● تریبون آزاد

یکی از معنانی واژه سوری درزبان فارسی باستان به معنی رنگ سرخ است و چهارشنبه سوری اشاره به سرخی آتشی است که نیاکان ما درآخرین چهارشنبه هرسال ، شب را در کنار شعله های گرمی بخش آن ، با شادی و رقص و پایکوبی به روز می رساندند و سرخی آتش را به چشمه ی حیات بخش خورشید می سپردند و سپس به استقبال نوروز باستانی وبا شکوه می رفتند . در روزگاران قدیم ، پیش از آنکه قبایل صحرا نشین به زور وضرب شمشیر، فرهنگ خون و مرگ وماتم را برسرمین ما مسلط گردانند و شادی ونشاط و عشق را حرام نمایند...

تقی رحمانی دستاورد ۲۲ خرداد را شکل‌گیری اراده‌ای مدنی برای کنترل قدرت و نه تصرف آن می‌داند. وی نشانه‌های تفاهم قشرهای مختلف جامعه روی حداقل‌ها و بحث در باره مفاهیمی چون برنامه‌ریزی و مسئولیت را نیز امیدوارکننده می‌خواند.

تقی رحمانی، تحلیلگر و پژوهشگر مسال اجتماعی و سیاسی در گفتگو با دویچه‌وله، از بخش‌های خام وشکننده، جلوه‌های پایدار جنبش سبز و تمایزهایی در اجتماع سخن می‌‌گوید که ناشی از انتخابات دهم هستند.

دویچه‌وله: مختصات جامعه ایران پیش از انتخابات چه بود؟

هدف از گرامي داشت نوروز و وقايعي كه در طول قرون و اعصار در اين روز روي داده است در خور توجه فراوان است. در بسياري از آثار گذشته نگاران، از جمله در تاريخ طبري، شاهنامه فردوسي و آثار بيروني؛ نوروز به جمشيد، شاه افسانه اي و در پاره اي ديگر به کيومرث نسبت داده شده و آن را به دليل آغاز بهار، برابر شدن روز و شب و از سر گرفته شدن درخشش خورشيد و اعتدال طبيعت، بهترين روز در سال دانسته اند.

قلم به دو مناسبت، بهانه یافت تا رقصی دیگر بیاغازد. نخست، یاد سالی پیش، در چنین روزهایی و ورود میرمان به میدان و دوم کوتاه نوشته دکتر غلامعلی رجائی در کلمه که مصداق این معروف بود که چون از دل برآید لاجرم بر دل نشیند. از یاد نمی برم قریب یکسال پیش در چنین روزهایی که شور انتخاباتی جان گرفته بود و مباحث و بعضا مجادلات حول محور چرائی ورود میرحسین و کناره گیری آقای خاتمی پس از آن سفرها و خطابه های نوستالوژیک انتخاباتی به نفع او از صحنه رقابت می چرخید...

طبق عادت و یا هر چیز دیگر او باید خرید عید نوروز را انجام میداد و این بار هم رفته بود بیرون برای خرید نوروزی . در سر چهارراهی هجمه ایی را دید و خواست بی اعتنا رد شود که کمی کنجکاوی نگه اش داشت . رفت جلو و دید خدا بساطش را پهن کرده و با آرامی خریدارانش را زیر نظر داشت .

بررسی فرآیند‌های جاری نشان می‌دهند که سیاست اقتدارگرایان در داخل به روش‌های سرکوب شدید از یکسو و خفقان رسانه‌ای از سوی دیگر اتکا دارد و نیز سیاست خارجی مبتنی بر تنش افزایی درمنطقه و در جهان را دنبال می‌کند که در هر دو شکل شکست‌های سنگینی را تا کنون پدید آورده است و از این به بعد نیز ناگزیر از قبول شکست‌های سنگین تری خواهد شد. سبزها اگر متحد وهشیار باشند، فرصت‌های درخشان تری در پیش دارند.

