کمتر از سه هفته مانده به آغاز دور جدید مذاکرات وین، دیپلمات‌های جمهوری اسلامی ایران مشغول مذاکره با کشورهای عضو برجام هستند تا صحنه را آماده کنند. این دور قرار است در روز ۲۹ نوامبر (۸ آذر) آغاز شود. این هفتمین دور مذاکرات از زمان به قدرت رسیدن جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا، و اولین دور در زمان ریاست‌جمهوری ابراهیم رئيسی خواهد بود. باراک راوید، خبرنگار اسرائیلی مقیم تل‌آویو، در گزارشی برای تارنمای آکسیوس در این مورد نوشت: «این دور مذاکرات پس از بیش از سه ماه تعلیق و در میان بدبینی در واشنگتن و پایتخت‌های اروپایی درباره آمادگی ایران برای بازگشت به تبعیت کامل از توافق هسته‌ای صورت می‌گیرد.»
آنچه بر این رویکردهای بدبینانه می‌افزاید، گفته‌های علی باقری کنی، معاون وزیر امور خارجه و دیپلمات ارشد ایران در مذاکرات هسته‌ای در روزهای اخیر است. کنی روز چهارشنبه گفته بود: «ما مذاکره هسته‌ای نداریم، زیرا موضوع هسته‌ای در سال ۱۳۹۴ در قالب توافقی که بین ایران و ۵+۱ شکل گرفت به طور کامل حل‌وفصل شد. موضوع اصلی ما در این مذاکرات، پیامدهای ناشی از خروج آمریکا از برجام است که این پیامدها فقط منحصر به تحریم‌های غیرقانونی است که علیه جمهوری اسلامی ایران وضع شده است.»
این در حالی است که ایران نیز در پی خروج آمریکا از برجام به نقض گسترده مفاد این توافق از طریق افزایش اقدام‌های هسته‌ای خود اقدام کرده، و این موضوع قرار است در کانون موضوع‌های مذاکرات هسته‌ای باشد.
باقری کنی صحبت‌های خود را پس از این ایراد کرد که ژان ایو لو دریان، وزیر خارجه فرانسه، در پی گفت‌وگو با همتای ایرانی خود حسین امیرعبداللهیان، گفته بود که مذاکرات با ایران باید از همان جا که متوقف شد (یعنی مرحله ۲۰ ژوئن ۲۰۲۱) از سر گرفته شود.
باقری کنی نیز با همتای فرانسوی خود مذاکراتی داشت و گفت که این مذاکرات «مشروح، صریح، جدی و سازنده» بوده است. فرانسه در سال آینده رئیس دوره‌ای اتحادیه اروپا خواهد بود. کنی با اشاره به این واقعیت گفت که پاریس می‌تواند «نقش‌آفرینی فراملی» داشته باشد و این امر را فرصتی برای ارتقای مناسبات با جمهوری اسلامی ایران، نقش‌آفرینی‌اش در معادلات منطقه‌ای، و بهبود مسیر مذاکرات وین در ماه آذر خواند.
باقری در سفر اروپایی خود علاوه بر پاریس به برلین و لندن نیز می‌رود. امیرعبداللهیان نیز در روزهای گذشته علاوه بر گفت‌وگو با همتای فرانسوی‌اش، با همتایان روسی، چینی، بریتانیایی، و آلمانی خود نیز گفت‌وگوی تلفنی داشته است.
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران پس از گفت‌وگو با له دریان از تصمیم دولت بایدن برای تحریم واحد پهپادهای سپاه پاسداران انتقاد کرد و این حرکت را غیرسازنده خواند. او گفت که تهران با امیدِ رسیدن به «توافق خوب» به مذاکرات می‌آید.
