فرانک گاردنر
شواهدی قوی وجود دارد که نشان می‌دهد آمریکا و بریتانیا در آستانه لغو محدودیت‌های خود برای استفاده اوکراین از موشک‌های دوربرد برای حمله به اهداف داخل خاک روسیه هستند.
اوکراین در حال حاضر این موشک‌ها را در اختیار دارد، اما تنها مجاز به شلیک آنها در داخل مرزهای این کشور است. کی‌یف مدت‌ها است درخواست می‌کند که این محدودیت برداشته شوند تا بتواند به اهدافی در داخل روسیه حمله کند.
چرا غرب در این زمینه مردد است و این موشک‌ها چه تاثیری بر جنگ خواهد داشت؟
موشک سایه طوفان چیست؟
سایه طوفان (استورم شَدو) یک موشک کروز بریتانیایی-فرانسوی با حداکثر برد حدود ۲۵۰ کیلومتر است. فرانسوی‌ها آن را «اسکالپ» می‌نامند.
بریتانیا و فرانسه این موشک‌ها را به اوکراین ارسال کرده‌اند با این شرط که کی‌یف تنها برای حمله به اهداف روسیه در داخل مرزهای اوکراین از آن استفاده کند.
این موشک از هواپیما شلیک می‌شود و سپس با سرعتی نزدیک به سرعت صوت، در نزدیکی زمین پرواز می‌کند تا اینکه به هدف خود برسد و کلاهک انفجاری قدرتمند خود را منفجر کند.
موشک سایه طوفان به عنوان یک سلاح ایده‌آل برای رخنه در سنگرهای زیرزمینی و انبارهای مقاوم مهمات شناخته می‌شود، مانند تاسیساتی که روسیه در جنگ خود علیه اوکراین از آنها استفاده می‌کند.
اما قیمت هر یک از این موشک‌ها نزدیک به یک میلیون دلار آمریکا است و به همین دلیل آنها معمولا به عنوان بخشی از یک حمله برنامه‌ریزی شده، همراه با پهپادهای ارزان‌تر برای گیج کردن و فرسوده کردن پدافند هوایی دشمن استفاده می‌شوند، مشابه کاری که روسیه علیه اوکراین انجام می‌دهد.
این موشک‌ها با اثرگذاری قابل توجه خود، در حمله به پایگاه نیروی دریایی روسیه در دریای سیاه واقع در سواستوپول، و ناامن کردن کل شبه جزیره کریمه برای نیروی دریایی روسیه استفاده شده‌اند.
جاستین کرامپ، تحلیلگر نظامی و افسر سابق ارتش بریتانیا که مدیرعامل شرکت مشاوره سیبیلین است، می‌گوید موشک سایه طوفان برای اوکراین بسیار موثر بوده و با دقت بالا به اهداف محافظت‌شده در مناطق اشغالی حمله کرده است.
او می‌گوید: «تعجبی ندارد که کی‌یف برای دریافت مجوز استفاده از آن در داخل خاک روسیه تلاش می‌کند، به ویژه برای هدف قرار دادن فرودگاه‌هایی که به عنوان مبدا حملات روسیه مورد استفاده قرار می‌گیرند، حملاتی که اخیرا تلاش‌های اوکراین در خط مقدم جنگ را مختل کرده است.»
چرا اوکراین الان به این موشک‌ها نیاز دارد؟
شهرها و خطوط مقدم اوکراین زیر بمباران هر روزه روسیه قرار دارند.
بسیاری از موشک‌ها و بمب‌هایی که ویرانی به بار می‌آورد، از هواپیماهایی شلیک می‌شود که در عمق خاک روسیه مستقر هستند.
کی‌یف از این موضوع شکایت دارد که نداشتن مجوز برای حمله به پایگاه‌های مبدا این حملات، مانند این است که اوکراین مجبور به جنگیدن باشد در حالی یک دستش را بسته‌اند.
در نشست امنیتی گلوب‌سِک در پراگ، که من هم در آن حاضر بودم، حتی موضوع به این صورت مطرح شد که محدودیت در استفاده از این موشک‌ها باعث شده پایگاه‌های هوایی روسیه از محافظت بیشتری نسبت به غیر نظامیان اوکراینی برخوردار باشند که زیر بمباران روزانه روسیه قرار دارند.
اوکراین برنامه پهپادی دوربرد خود را دارد که نوآورانه و موثر است.
این حملات پهپادی در مواردی نیروهای روسیه را غافلگیر می‌کند و به صدها کیلومتری عمق خاک این کشور نفوذ می‌کند.