در قرون گذشته جنبش های سیاسی در کشور ما، عمدتن رنگ و بوی اسلامی داشته و مطالبات اجتماعی از فیلتر اندیشه دینی مشروعیت یافته اند. به نظر می رسد که با خیزش جنبش های اجتماعی مدرن اخیر، خواسته ها و مطالبات مردمی، بلاواسطه و تعریف شده پا بمیدان سیاست گذاشته و از هم اکنون نمودهای دگردیسی این شکل از استبدادگری دینی در راهیابی سیاسی بخوبی آشکار شده است

محافل سیاسی ایران با نگاهی به رویدادهای نه ماه گذشته در پی انتخابات ریاست جمهوری ۲۲ خرداد و با نگاهی دیگر به چهارشنبه سوری در روزهای آخر سال ۱۳۸۸ بر ارزیابی کارنامه امسال تاکید می کنند و در کنار آن می کوشند برای یک پرسش همیشه مطرح و کلیدی پاسخ هایی بیابند و این پرسش برای فعالان و حامیان جنبش سبز و توسعه سیاسی ایران پرسش «چه باید کرد» است و زیرمجموعه این پرسش. تجربه سازماندهی طبقات، اقشار و اصناف اجتماعی تا چه حد موفق بوده؟ جنبش سبز تا چه حد شاهد رویش بوده و تا چه حد شاهد ریزش؟

ـ موضع سازمان های قومی ملت ساز در برابر جنبش سبز نیز، مانند هر چه دیگر، سخت تر و برکنار تر شده است. امروز سخنگویان شان آشکارا می گویند که در مبارزه آزادیخواهانه مردم ایران شرکت نمی جویند مگر آنکه به شرایط آنها گردن بگذارد. بسیار شده است که افرادی از این سازمان ها اگر هم در تظاهرات ایرانیان در بیرون شرکت می جویند زیر پرچم ایران نیست. این سازمان ها در خطر این هستند که در جهان انحصاری خود اندک اندک از ایران و ایرانی جدا شوند ــ اگر هم اکنون عملا نشده باشند.

بعد از انتشار نوشته افسانه نفوذ(1)؛ خواننده محترمی، بحث مفیدی را درمورد این بررسی دربخش نظرات در پایان مطلب اصلی باز کردند. این نقد و پاسخ اول من به نقدایشان درهمان جا درلینکهای زیر دردسترس است، که مطالعه آنها قبل از ورد به مبحث زیر توصیه میشود.

اما نظام توتالیتری که ایت الله خمینی بنیادگذارد ازهمان نخستین ماه های پیدایش خود، علاوه بر سرکوب های سیاسی خونین غیرخودی ها، ازاینگونه تشنجات میان ـ جناحی ِ نظام های توتالیتر که نتیجه ی طبیعی اصل مرگ است که به گمان ما این نظام ها تجسم آنند برکنار نبود؛ اصل مرگ( principe de Thanatos) که زیگموند فروید آن را در برابر اصل عشق یا اصل حیات (Eros principe d') قرارمی دهد3.

زیربنای ساختار حکومتی جمهوری اسلامی، منابع حقوقی و علمی مورد استفاده قرار گرفتهءِ سه ارگان حکومت: قوهءِ مقننه، قوهءِ اجرایی، و قوهءِ قضائیه، با تقسیم افقی و عمودی قدرت سیاسی در نظام جمهوری اسلامی دقیقأ از دیدگاه و رسالهءِ شیخ فضل الله نوری اقتباس و کپی برداری شده و فقط به آن شاخ و برگِ بیشتری داده شده است.

واژه ي جشن به صورت پيشوند در بيشتر نامهاي مناسبتي وجود دارد (جشن نوروز، جشن مهرگان،جشن تيرگان و... ) اما هنوز چندين جشن وجود دارد که شب هاي چهارشنبه برگزار ميشود 1- عروسي پير شاليار : چهار شنبه اي که به نيمه ي بهمن ماه نزديک است در هورامان با نام جشن پيرشاليار برگزار مي شود و با سده همزمان مي باشد

آگاهی تهران هم که رفتیم عکس مصطفی را دیدم اما به من گفتند اشتباه میکنی این پسر تو نیست و قبلا کس دیگری او را شناسایی کرده است. باورم هم نمی شد. بعد گفتند برو به پزشکی قانونی کهریزک سر بزن. من رفتم و پیکر پسرم را شناسایی کردم. هنوز شال گردن دور گردنش بود. دنیا روی سرم خراب شد و دیگر چیزی نفهمیدم. اصلا نفهمیدم چگونه مرا از کهریزک بیرون آوردند.

