی تا مرز رویارویی، آراء خود را پیگیری خواهند نمود؟ اپوزیسیون با وضعیت پیش آمدە چگونە مواجە خواهد گردید؟ آیا اصلاح طلبان داخلی از این وضعیت استفادە کردە و آنرا خمیرمایەی جنبش جدیدی خواهند کرد؟ مردم را بە خیابانها آوردە و خواستار تحول خواهند شد؟ اپوزیسیون خارج از این فرصت بهرە خواهد گرفت و بە حمایت از خواستهای تودەهای مردم برخواهد خاست و آنها را بە دینامیزمی برای یک جنبش دیگر بدل خواهد ساخت؟ سازمانها و احزاب کرد وعدەهای روحانی را بە ابزاری جهت مطرح ساختن خواستهای مشروع مردم کردستان و یک میدانداری تازە تبدیل خواهند کرد؟ اگر همەی این نکات عمل نشدند، این رژیم است کە پیروز شدە و برای چند سال دیگر با خیال آسودە میدانداری خواهد کرد. حال اپوزیسیون هر چقدر کە می‌خواهد تحریم کند و تودەهای مردم نیز هر اندازە کە می‌توانند ناراضی باشند.
بە همین دلیل بصراحت می‌توان گفت کە نتیجەی انتخابات چالشی‌است هم برای رژیم و هم برای اپوزیسیون.
درشماره‌ی613 روزنامه «کوردستان» منتشر شده است
دیدگاه و نظرات ابراز شده در این مطلب، نظر نویسنده بوده و لزوما سیاست یا موضع ایرانگلوبال را منعکس نمی‌کند.
توجه داشته باشید کامنت‌هایی که مربوط به موضوع مطلب نباشند، منتشر نخواهند شد!
افزودن دیدگاه جدید