ارمنستان بعد از تسلیم قره‌باغ برای خروج انبوه ارمنی‌تبارها آماده می‌شود

 

بعد از تسلیم منطقه قره‌باغ در برابر نیروهای جمهوری آذربایجانی، نیکول پاشینیان نخست وزیر ارمنستان می‌گوید که این کشور برای میزبانی بی‌جا شدگان آماده می‌شود.

او گفت که امکاناتی برای ده‌ها هزار نفر در نظر گرفته شده است، هرچند گفت شاهد «تهدیدی مستقیم» علیه ارمنی‌تبارهای قره‌باغ نیست.

مقام‌های قره‌باغ هشدار داده‌اند که جمعیت این منطقه ممکن است با پاکسازی قومی مواجه شود.

اما جمهوری آذربایجان گفت که به دنبال «ادغام» این منطقه در «صلح و آرامش» است.

نیروهای ارمنی‌تبار قره‌باغ روز چهارشنبه با آتش‌بس با جمهوری آذربایجان موافقت کردند که بعد از ۲۴ ساعت نبردهای سنگین بود.

براساس شرایط این آتش‌بس که روسیه آن را میانجیگری کرد، نیروهای محلی قره‌باغ به انحلال و خلع سلاح کامل متعهد شدند.

گگهام استپانیان بازرس حقوق بشر قره‌باغ در پستی در شبکه‌های اجتماعی گفت که خیابان‌های خان‌کندی، مرکز قره‌باغ - که ارامنه آن را استپانکرت می‌نامند - «آکنده از افراد بی‌جا شده، گرسنه، وحشت‌زده و بلاتکلیف است.»

نخست وزیر ارمنستان در نطقی تلویزیونی گفت که جمعیت ارمنی‌تبار این منطقه - که ۱۲۰ هزار نفر تخمین زده می‌شود - باید اجازه پیدا کنند «با حفظ حیثیت و در شرایط امن در خانه‌های خود بمانند.»

اما آقای پاشینیان گفت که کشورش بعد از شروع تازه‌ترین نبردها، مقدمه‌چینی برای هجوم احتمالی پناهندگان را آغاز کرد و آماده پذیرش ۴۰ هزار خانوار است.

او گفت روز چهارشنبه بیش از ۱۰ هزار نفر خود را به فرودگ اه خان‌کندی رساندند به این امید که آنجا را ترک کنند. این فرودگاه در کنار یک پایگاه نیروهای حافظ صلح روسیه قرار دارد.

نیروهای محلی در قره‌باغ پیشتر ارتش جمهوری آذربایجان را به نقض آتش‌بس متهم کردند. تصاویر ویدئویی در شبکه‌های اجتماعی مردمی را در خان‌کندی نشان می‌داد که برای یافتن سرپناه می‌دوند و در زمینه هم ظاهرا صدای تیراندازی شنیده می‌شود.

وزارت دفاع جمهوری آذربایجان به سرعت گزارش‌ها درباره از سرگیری نبردها را «کاملا غلط» خواند.

آقای پاشینیان همچنین گفت که آتش‌بس حفظ شده و گزارش‌ها از ورود ارتش جمهوری آذربایجان به مرکز قره باغ را رد کرد.

همزمان هیات‌های ارمنی‌تبار و جمهوری آذربایجان در شهر یِولاخ در حدود ۱۰۰ کیلومتری شمال خان‌کندی برای بحث درباره آینده قره‌باغ دیدار کردند.

تصاویر منتشر شده در رسانه‌های دولتی جمهوری آذربایجان دو هیات را در حضور اعضای ماموریت صلحبانی روسیه نشان می‌داد.

دفتر ریاست جمهوری آذربایجان ساعاتی بعد گفت که مذاکرات پایان یافته و سوخت، تدارکات و کمک‌های انساندوستانه به قره‌باغ ارسال خواهد شد.