موضع پاریس در مورد این که مذاکرات باید از همان جا که متوقف شده است ادامه پیدا کند، پیش از این توسط آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، و سایر مقام‌های واشنگتن نیز تکرار شده است. این در حالی است که مقام‌های دولت رئیسی خلاف این را گفته‌اند. به گفته منابع آگاه، مذاکرات دولت‌های بایدن و روحانی در ۲۰ ژوئن در حالی متوقف شد که پیش‌نویس توافقی وجود داشت که دو طرف بر سر آن توافق عمده داشتند، اما ظاهرا مقام‌های جمهوری اسلامی ایران به آن چراغ سبز نشان ندادند و نهایتا مذاکرات را تا زمان آغاز به کار رئیسی معطل کردند.
امیرعبداللهیان در گفت‌وگو با وانگ یی، همتای چینی خود، گفت که تهران امیدوار است آمریکا و متحدان اروپایی‌اش با رویکردی واقع‌گرایانه به وین بیایند تا توافق بتواند «سریعا حاصل شود.» وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران در گفت‌وگو با سرگئی لاوروف، همتای روسی خود، گفت که ایران نسبت به مقاصد آمریکا بدبین است ولی افزود که اگر دولت بایدن به تمام تعهداتش عمل کند و تقاضاهای بیشتری مطرح نکند، ایران به تبعیت کامل از توافق بازمی‌گردد.
وزارت امور خارجه ایران در آستانه مذاکرات چند شرط مطرح کرده است که عموما غیرواقعی دانسته می‌شوند. از جمله این که آمریکا باید مسئولیت و تقصیر خروج از توافق در زمان ترامپ را بپذیرد، تمام تحریم‌های دولت ترامپ را لغو کند، و وعده دهد که دولت بعدی از توافق جدید خارج نخواهد شد.
ند پرایس، سخن‌گوی وزارت خارجه آمریکا، روز سه‌شنبه گفت که دولت بایدن «همچنان به دنبال ارتباطات سازنده در وین است، از جمله در پی از سر گرفته شدن مذاکرات در اواخر این ماه.»
اما چهار روز پیش از آغاز دور هفتم مذاکرات وین، رویداد مهمی در همین شهرِ پایتخت اتریش صورت می‌گیرد: جلسه شورای حکام «آژانس بین‌المللی انرژی اتمی» در روز ۲۵ نوامبر برگزار می‌شود. از جمله وظایف این جلسه، آن است که اعلام کند کشورها از توافق‌های بین‌المللی پیروی می‌کنند یا نه.
آمریکا و سه متحد اروپایی‌اش (فرانسه، آلمان، و بریتانیا) چند هفته است که در این مورد مذاکره می‌کنند که آیا در جلسه روز ۲۵ نوامبر بکوشند قطعنامه‌ای علیه ایران تصویب کنند و از تهران به‌خاطر محدودیت‌هایی که برای بازرسان آژانس به وجود آورده است انتقاد کنند یا نه. به گزارش آکسیوس، دولت بوریس جانسون فعالانه بر واشنگتن، برلین، و پاریس در این مورد فشار آورده و خواهان تصویب این قطعنامه است. اما دیپلمات‌های اروپایی که با این تارنمای صحبت کردند گفتند که حالا که ایران اعلام کرده است مذاکرات هسته‌ای را از روز ۲۹ نوامبر از سر می‌گیرد، تصویب چنین قطعنامه‌ای بعید است.
فرستاده ویژه ایران در امور هسته‌ای وارد لندن شد
معاون وزارت خارجه ایران، پس از سفر به فرانسه و آلمان، برای گفت‌وگو با همتای بریتانیایی خود وارد لندن شد. وزارت خارجه آلمان در پی دیدار علی باقری کنی با مقام‌های این کشور در برلین، تاکید کرد که دور جدید مذاکرات وین باید از همان‌جا آغاز شود که سی‌ام خرداد متوقف شد.