خوشبختانه مـردم میهنمـان از آداب و رسوم مُتعــددی که تـوأم از نشاط، همبستگـی و پـایـداری نشأت می گیرد بـرخورد دار است کـه با وجود سُلطـه بیـگانـگان در مقاطـع تاریخـی گوناگـون بـر کشورمـان، نتوانسته اند خللی در این سُنـت های با ارزش وارد کننـد.

جنبش سبز یا جنبش آزادیخواهی مردم ایران فراز ها و نشیب هایش را با ریتمی متغیر و لاجرم پیش بینی ناپذیر یک به یک سپری می کند. بی شک چگونگی طی کردن هر یک از این فرازها و نشیب ها در مقیاس کلان بر حیات جنبش و سرنوشت نهایی آن تاثیر می گذارد و همزمان در مقیاس خردتر نیز مسیر فراز و نشیب های بعدی و نحوه ی مواجهه با آنها را رقم می زند.

در سال های اخیر فعالیت گسترده ای در جهان برای شناخت حقوق اقلیت های قومی و ملی آغاز شده و از سوی نهاد های بین المللی پشتیبانی می شوند. منشور سازمان ملل، حقوق بشر، کنوانسیون های جهانی این حقوق را به رسمیت شناخته و دولت ها را موظف به اجرای آن نموده اند. ایران از جمله کشور هایی است که در آن واحد های گوناگون ملی و قومی سال ها است در کنار هم زندگی می کنند، با هزاران رشته پیدا و نا پیدا به هم گره خورده اند،

این روزها خط ظریفی در داخل و خارج از کشور برای ترمیم وجهه رهبر شروع به فعالیت نموده است. تئوریسین های جمهوری اسلامی دست به یک معامله زده اند تا با خرج کردن بعضی افراد و برخی نهادها، شخصیت در هم کوبیده شده رهبری را از ته چاه بیرون کشیده و شستشویش دهند.

این نوشته فقط برای کمک به تاریخ نویسی در اینجا نوشته می شود: در سال 1988- 1989 یکی از همجنسگرایان عضو سازمان اکثریت در گفتگویی با مهدی فتاپور اعلام می کند که همجنسگرا است و می خواسته نظر سازمان را بداند. فتاپور از طرف می خواهد که از سازمان کناره گرفته و در حاشیه سازمان کار کند. این در حالی است که این فرد یکی از اعضای بسیار فعال سازمان در تشکیلات محلی بوده. بهرحال آن فرد از سازمان جدا می شود. در سال 1990- 1991 میلادی اولین تماس ها برای تشکیل گروه

هر چند اسناد كافی از دیرینگی چارشنبه ‌سوری در دست نیست، اما اشاره‌هایی كوتاه كه در تاریخ بخارای نرشخی و نیز در داستان نبرد بهرام چوبینه با پسر ساوه‌شاه در شاهنامه فردوسی باز آمده است و فردوسی حتی از واژه چارشنبه نیز بهره ‌برده است، نشاندهنده دیرینگی بسیار آن است.

در طول جنبش سبز بسیاری از نیروهای عرفیگرای مذهبی و غیر مذهبی از حمایت همه جانبه و نامشروط از موسوی و کروبی و خاتمی و به طور کلی اصلاح طلبان مذهبی خود داری و نیز با سخنان و مواضع برخی از نیروهای مذهبی داخل و خارج کشور مخالفت کرده‌اند. ریشه‌ی این مخالفت‌ها نگرانی از مصادره‌ی جنبش سبز توسط اسلامگرایان و نیروهای مذهبی باورمند به اسلام سیاسی و جمهوری اسلامی است؛ یعنی همان احساسی که نیروهای چپ، لیبرال و غیر مذهبی از مصادره‌ی همه جانبه‌ی انقلاب ۱۳۵۷ و اسلامی اعلام کردن آن و سپس انحصار قدرت...

