صفرهای ایران‌چک صد هزار تومانی کم‌رنگ شد

بانک مرکزی ایران از چک‌ جدید یک میلیون ریالی یا همان صد هزار تومانی رونمایی کرده است که در طراحی آن چهار صفر به صورت کمرنگ چاپ شده و مشخصا در ارقام لاتین آن حتی چهار صفر آخر دیده نمی‌شود.

عبدالناصر همتی، رئیس بانک مرکزی ایران که در یک برنامه تلویزیونی از این چک‌ها رونمایی کرده، کم رنگ بودن صفرها را نشانه‌ای از "دوران گذار" دانسته است.

آقای همتی گفته است: "بانک مرکزی در اسکناس‌های جدیدی که چاپ می‌کند صفرها را به صورت کمرنگ چاپ می‌کند تا به نوعی نشانه دوران گذار باشد."

منظور از دوران گذار رواج هم‌زمان پول‌های قدیمی و جدید تا استقرار کامل پول‌های جدید است؛ اشاره‌ای به طرح حذف چهار صفر از پول ملی ایران.

کم رنگ بودن صفرها و نداشتن صفر در عدد انگلیسی، اتفاق تازه‌ای نیست اما چک پول صد هزارتومانی نظر کاربران شبکه‌های اجتماعی را به خود جلب کرده است.

بانک مرکزی ایران حدود یک سال و نیم پیش (بهمن ۱۳۹۷) از ایران‌چک پنجاه هزار تومانی رونمایی کرده بود که در آن هم از الگوی مشابهی استفاده شده بود؛ چهار صفر کمرنگ بود و عدد لاتین بر روی آنها کلا چهار صفر نداشت.

مجلس ایران در اردیبهشت ماه امسال (۱۳۹۹) کلیات لایحه حذف چهار صفر و تبدیل پول ملی از ریال به تومان را تصویب کرد که قرار است در صورت اجرایی شدن پول ملی ایران به تدریج از ریال به تومان تبدیل شود و "قران" واحد پول خرد جدید شود.

در این لایحه هر تومان معادل ۱۰ هزار ریال کنونی در نظر گرفته شده و هر ۱۰۰ "قران" یک تومان خواهد بود؛ رئیس بانک مرکزی دوره اجرای این طرح را ۲ تا ۵ سال اعلام کرده بود.

اختلال در قیمت‌گذاری کالاها و سردرگمی در کوتاه مدت از پیامدهای احتمالی است که بعضی از کارشناسان به آنها اشاره کرده‌اند.

طرح حذف چهار صفر از ریال و تبدیل تومان به واحد رسمی سال‌ها در کش و قوس بود اما مدتی مسکوت مانده بود تا اینکه فروردین پارسال دوباره در دستور کار دولت قرار گرفت.

از اصلی‌ترین دلایل اجرای این طرح "تورم مزمن" و "کاهش قدرت خرید واحد پول ملی" اعلام شده است؛ مضاف بر اینکه کاهش ارزش پول ایران در برابر ارز دیگر کشورها از ابتدای سال جاری تشدید شده است.

دولت ایران هدف از اجرای این طرح را رفع مشکلاتی نظیر "حجم بالای اسکناس در گردش، استفاده از ارقام بزرگ در مبادلات روزمره، ‌خارج شدن سکه از چرخه مبادلات اقتصادی، افت اعتبار پول ملی ایران در مقایسه با پول سایر کشورها و بالا بودن استهلاک اسکناس" برشمرده است.

در ایران سال‌هاست که ریال در معاملات روزمره تقریبا جایی ندارد و حتی در مبادلات خرد نیز تومان استفاده می‌شود.

سیاست تغییر واحد پول ملی معمولا زمانی در دستور کار قرار می‌گیرد که به دلیل تورم مستمر ارزش پول ملی به شدت کاهش یابد. معمولا کشورها سعی می‌کنند وقتی این کار را بکنند که اقتصادشان در ثبات نسبی است و بیم ادامه تورم نمی‌رود چون در این صورت احتمال بازگشت صفرها وجود دارد.