از سوی دیگر، حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران، در توییتی با بیان اینکه «علی باقری کنی گفت‌وگوهای موفقی را در اروپا دنبال می‌کند»، نوشت: «ما در میز مذاکرات وین آماده نيل به توافق خوب هستیم و بازگشت همه طرف‌ها به تعهدات خود، یک اصل مهم و راهگشاست.»
باقری کنی، معاون سیاسی وزارت خارجه ایران، چهارشنبه شب در راس هیاتی برای دیدار و گفت‌وگو با مقام‌های بریتانیا وارد لندن شد.
این بخشی از سفرهای معاون وزارت خارجه ایران برای گفت‌وگوهای دو جانبه با کشورهای ۴+۱ پیش از آغاز دور جدید مذاکرات هسته‌ای در ۸ آذر ماه است. باقری کنی پیشتر نیز به مسکو، پاریس و برلین سفر کرده است.
وزارت خارجه آلمان نیز روز چهارشنبه در صفحه توییتر رسمی خود از دیدار باقری کنی در برلین با مقام‌های آلمانی خبر داد و خاطرنشان کرد که از سرگیری مذاکرات هسته‌ای وین محور اصلی این دیدار بوده است.
وزارت خارجه آلمان افزود که برای اطمینان از بازگشت سریع به تعهدات کامل در برجام، دور جدید مذاکرات وین باید از جایی آغاز شود که سی‌ام خرداد، ۲۰ ژوئن، متوقف شد.
باقری کنی پنجشنبه نیز در لندن با همتای بریتانیایی خود و چند مقام وزارت خارجه بریتانیا درباره مسایل دو جانبه، منطقه‌ای و دور بعدی مذاکرات در وین گفت‌وگو می‌کند.
جزییات گفت‌وگوی معاون وزیر خارجه ایران در جریان سفر به فرانسه و آلمان تاکنون اعلام نشده است. با این حال باقری کنی در مصاحبه فیگارو خاطرنشان کرد که اولویت اصلی ایران در دور جدید مذاکرات وین، لغو تحریم‌هاست.
معاون وزیر خارجه ایران روز چهارشنبه نیز با بیان اینکه موضوع هسته‌ای در سال ۹۴ در قالب توافقی که بین ایران و ۱+۵ شکل گرفت حل شد، گفت ما مذاکرات هسته‌ای نداریم.
او افزود: «موضوع اصلی که درباره مذاکرات هشتم آذر در وین پیشرو داریم، پیامدهای ناشی از خروج آمریکا از برجام است.»
این در حالی است که جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا، دو روز پیش در مصاحبه با سی‌ان‌ان گفت: «با وجود تلاش‌های واشینگتن و متحدانش برای آماده کردن شرایط مذاکره، ایران هنوز برای بازگشت به اجرای برجام اراده‌ای از خود نشان نداده است.»
سالیوان افزود آمریکا آماده است در صورت بازگشت ایران به برجام، به تعهدات خود عمل کند.
همزمان با سفر آقای باقری کنی، ریچارد ساتکلیف، همسر نازنین زاغری در لندن در خیابان در اعتصاب غذاست و انتظار می‌رود مقام‌های بریتانیا موضوع زندانی بودن او در ایران را هم با فرستاده ایران مطرح کنند.
امیر حسین عبداللهیان، وزیر خارجه ایران در توییترش سفرهای آقای باقری کنی را موفقیت‌آمیز توصیف کرده است.
آقای عبداللهیان نوشته ایران برای مذاکرات وین آماده است تا یک "قرارداد خوب" ارائه کند.
اعلام آمادگی ایران برای یک 'توافق خوب' همزمان با رد از سرگیری مذاکرات اتمی از نقطه متوقف شده
در حالی که علی باقری کنی، معاون سیاسی وزیر امور خارجه ایران، موضع فرانسه و آلمان برای سرگیری مذاکرات احیای برجام از نقطه متوقف شده را رد کرده، حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه ایران گفته است که آقای باقری در جریان سفر خود به اروپا مشغول «مذاکرات موفقی» بوده است و جمهوری اسلامی برای یک «توافق خوب» در وین آمادگی دارد.