من و دوستم قرار گذاشته‌ایم که آخر هفته به موزه شهر برویم. من قبلا بارها از مقابل موزه رد شده‌ام و مسیر رفتن به آنجا را به حافظه سپرده‌ام، اما دوستم آلزایمر دارد و پیش از این نیز به موزه نرفته است. او حتی مسیر‌هایی را که قبلا بارها رفته است، نمی‌تواند به یاد بیاورد. به همین دلیل همیشه دفترچه‌ای به همراه دارد که برای نوشتن و به خاطر سپردن چیزهای ضروری از آن استفاده می‌کند. در روز قرار او از قبل جزئیات مسیر رسیدن به موزه را در دفترش می‌نویسد و با کمک آن موزه را پیدا می‌کند. من هم با کمک حافظه‌ام سر

او را بهتربشناسید....در مطبوعات و رسانه های جمهوری اسلامی ، از او با نام و عناوین : از یاران نزدیک امام ، مبارز وانقلابی سالهای پیش از انقلاب ! زندانی سیاسی دوران شاه ! مورّخ انقلاب اسلامی ! رئیس مرکزاسناد انقلاب اسلامی ، نویسنده کتاب نهضت امام خمینی ، رئیس بنیاد تاریخ پژوهی ایران معاصر، حجت الاسلام دکتر سید حمید روحانی ، و غیره وغیره یاد می شود !

نابرابریهای جنسیتی نظیر نداشتن حق طلاق، در زندان شهر من تبریز،به افزایش تعداد زنانی که دست به همسر کشی زده اند، افزوده است. خدیجه یکی از همین زنان است که بعد از کشتن شوهر خود دچار روان پریشی شده و گمان می کند شوهرش هنوز زنده است و مدام تکرار می کند : این بار دیگر طلاق می گیرم! در کنار این تبعیض جنسیتی، با افزودن دیگر عوامل تبعیض آمیز مثل فقر، زندگی در مناطق روستایی و متعلق بودن به قومیتی تحت فشار و ... می توان به موانع متعددی که این زنان با آن مواجهند پی برد.

رمان «يک بخشش»،که ترجمه فارسی آن هفته گذشته منتشر شد،نهمين رمان خانم تونی ماريسون،نويسنده سياه پوست آمريکائی و برنده نوبل ادبی سال ۱۹۹۳ است و چون اغلب آثار اين نويسنده به ژانر ادبيات آفريقائی ــ آمريکائی تعلق دارد.

رامين مهمان پرست، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ايران دهم اسفند ماه در گفت و گويی با خبرگزاری دولتی فارس بار ديگر به مساله استعفای محمد رضا حيدری ديپلمات پيشين ايرانی در اسلو پرداخته و گفته است: آقای حيدری يک کارمند معمولی بخش کنسولی بود. يک مدت گفتند سفير بوده، بعد اعلام کردند سرکنسول بوده است بعد از مدتی ديدند خبری نشد گفتند بيانيه‌ای منتشر شده و ديپلمات ديگری در ژاپن تمام سفرا و ديپلمات‌ها را دعوت کرده که به اين جريان سبز بپيوندند.

عادل قوا همیشه در ابتدای كار به ضرر انقلابیان است چون اگر غیر از این باشد كه انقلاب نمیكنند، صاف میروند مینشینند در مراكز حكومتی و مملكت را اداره میكنند. شرط اصلی به ثمر رسیدن انقلاب موفقیت در تغییر تعادل نیروست. این كار هم با سست عمل كردن ممكن نمیگردد با اعتماد به نفس، با داشتن هدف جذاب و با جلب مردم به سوی آن و با خرد كردن ارادهٌ مقاومت طرف مقابل انجام میگیرد.

این دولت نامشروع است ولی در هر حال چون مراحل تنفیذ انجام شده و دولت، خودش، خودش را قبول دارد ، باید به وظایفش عمل کند و بیش از این با بی اعتنایی به مطالبات زنان ، سرکوب زنان، با ارائه لوایح ضد زن ،به نام حمایت از خانواده ، اما به کام عشرت طلبان ، در انهدام خانواده و فلاکت زنان و کودکان ، مصر نباشد . اگر خیلی مدعی دولت بودن است باید و می تواند فورا لوایح ضد زن را پس بگیرد و کار گروهی را برای اعاده حقوق زنان معین کند و...

