نقاش سرشناس ایرانی درگذشت

ایران درودی به روایت تصویر: آنجا که می‌میرم

ایران درودی، نقاش سرشناس ایرانی امروز جمعه هفتم آبان ۱۴۰۰ پس از چند ماه بیماری در تهران و در سن ۸۵ سالگی درگذشت.

او از پیشگامان نقاشی معاصر ایران و شش دهه قبل از معدود چهره‌های مرتبط و شناخته شده در جامعه هنری جهان بود.

آثار درودی

در بیشتر تابلوهای درودی دیوارهای روستایی سرشکسته به چشم می‌آید. دیوارهایی که گویا فقط نقاش می‌داند در پس و پشت آن چه چیزی قرار دارد.

ایران درودی در توضیح آن دیوارها به بی‌بی‌سی گفته است: "در زمان جنگ جهانی دوم من و خانواده‌ام در آلمان زندگی می‌کردیم . یک سال پس از آغاز جنگ جهانی دوم ما همگی از طریق لهستان عازم ایران شدیم و در روستایی در اطراف توس (مشهد) مستقر یا در واقع پنهان شدیم. من و خواهرم فارسی بلد نبودیم و پشت خانه ما گورستانی بزرگ بود که تا مدت‌ها ما از آن بی‌خبر بودیم. حال و هوای آن روستا با مناظرش را هرگز فراموش نمی‌کنم و در اکثر کارهایم آن دیوارها وجود دارند. آن روستا الان در منطقه شاندیز است."

از درباره مرواریدهایی که در بسیاری از تابلوهایش به جای جوانه قرار دارند یا در اطراف موضوع نقاشی پخش و پلا هستند، گفته بود: "خواهری داشتم که بسیار دوستش داشتم و برایم عزیز بود. مرواریددوز قابلی بود. مرواریدها یادگارهای او هستند در نقاشی‌های من. آگاهانه هم در کارهایم نیامدند، فقط یک روز دیدم بر تابلوهایم نشسته‌اند."

او در باره گل‌های زیبایی که در تابلوهایش دیده می‌شود، گفته: "آنها مردم هستند. گاه خودم و خانواده‌ام و گاه دیگرانند که به شکل گل متجلی می‌شوند."

او نقاشی‌هایش را در ده‌ها نمایشگاه انفرادی در برخی از معتبرترین موزه‌های جهان نمایش داد. و آثارش ستایش بسیاری از منتقدان و چهره‌های هنری را برانگخیت.

"رگ‌های زمین، رگ‌های ما" که با مضمون نفت ایران کشیده شده بود، در تیراژی وسیع در مطبوعات جهان منتشر شد.

مروری بر ۸۵ سالی که گذشت

۱۱ شهریور ۱۳۱۵ در خراسان به‌دنیا آمد. پدرش خراسانی بود و مادرش قفقازی‌تبار. خانواده پدری‌اش بازرگان بودند و مادرش به همراه خانواده بعد از انقلاب اکتبر و تشکیل کشور شوروی از قفقاز به ایران مهاجرت کرد

خانم درودی گفته بود: "وقتی من به دنیا آمدن نامادری پدرم به مادرم گفت برای زاییدن این بچه زشت، چرا این همه درد؟ و این در حافظه خانواده همیشه باقی ماند و من برای این خیلی جنگیدم و تلاش و مبارزه من از اینجا شروع می‌شود."

در آغاز جنگ جهانی دوم، خانواده او در هامبورگ زندگی می‌کردند. آنها با شروع جنگ به ایران بازگشتند و مدتی در مشهد زندگی کردند و بعد ساکن تهران شدند

سال ۱۹۵۴ در دانشکده بوزار در پاریس به تحصیل مشغول شد و در سال‌های ۱۹۵۴ تا ۱۹۵۸ به یادگیری هنر در آموزشگاه‌ها و دانشکده‌های گوناگون از جمله مدرسه لوور پاریس، دانشکده سلطنتی بروکسل (ویترای)، انستیتوی آر.سی. آی نیویورک (رشته تهیه و کارگردانی برنامه‌های تلویزیون) پرداخت

خانم درودی پس از پایان تحصیلات به ایران بازگشت و در اردیبهشت ۱۳۳۹ آثارش در تالار فرهنگ تهران به نمایش گذاشته شد.

ایران درودی، نقاش سرشناس ایرانی پس از چند ماه بیماری در تهران و در سن ۸۵ سالگی درگذشت.

یکی از نزدیکان خانم درودی در گفتگو با بی‌بی‌سی فارسی خبر درگذشت او را تایید کرد.

ایران درودی از پیشگامان هنرهای تجسمی معاصر ایران و در کنار نقاشانی چون بهجت صدر و منیر فرمانفرماییان از زنان پیشتاز در این عرصه بود.

او در مصاحبه‌ای گفته بود: "در جهان مردسالاری، من امتیاز زیادی را به عنوان زن از دست داده‌ام ولی با مبارزه‌ خستگی‌ناپذیر چندین برابر آن را با اعتماد به نفسی که دارم به‌دست آورده‌ام."

ایران درودی نقاشی‌هایش را در ده‌ها نمایشگاه انفرادی در برخی از معتبرترین موزه‌های جهان نمایش داد.

آثار او ستایش بسیاری از منتقدان و چهره‌های هنری را برانگخیت.

یکی از این آثار به نام "رگ‌های زمین، رگ‌های ما" که با مضمون نفت ایران کشیده شده بود در تیراژی وسیع در مطبوعات جهان منتشر شد.

احمد شاملو، شاعر سرشناس ایرانی، در شعری که در سال ۱۳۵۱ به ایران درودی تقدیم کرد نوشت:

"پیش از تو/ صورتگران بسیار/ از آمیزه‌ی برگ‌ها/ آهوان برآوردند...

تمامی‌ِ الفاظِ جهان را در اختیار داشتیم و/ آن نگفتیم/ که به کار آید/ چرا که تنها یک سخن/ یک سخن در میانه نبود:

ــ آزادی!

ما نگفتیم

تو تصویرش کن!"

خانم درودی در جوانی در مدرسه هنرهای زیبای پاریس در رشته نقاشی تحصیل کرده بود.

ایران درودی علاوه بر نقاشی، در مستندسازی و آموزش تاریخ هنر نیز سابقه داشت.

او برای آموختن فیلمسازی به آمریکا رفت و در نیویوک با پرویز مقدسی، که او هم دانشجوی کارگردانی بود، آشنا شد و ازدواج کرد.

ایران درودی می‌گفت "آزادگی" همسرش تاثیر مثبتی بر او داشت و کمک کرد تا به خودش باور داشته باشد.

این مضمون سرسختی و اعتماد به نفس در بسیاری از گفته‌های او تکرار می‌شد.

خانم درودی گفته بود: "وقتی من به دنیا آمدن نامادری پدرم به مادرم گفت برای زاییدن این بچه زشت، چرا این همه درد؟ و این در حافظه خانواده همیشه باقی ماند و من برای این خیلی جنگیدم و تلاش و مبارزه من از اینجا شروع می‌شود."

یکی دیگر از مضامین دیگری که او بر آن تاکید داشت علاقه‌اش به تاریخ و به مردم ایران بود.

خانم درودی گفته بود: "مفتخرم که نامم ایران است و وصیت کرده‌ام که روی سنگ قبرم فقط نام ایران را بنویسند. برایم خوشحال باشید و "

ساخت موزه‌ای به نام ایران درودی برای نمایش آثار او از سال ۱۳۹۵ آغاز شده است.