وزارت امور خارجه آلمان روز چهارشنبه (۱۰ نوامبر) در حساب کاربری خود در توییتر با اعلام این مطلب که علی باقری کنی - مذاکره کننده ارشد اتمی ایران - از فرانسه به این کشور سفر کرده است نوشت که برای اطمینان از بازگشت سریع به اجرای کامل برجام، مذاکرات وین باید از جایی که در ۲۰ ژوئن متوقف شد، ادامه یابد.
آقای باقری پیشتر درخواست فرانسه برای ادامه مذاکرات اتمی را از نقطه متوقف شده در دور ششم آن را رد کرده بود.
او در واکنش به اظهارات ژان ایو لودریان، وزیر امور خارجه فرانسه، که خواهان ادامه مذاکرات اتمی از نقطه متوقف شده در ۲۰ ژوئن شده بود گفت: «ما مذاکره هسته‌ای نداریم زیرا موضوع هسته‌ای در سال ۱۳۹۴ در قالب توافق بین ایران و ۱+۵ به طور کامل حاصل شد.»
پیش از این هم وزارت امور خارجه ایران گفته بود که تهران طرح دیگری برای ارائه دارد و به نقطه قبلی مذاکرات باز نمی‌گردد.
با این حال، وزیر امور خارجه ایران در توییتر گفته است: «دکتر باقری این روزها در اروپا مشغول مذاکرات موفقی است.»
او افزود: «ما آماده ارائه یک توافق خوب بر سر میز مذاکره در وین هستیم. بازگشت همه طرف‌ها به تعهدات خود یک اصل مهم و پیشرو است.»
ایران پیش از سرگیری مذاکرات احیای توافق هسته‌ای، از آمریکا خواسته "تضمین بدهد که هیچ دولتی در ایالات متحده" مجددا خروج از توافق هسته‌ای را "تکرار نخواهد کرد". اما بسیاری از صاحب‌نظران سیاسی آشنا به مسائل آمریکا می‌گویند دولت این کشور نمی‌تواند از کنگره چنین تضمینی بگیرد.
ایالات متحده می‌گوید رئیس جمهور این کشور نمی‌تواند برای دولت‌های بعد از خود تکلیف معلوم کند و این موضوع به یکی از اختلافات دو کشور تبدیل شده است.
دور جدید گفت‌و‌گوها از روز هشتم آذر برابر با ۲۹ نوامبر در وین آغاز می‌شود. ایران گفته است که این روز مصادف با سالگرد ترور مجید شهریاری یکی از کارکنان ارشد برنامه اتمی این کشور است.
مذاکرات احیای برجام از اوایل ۱۴۰۰ در شهر وین پایتخت اتریش آغاز شد و در حالی که شش دور خود را سپری کرده بود و طرف‌های آن درباره به نتیجه رسیدنش ابراز خوشبینی می‌کردند، از ماه ژوئن با روی کار آمدن دولت ابراهیم رئیسی متوقف شد.
دولت ابراهیم رئیسی اعلام کرده است که موافق آغاز مذاکرات است اما به گفته وزیر خارجه ایران این مذاکرات از نقطه‌ای که پایان یافته آغاز نخواهد شد بلکه به گفته او ایران طرح دیگری برای ارائه دارد. قدرت‌های جهانی از جمله روسیه با شروع مذاکره از نقطه آغاز مخالفت کرده‌اند.
دیدگاه و نظرات ابراز شده در این مطلب، نظر نویسنده بوده و لزوما سیاست یا موضع ایرانگلوبال را منعکس نمی‌کند.
توجه داشته باشید کامنت‌هایی که مربوط به موضوع مطلب نباشند، منتشر نخواهند شد!
افزودن دیدگاه جدید