‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍رضا قطبی: بالا و پایین نردبان سرنوشت

راه‌ اندازی تلویزیون ملی ایران
رضا قطبی در ایران با پیشنهاد سازمان برنامه، پروژه‌ای را در دست گرفت و در نهایت مسئول راه اندازی تلویزیون ملی ایران شد.

پیش از آن حبیب‌الله ثابت معروف به ثابت‌ پاسال، سرمایه‌گذار و بازرگان، اولین تلویزیون خصوصی ایران را با نام «تلویزیون ایران» راه اندازی کرده بود. اگر چه او در ادامه مجبور شد که شبکه تلویزیونی خود را به دولت بفروشد.

به گفته علی عالیخانی وزیر وقت اقتصاد در مصاحبه با پروژه تاریخ شفاهی هاوارد: «این‌کار را به نحو بسیار زشتی انجام دادند. به این معنی که بدون داشتن هیچ‌گونه مجوز قانونی یک روز مسئولان تلویزیون ملی ایران یا تصور می‌کنم، بعضی از مقام‌های انتظامی یا به‌هرحال با کسانی که زوری داشتند، به تلویزیون متعلق به ثابت ریختند و آن‌جا را تصرف کردند و حتی آپارتمان خصوصی ثابت را با همه مبل و اثاثی که در آن بود در اختیار خود گرفتند.»

به گفته آقای عالیخانی: «هنگامی که از این جریان آگاه شدم از هویدا وقت گرفتم و به نزد او رفتم و گفتم چنین حرکاتی باعث سلب اطمینان مردم از ما می‌شود... به چه دلیل با مردم رفتار غیرموجه خشنی می‌کنند؟ او البته پاسخی نداشت و مسئله را به خنده برگزار کرد.»

رضا قطبی در مصاحبه با بنیاد مطالعات ایران، راه اندازی پروژه تلویزیون ملی را نتیجه سفر شاه و فرح به پاریس و ملاقلات با مارشال دوگل می‌داند که به عقد قراردهایی بین ایران و فرانسه از جمله راه اندازی تلویزیون منجر شد.

او می‌گوید برای راه اندازی تلویزیون با احسان نراقی، غلامحسین صدیقی، پرویز ناتل خانلری و همسرش زهرا کیا که کتاب‌هایی برای کودکان تالیف کرده بود و افراد زیاد دیگری مشورت کرده و از آن‌ها کمک طلبیده بود.

آقای قطبی با تاکید بر نقش آموزش و فرهنگ در برنامه‌های تلویزیونی و پخش آن در استان‌ها و نه فقط در پایتخت و شهرهای بزرگ، شبکه‌های آرته فرانسه و بی‌بی‌سی انگلستان را نمونه‌های موفق در این زمینه می‌دانست. تلویزیون‌هایی که بودجه آن‌ها را دولت تقبل می‌کند اما سازمان‌هایی مستقل بودند.

سرانجام چهارم آبان سال ۱۳۴۵ و هم‌زمان با سالروز تولد محمدرضا شاه پخش آزمایشی تلویزیون شروع شد.

در زمان ریاست آقای قطبی بر تلویزیون، شبکه یک برنامه‌های تلویزیون ملی را پخش می‌کرد و شبکه دو در واقع ادامه کار «تلویزیون ایران» بود که سال‌ها پیشتر راه‌اندازی شده بود.

اکبر عالمی کارشناس رادیو و تلویزیون و استاد دانشگاه در مصاحبه با آرته باکس در اشاره به راه اندازی این پروژه می‌گوید: «مدیران و کارمندان وزارت فرهنگ و هنر در ابتدا رضا قطبی و ادعاها و کارهایش را به تمسخر می‌گرفتند و باور نداشتند که او بتواند تلویزیون ملی ایران را از صفر و جام جم را در بیابان بسازد.»