موفقیت‌ها و ناکامی‌های سازمان اطلاعات اسرائیل(موساد)

به تازگی انفجار هزاران پیجر و سایر وسایل ارتباطی‌ای که توسط گروه حزب‌الله استفاده می‌شد، منجر به کشته شدن ده‌ها و مجروح شدن هزاران نفر شده است. بعد از این واقعه انگشت اتهام به سوی سازمان جاسوسی اسرائیل، موساد، گرفته شده و گفته می‌شود که این سازمان می‌تواند عامل انفجارها بوده باشد.

دولت لبنان اسرائیل را به ارتکاب این عملیات متهم کرده و آن را «تجاوز جنایتکارانه اسرائیل» خوانده است. حزب‌الله هم قول داده است که از اسرائیل «انتقام عادلانه» بگیرد.

اسرائیل هنوز به این اتهامات پاسخی نداده است، اما برخی رسانه‌های اسرائیلی گزارش دادند که کابینه این کشور به اعضای خود دستور داده است از هرگونه اظهار نظر عمومی در مورد این رویداد خودداری ورزند.

اسرائیل معمولا فعالیت‌های گروه حزب‌الله را از نزدیک زیر نظر دارد که نشان می‌دهد که این عملیات می‌تواند بخشی از روند درگیری بین دو طرف باشد.

اگر اسرائیل مسئول این عملیات باشد، باید آن را در شمار شگفت‌انگیزترین و موثرترین عملیاتی دانست که خاطره فعالیت‌های گذشته منتسب به این کشور و به ویژه سازمان اطلاعات ملی آن – موساد – را زنده می‌کند.
موساد سابقه انجام چندین عملیات موفق را دارد. در اینجا چند مورد از چشمگیرترین آنها را یادآور می‌شویم.
شکار آدولف آیشمن، مقام آلمان نازی
ربودن آدولف آیشمن، از مقامات حکومت نازی‌ها در آلمان، که در سال ۱۹۶۰ در آرژانتین شناسایی و به اسرائیل منتقل شد یکی از مشهورترین دستاوردهای اطلاعاتی موساد است.

آیشمن، که به معمار اصلی هولوکاست – نسل‌کشی یهودیان در زمان آلمان نازی – شهرت داشت که طی آن شش میلیون یهودی در طول جنگ جهانی دوم توسط آلمان نازی به قتل رسیدند.

در پایان جنگ، آیشمن پس از فرار از دستگیری از طریق جابجایی بین چندین کشور، سرانجام در آرژانتین ساکن شد.

اما گروهی متشکل از ۱۴ مامور موساد او را ردیابی کردند، ربودند و به اسرائیل بردند که در آنجا محاکمه، محکوم و اعدام شد.

«عملیات انتبه»
از عملیات انتبه در اوگاندا درسال ۱۹۷۶ به عنوان یکی از موفق‌ترین ماموریت‌های نظامی اسرائیل یاد می‌شود.

جمع‌آوری و ارائه اطلاعات این عملیات برعهده موساد و انجام آن برعهده ارتش اسرائیل بود.

در این عملیات، کماندوهای ارتش اسرائیل توانستند با موفقیت ۱۰۰ گروگان را از هواپیمایی که در مسیر تل‌آویو به پاریس از طریق آتن ربوده و به انتبه برده شده بود، نجات دهند.

این هواپیما حامل حدود ۲۵۰ مسافر از جمله ۱۰۳ شهروند اسرائیل بود.

در مسیر پرواز این هواپیما، هواپیماربایان - دو عضو جبهه خلق برای آزادی فلسطین و دو همدست آلمانی آنها - مسیر را تغییر دادند و آن را به اوگاندا بردند.

در این عملیات سه تن از گروگان‌ها، همه هواپیماربایان، چند سرباز اوگاندایی و یوناتان نتانیاهو، برادر بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر کنونی اسرائیل، جان خود را از دست دادند.
«عملیات برادران»
طی یک عملیات فریبکارانه، در اوایل دهه ۱۹۸۰ به دستور مناخیم بگین، نخست وزیر وقت اسرائیل، موساد با استفاده از یک استراحتگاه غواصی جعلی، بیش از هفت هزار یهودی اتیوپیایی را از طریق سودان به اسرائیل قاچاق کرد.

سودان یک کشور عضو اتحادیه عرب و دشمن رسمی اسرائیل بود، بنابراین گروهی از ماموران موساد در یک عملیات مخفیانه، یک هتل را به عنوان استراحتگاهی در سواحل دریای سرخ سودان راه‌اندازی کردند و آن را به صورت پایگاه عملیاتی خود مورد استفاده قرار دادند.

آنها روزها در پوشش کارکنان این هتل کار می‌کردند و شب‌ها یهودیان را که مخفیانه از اتیوپی، کشور همسایه سودان، وارد این کشور شده بودند از راه هوا و دریا به خارج از سودان انتقال می‌دادند.

این عملیات حداقل پنج سال طول کشید و زمانی کشف شد که عوامل موساد پیشاپیش از این محل گریخته بودند.

انتقام از گروگانگیران المپیک مونیخ
در سال ۱۹۷۲، یک گروه فلسطینی به نام «سپتامبر سیاه» دو عضو تیم المپیک اسرائیل را در المپیک مونیخ کشت و ۹ نفر دیگر را گروگان گرفت.

همه گروگان‌ها بعدا در تلاش نافرجام پلیس آلمان غربی برای نجات آنها کشته شدند.
پس از آن، موساد تعدادی از اعضای سازمان آزادیبخش فلسطین از جمله محمود همشری را هدف قرار داد.

همشری که در عملیات مونیخ دست داشت با بمبی کشته شد که در تلفن آپارتمانش در پاریس کار گذاشته شده بود.

این انفجار سبب قطع شدن یک پای همشری شد و خود او نیز سرانجام در اثر شدت جراحات جان داد.

مسمومیت خالد مشعل

یکی از عملیاتی که به یک بحران بزرگ دیپلماتیک برای اسرائیل منجر شد، تلاش اسرائیل در سال ۱۹۹۷ برای ترور خالد مشعل، رئیس دفتر سیاسی حماس، در اردن با استفاده از سَم بود.

این ماموریت با دستگیری ماموران اسرائیلی شکست خورد و اسرائیل را ناچار کرد تا پادزهر مورد نیاز را برای نجات جان مشعل تهیه و ارسال کند.

در این ماجرا، دنی یاتوم، رئیس وقت موساد، شخصا برای نظارت بر معالجه مشعل به اردن رفت.

این تلاش نافرجام برای ترور مشعل باعث تیرگی روابط بین اردن و اسرائیل شد.