استبداد دینی بدترین استبداد است. اگر استبداد سیاسی بر دست و پای آدمی زنجیر می نهد، استبداد دینی ذهن آدمیان را هم به بند می کشد، و معرفت آنان را تخریب و تباه می کند. از این رو در پیکار علیه استبداد دینی، روشن کردن اذهان مردم نسبت به حقوق خود و گسترش آگاهی های مدنی از اهمیت استراتژیک قاطع برخوردار است.

بحران هسته ای ایران جهان را گرفتار بحرانی کرده است که لاینحل می نماید. با برآمدن پرزیدنت اوباما در سپهر سیاست ایالات متحده و جهان، کسانی که گمان می بردند بحران هسته ای ایران ماحصل سیاستهای تهاجمی و یکجانبه بوش است، امید داشتند مسئله ایران از طریق گفتگو حل شود. پرزیدنت اوباما یک هفته پس از تحلیف اش در گفتگو باتلویزیون العربیه اعلام کرد: همانگونه که در سخنرانی مراسم تحلیف خود گفته ام، اگر کشورهایی مانند ایران مایل باشند نخست مشت های گره کرده خود را کنار بگذارند...

اكنون براي ما روشن است كه تمام آنچه پيش و پس از دهمين دوره انتخابات رياست جمهوري رخ داد، حاصل راه حل بسيار ناشيانه اي براي حل مسئله “بحران رهبري” در آينده نظام جمهوري اسلامي بود كه توسط بخشي از نيروهاي امنيتي و نظامي طراحي شده بود. راه حلي كه نه تنها بحران مذكور را مرتفع نكرد بلكه صدمات و لطمات جبران ناپذيري به ساختار و مشروعيت نظام سياسي وارد ساخت.

اگر برخی می خواهند از رادیکالیزم دفاع کنند، آنهم قائده ای دارد، بنده هم شاید در مقطعی با تاکید از رادیکالیزه شدن دفاع می کردم، مهم اینست که نوک پیکان رادیکالیزم ما تازه اگر، تکرار می کنم،اگر بهنگام باشد، به سوی کدام جهت و در چه شرایطی باشد، باید دریافت که رادیکالیزم مفهومی فارغ از نگرش معقولانه و حسابگرانه به نیل به مطلوب نیست. ابزار مان را باید بشناسیم. نه فقط اهدافمان را که صورتا ممکن است خیلی دل انگیز و روح افزا باشد شعار دهیم و در چگونه محقق شدنش تامل نکرده باشیم.

انتخابات عراق، رقابت بین سه نخست وزیر بود که با توجه به نتایج اولیه انتخابات به نظر می رسد ناچار به تقسیم قدرت شوند. نوری مالکی، نخست وزیر کنونی و ایاد علاوی و ابراهیم جعفری دو نخست وزیر پیشین، در رأس سه ائتلاف اصلی انتخاباتی قرار دارند. نتایج اولیه انتخابات نشان می دهد که در مناطق سنی نشین یا مناطقی که ترکیب جمعیتی اش ترکیبی از شیعه و سنی است، ائتلاف تحت رهبری ایاد علاوی، موسوم به عراقیه جلو افتاده، در حالی که در مناطق شیعه نشین، ائتلاف حکومت قانون به رهبری نوری مالکی پیشتاز است و...

فتنه( Fetneh): شرکت در انتخابات. عملی که افراد برای انتخاب رئیس جمهور انجام دهند. فتنه گر: کسی که بدون هیچ دلیلی انتظار دارد رایی که در صندوق انداخته است، شمرده شود. فتان: زن فتنه گر( هر نوه ژیلا بنی یعقوب یا هنگامه شهیدی). سران فتنه: روسای جمهور سابق. مرکز فتنه: ستاد انتخاباتی قبلی. مفتون: کسی که قبلا طرفدار دولت بوده ولی بعدا احساس عذاب وجدان کرده و فعلا زندانی است.

شعر مدرن ، - زیباگرا یا اجتماعی ؟-----ژوان دامون – ژیمنس ، شاعره اسپانیایی ، برنده جایزه نوبل ادبیات سال 1956 و نماینده مدرنیسم ادبی و شعر مطلق ،و معلم یک نسل از شاعران جوان کشورش ، کوشید از پرداختن به تضادهای اجتماعی خودداری کند. او میگفت که بجای زیبایی ظاهری ، ساده گی مطلق شعر مهم است .