اما این پهپادها ظرفیت انفجاری محدودی دارند و بیشتر آنها شناسایی و رهگیری می‌شوند.
کی‌یف استدلال می‌کند که برای مقابله با حملات هوایی روسیه، به موشک‌های دوربردی مانند سایه طوفان نیاز دارد، و همین طور سیستم‌های مشابه آمریکایی مانند اتکمز که برد بیشتری تا ۳۰۰ کیلومتر دارد.
چرا غرب مردد است؟
در یک کلمه: تشدید درگیری.
با وجود آن که تهدیدهای ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، درباره رد کردن خطوط قرمز او در جنگ با اوکراین تا الان توخالی از آب درآمده، اما واشنگتن نگران است که دادن مجوز به اوکراین برای حمله به اهداف داخل روسیه با موشک‌های غربی، ممکن است مسکو را به واکنشی شدید وادارد.
نگرانی کاخ سفید از این است که تندروهای کرملین پافشاری کنند که واکنش روسیه باید شامل حمله به نقاط عبور موشک‌ها به سمت اوکراین، از جمله یک پایگاه هوایی در لهستان باشد.
اگر این اتفاق بیفتد، ممکن است ماده ۵ پیمان ناتو فعال شود، به این معنی که این ائتلاف وارد جنگ با روسیه می‌شود.
از زمان آغاز حمله تمام‌عیار روسیه به اوکراین در ۲۴ فوریه ۲۰۲۲، هدف کاخ سفید این بوده که هم‌زمان با حمایت حداکثری از کی‌یف، از درگیری مستقیم با مسکو اجتناب کند، اتفاقی که می‌تواند خطر آغاز یک جنگ هسته‌ای فاجعه‌بار را به دنبال داشته باشد.
با وجود این آمریکا اجازه داده است که اوکراین از موشک‌های غربی علیه اهدافی در شبه جزیره کریمه و چهار منطقه‌ای که روسیه در سال ۲۰۲۲ به طور غیرقانونی ضمیمه خود کرد، استفاده کند. در حالی که مسکو این مناطق را بخشی از خاک خود می‌داند، آمریکا و جامعه بین‌الملل این ادعا را رد کرده‌اند.
موشک سایه طوفان چه تفاوتی می‌تواند ایجاد کند؟
این موشک می‌تواند تغییراتی ایجاد کند، اما شاید کمی دیر شده باشد. کی‌یف از مدت‌ها پیش خواهان استفاده از موشک‌های دوربرد غربی در داخل روسیه بوده و مسکو از قبل برای این امکان آماده شده است.
روسیه بمب‌افکن‌ها، موشک‌ها و زیرساخت‌های پشتیبان آنها را، به مناطقی دورتر از مرز اوکراین و خارج از برد موشک‌های سایه طوفان منتقل کرده است.
با این حال، جاستین کرامپ از شرکت سیبیلین می‌گوید در حالی که پدافند هوایی روسیه برای مقابله با تهدید سایه طوفان در داخل اوکراین تکامل یافته، انجام این کار در قلمرو وسیع روسیه که اکنون در معرض حمله قرار دارد، دشوارتر خواهد بود.
او می‌گوید استفاده از این موشک‌ها «تدارکات نظامی، فرماندهی و کنترل و پشتیبانی هوایی را سخت‌تر خواهد کرد و حتی اگر هواپیماهای روسیه برای اجتناب از تهدید موشک‌ها فاصله بیشتری از مرزهای اوکراین بگیرند، زمان و هزینه ماموریت آنها در خط مقدم بیشتر خواهد شد.»
متیو سویل، مدیر علوم نظامی در اندیشکده «موسسه خدمات متحد سلطنتی»، معتقد است که رفع محدودیت‌ها دو مزیت اصلی برای اوکراین خواهد داشت.
اول این که ممکن است «قفل» استفاده از سیستم موشکی اتکمز هم باز شود.
و دوم این که این روسیه را با معضل انتخاب مکان مناسب برای استقرار سیستم‌های پدافند هوایی خود روبرو می‌کند، و این ممکن است عبور پهپادهای اوکراین را آسان‌تر کند.
با این حال سویل معتقد است که سایه طوفان به تنهایی بعید است که نتیجه جنگ را تغییر دهد.
دیدگاه و نظرات ابراز شده در این مطلب، نظر نویسنده بوده و لزوما سیاست یا موضع ایرانگلوبال را منعکس نمی‌کند.
توجه داشته باشید کامنت‌هایی که مربوط به موضوع مطلب نباشند، منتشر نخواهند شد!
افزودن دیدگاه جدید