عيد هويت و كنش و واكنش درون جامعه اهوازى

در عيد فطر امسال(٢٠٢٤) - عيد ملى ملت اهواز - به سبب اقدام هاى شديد امنيتى گواه پديده هاى زير بوديم: ١) نبود تظاهرات هويت طلبانه هميشگى حتى در حميديه كه هميشه عصیانگر بوده است ٢) حضور كمرنگ فعالان در منازل خانواده هاى شهيدان و اسيران زندان ها ٣) حضور فرماندار اهواز در شب عيد در خيابان فرحانى در كوى “ انقلاب عرب” و حضور استاندار در روز عيد فطر در منزل يكى از شيوخ بنى كعب در شهر فلاحيه (شادگان) ٤) در شهرك قلعه كنعان نماز عيد بر خلاف خواست مقام هاى امنيتى در همان شهرك برگزار شد نه در نماز عيد شهر اهواز. از جانب ديگر شاهد پديده هاى هويت طلبانه زير هم بوده ايم: ٥) حدود صد زندانى عرب زندان مركزى اهواز (شيبان) مراسم عيد ملى خودرا در حياط زندان برگزار كردند كه همراه با شعر خوانى و يزله و آواز و چوبيه بود . آنان به شكل كارناوال در خياط زندان به راه افتادند كه زندانبانان دو تن از آنان را به انفرادى فرستادند زيرا كه يزله هايشان “بو” مى داد و البته منظور از بو همان مفاهيم هويت طلبانه است. گويا يكى از آنان بعدا به بخش عمومى زندان باز گردانده شد. در ميان اين زندانيان مى توان به مهندس محمد على عمورى با هجده سال زندان بدون مرخصى، مختار آلبوشوكه و جابر آلبوشوكه (دو برادر) با پانزده سال زندان بدون مرخصى اشاره كرد و عبدالامام زايري با هجده سال زندان و بيمار. ٦) برگزارى مراسم و “معايده” يا همان عيد ديدنى هاى گروهى فرهنگى و هنرى با مشاركت فزاينده زنان بوده ايم كه ربطى به حكومت نداشت: از شوشتر تا محمره و از اهواز تا بندر معشور. به گونه اى كه در شوشتر ، گروه مختلط زنان و مردان سرودهايى به عربى و انگليسى سر دادند كه در آن بر تمسك به “قلم” و ساختن “وطن” تاكيد داشت. ٧) در اهواز نيز هنرمندان و فعالان فرهنگى و اجتماعى در مراسم “معايده” در سالنى بزرگ شركت كردند كه به همت مهدى نواصرى برگزار شد و در آن هم موسيقى عربى نواخته شد و هم شعر و سخنرانى بود. برادر نواصرى هفت سال است كه به اتهام فعاليت سياسى در زندان است. گفتنى است كه پوشش زنان و مردان در اين ويديوها و عكس ها همگى اهوازى است و در اهواز فيلمبردارى شده است و نه در هيچ كشور عربى ديگر. در اين عرصه اهوازى، حضور و هماوردى سه بخش اجتماعى-سياسى را مى بينيم: نخست، دولتى ها براى مصادره اين جشن بزرگ ملى مردم اهواز؛ دوم، جامعه سنتى مذهبى (مرد سالار) اهوازى نا همگام با حاكميت؛سوم، جامعه فرهنگى و مدنى كه مى كوشد فاصله خودرا با دو بخش پيش گفته حفظ كند.از نظر تاريخى تملق حاكميت و كوشش براى نزديكى با برخى از سران قبايل و عناصر عرب وابسته به خود پديده اى تاريخى است كه از دوره صفويه تا قاجاريه وحتى پهلوى شاهدش بوديم. ج ا ا پس از ناكامى در مبارزه با پوشش و فرهنگ و سنت هاى عربى در مملكت سابق عربستان اكنون مى كوشد جنبش ملى را مهار كند. به هر تقدير، هم مراسم گرگيعان در نيمه ماه رمضان و تظاهرات هويت خواهانه جوانان، و هم مراسم و جشن هاى متنوع عيد فطر نشانگر پيدايش جنينى هستيم كه مى كوشد مملكت عربستان را احيا كند، حال يا به شكل تاريخى اش يعنى مملكت هاى هم پيمان (محروسه) يا به شكلى ديگر.