تردید یا نگرانی; نگاه روسیه به تحولات سیاسی در مصر

روسیه در حمایت از تظاهرات مخالفان و یا پشتیبانی از حکومت حسنی مبارک به عنوان شریک طولانی مدتشان در تردید به سر می برد . در واکنشی به نا آرامی ها , سفارت روسيه در مصر اقدامات خود را در وهله اول برمسئله ی امنيت اتباع روس كه در اين كشور بسر مي برند متمركز كرده است. با وجود اینکه روسیه خود را به عنوان یک بازیگر مهم و اصلی در منظقه ی خاورمیانه قلمداد می نماید اما بیانیه ی رسمی دولت این کشور که در آن بر لزوم حفظ امنیت و ثبات وضعیت سیاسی در مصر و همچنین عدم استفاده ی روسیه از اهرم فشار برای رشد و گسترش ناآرامی ها تاکید شده است , شش روز پس از آغاز تظاهرات خیابانی صادر گردیده است.

این در حالی است که روسیه همیشه روابط صمیمانه و نسبتا نزدیکی با مصر که جامعه ی آنرا از جوامع نسبتا میانه رو در منطقه می داند , داشته است . نکته ی دیگری که نگاه مقامات روسی را به خود جلب نموده است , روابط نزدیک ایالات متحده آمریکا با دولت حسنی مبارک است . آنها اعتقاد دارند که ایالات متحده ی آمریکا به عنوان شریک اصلی مصر سیاست دو گانه ای را برگزیده است چراکه از سویی دموکراسی و لزوم احترام به خواست مردم را سرلوحه ی سیاست های خود در منطقه قرار داده اند و از سوی دیگر روابط بسیار خوبی را در سالهای متمادی با رئیس جمهور مصر دارند .

تظاهرات بیش از یک ملیون نفری در قاهره و اسکندریه در روز سه شنبه و عدم دخالت نیروهای ارتش در سرکوب معترضان می تواند به حکومت سی ساله ی حسنی مبارک 82 ساله پایان دهد و سبب شود مخالفان او کنترل مصر را بر عهده بگیرند . در این بین روسیه هنوز تصمیمی بر حمایت قاطع از معترضان اتخاذ ننموده است . دولتمردان روسی بر این اعتقاد هستند که سیگنال های مختلفی را از مخالفت ها در مصر دریافت می نمایند . می توان اذعان داشت بخشی از آن چه این روزها در مصر رخ می دهد, واکنشی به اتفاقات ماه گذشته در تونس و فرار بن علی رئیس جمهور آن کشور و قیامی تحت عنوان انقلاب یاس است. در همین راستا تظاهرات معترضان به سیاست های روسیه در مرکز شهر مسکو در روز دوشنبه که به گفته ی رهبران مخالفان به تقلید از جنبش های مردمی در مصر و تونس انجام پذیرفته است , می تواند در وضعیت سیاسی روسیه در آینده تاثیرمهمی را بگذارد .

الکس نایس تحلیلگر سیاسی روسی می گوید وقوع یک انقلاب مردمی در یک منطقه , وضعیت سیاسی کشورهای دیگر درآن منطقه را تحت الشعاع قرار می دهد و جنبش مردمی که از سوی مردم دیگر کشورها مورد حمایت و تحسین باشد و مشروعیت خود را از پشتیبانی های مردمی کسب کند می تواند سبب نگرانی دولت روسیه شود.

به نظر می رسد واکنش به نا آرامی های گسترده در خاورمیانه برای دستگاه دیپلماسی کشورهای مختلف به مسئله ی بسیار مهمی تبدیل گردیده است و بسیاری از دولت ها که با دولت کنونی مصر روابط نزدیکی طولانی مدت دارند در موقعیتی خاص قرار دارند . در روزهای گذشته محمد البرادعی از برجسته ترین مخالفان حسنی مبارک از سیاست های ایالات متحده آمریکا انتقاد نمود و به واشنگتن پیغام داد که دیکتاتورمصری باید از حکومت کنار برود . دراین بین می توان انتظار داشت دولت روسیه به روند اتفاقات درخاورمیانه واکنش صریحی نشان ندهد و همچون روزهای گذشته در کناری نظاره گر تحولات سیاسی در مصر بنشیند .

حامد ابراهیمی