این بیانیه گفتگوها را «سازنده و مثبت» توصیف می‌کند اما به گزارش خبرگزاری ریا نووستی روسیه، نماینده جمهوری آذربایجان گفت به سختی می‌توان انتظار داشت که همه مسائل میان کشورش و ارامنه قره‌باغ در یک جلسه حل و فصل شود.

منبع تصویر،EPA

انتظار می‌رود در آینده نزدیک دیدار دیگری برای پیگیری موضوع انجام شود.

قره‌باغ از زمانی که جمهوری آذربایجان تنها مسیر میان این قلمرو و ارمنستان را در دسامبر ۲۰۲۲ مسدود کرد منزوی بوده است.

به گزارش خبرگزاری اینترفکس روسیه گفت که صلحبانان آن از زمان شروع حمله جمهوری آذربایجان پنج هزار نفر را از نواحی خطرناک خارج کرده‌اند.

این منطقه جدایی‌طلب در جنوب قفقاز از سوی جامعه بین‌المللی بخشی از جمهوری آذربایجان شناخته می‌شود و دولت باکو روشن کرده که قصد کنترل کامل آن را دارد.

الهام علی‌اف، رئیس جمهور آذربایجان، آتش‌بس را به عنوان یک پیروزی عمده ستود و اعلام کرد که کشورش حاکمیت خود بر این منطقه را برای اولین بار بعد از چند دهه اعمال کرده است.

اما ارمنی‌های قره‌باغ نگرانند افتادن کنترل آن به دست جمهوری آذربایجان ممکن است به پاکسازی قومی و خروج اجباری ارامنه منجر شود.

داویت بابایان، مشاور مقام‌های قره‌باغ، به خبرگزاری رویترز گفت که نمی‌توان مردم منطقه را به حال خود رها کرد تا بمیرند و لازم است پیش از تسلیم سلاح توسط نیروهای محلی ضمانت‌های امنیتی دریافت شود.

آقای علی‌اف گفت که کشورش نه با جمعیت قره‌باغ بلکه با «نظامیان جنایتکار» آن مشکل دارد.

شورای امنیت سازمان ملل قرار بود روز پنجشنبه درباره قره‌باغ بحث کند.

کشته شدن سربازان روس

جمهوری آذربایجان بعد از شروع حمله در روز سه‌شنبه به سرعت در برابر نیروهای این منطقه که در اثر قطع خطوط ارتباطی در موقعیت ضعیفی هستند پیشروی کرد.

مقام های قره‌باغ از کشته و زخمی شدن چند صد نفر خبر داده‌اند. بی‌بی‌سی قادر به تایید این ارقام نیست و ناظران مستقل هم نتوانسته‌اند از زمان شروع محاصره وارد قره‌باغ شوند.

دادستان‌ها در باکو می‌گویند که پنج صلحبان روسیه در جریان عملیات جمهوری آذربایجان به اشتباه کشته شدند. رسانه‌های روسیه گزارش دادند که ایوان کُوگان، معاون فرمانده این ماموریت، در میان کشته شدگان است. به گفته این دادستان‌ها یک سرباز روس هم در حمله ارامنه کشته شد.

به گفته کرملین آقای علی‌اف مرگ این سربازان را به ولادیمیر پوتین تسلیت گفته و افزوده که تحقیقاتی درباره این حادثه انجام خواهد شد.

ارمنی‌تبارها از زمان جنگ خونینی که پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی درگرفت، قره‌باغ را کنترل می‌کنند. در طول سال‌ها، خشونت بارها زبانه کشیده است که از جمله در آخرین مورد در سال ۲۰۲۰ بود زمانی که جمهوری آذربایجان در یک جنگ شش هفته‌ای بخش‌هایی را پس گرفت.

روز چهارشنبه هزاران نفر در ایروان خواستار استعفای نیکول پاشینیان شدند و درگیری‌هایی میان پلیس و معترضان روی داد.