● صفحه شما

دقایقی بعد از اعلام قطعی انتصاب پزشکیان ، لایو یکساعته در کلابهاوس برگزار شد و امید شریفی دانا در اتاق آرمین نوابی گفت: «اونهایی که تحلیل الکی میدادن و میگفتن که خامنه ای به قالیباف رای داده و او رییس جمهور میشه، و در دور دوم وقتی دیدن که قالیبافی وجود نداره و اومدن تحلیلشونو پیچوندن و گفتن جلیلی قراره بشه و همه آرای قالیباف ایندفعه توی کیون جلیلی ریخته خواهد شد و نظام میخواد که جلیلی بشه، اونا الان همشون باید سرشونو توی کیونشون کنن و گوه دیگه ای نخورن! نیاین از امروز بگین ما از اول گفتیم که نظام پزشکیان و انتخاب کرده. اگه این کیونده پرروبازی هارو در بیارین، اونوقته که صدای ضبط شده و مقاله های دوزاری که نوشتینو میذاریم انلاین تا همه ببینن چه گااااووووایی هستین. برین سراتوتونو بکونین توی کیون اسطوره عالم، خانوم فاطمه زهرای هرزه و پاره پوره که با تمام اهل کوفه خوابیده بوده. علی جونش که باهاش کاری نداشته چون خودش هرشب با ممد راهزن (بزرگ لواط کاران) توی بشکه بود.»

از ساعت ۶ عصر شروع به انتشار اخباری از افزایش حضور مردم نسبت به دور اول کردند بعد اخباری از شمارش آرا در شعب روستایی نمودند که نشان میداد جلیلی نسبت به پزشکیان رای بیشتری آورده است!!! همزمان اصلاح طلبان از جمله خاتمی، کروبی، ظریف و......از مردم خواستند تا فرصت باقی ست برای فرار از حکومت طالبانی جلیلی ، در شعب اخذ رای حاضر شوند و به پزشکیان رای دهند!!! از ساعت ۱۰ شب اخبار هجوم مردم در بعضی شعب مانند مسجد لرزاده در صدر قرار گرفت!!! ...
پیش بینی می کنم همه این صحنه سازی ها بمنظور درست کردن آمار حضور مردم بالای ۵۵درصد است!! که دروغی بیش نیست!! بعلاوه میخواهند پزشکیان را با رای بالا برنده نمایش مضحک انتخابات معرفی کنند!!
به یاد بیاوریم که خامنه ای تاکید کرده بود علت عدم حضور مردم در دور اول را نه مخالفت با جمهوری اسلامی بلکه بعلت مشغول بودن به کار و.....داسته بود!!!
جناح اصولگرا با جناح اصلاح طلب توافق کرده اند تا آمار را تا نزدیک به ۶۰درصد اعلام نمایند!!

تند ترش را کتبا در بازجویی
سه روزه و سه نفره وزارت
اطلاعات در یکماه قبل از
جریان مهسا امینی هم نوشتم و درخواست کردم،
توهین،تهدید،هتاکی ،اشک،
وو، ،
همه را فریاد زدم ،
گفتم،که دنیا وانقلاب انفورماتیک را باید درک کنید،
والا سیل همه شما هارا خواهدبرد.
در۴۵سال گذشته فقط ماندم
و با آرامش حرفهایم را بصورت کاملا حساب شده در
همه جا گفتم،
با پخش کتاب های حیدرآباد
تاریخ تورکان دیرین ایران،
وو،،،بصورت انبوه آغاز کردم،
تااینکه تشکیلات های مختلفی فرزندان سرزمین
سرکوب شده ما ایجادکردند.
الان ،میشه گفت اولین
استارت ونتیجه اولیه را
میگیریم،
یادتان باشد،چی گفتم،
ماهمه رادوست داریم،که عقل ومنطق و علم را در نظر
گرفته و رئال حرکت کنند،
شعاردادن و کنار گودنشتن بس است.

عمر اندیشه و فلسفه روشنگری غرب و آغاز حاکمیت عقلگرایی، حداقل به 3 قرن میرسد. جنبش ادبی-اجتماعی روشنگری دارای فلسفه ی خاص خودبود. روشنگری نه تنها فلسفه عمل بلکه فلسفه ای ساده وعامیانه بود. واژه روشنگری ازمیانه قرن 18درغرب مرسوم شد.ازنظر سیرتاریخ اندیشه،فلسفه روشنگری متکی به هومانیسم،رنسانس،عقل گرایی و اصلاح خواهی قرن 17 علیه فئودالیسم ودگم های دین مسیح بود. این جنبش زمینه فکری انقلابات قرون 17 و18 دراروپا شد. روشنگری درقرن 17درانگلیس شروع شد وازطریق فرانسه و آلمان به سایرنقاط اروپا اشاعه یافت. درانگلیس درسال 1697 این گونه مبارزان اجتماعی خودرا آزاد اندیش نامیدند. درتاریخ سیراندیشه همیشه فیلسوفانی یافت شدند که علیه فلسفه رسمی حاکم دست به اعتراض زدند؛ مثلا سوفسطائیان درزمان باستان، نومینالیستها(استقرایی ها) درقرون وسطا،مثبت گرایان درقرن 19 و تحلیلگرایان درزمان حال . گرچه گروهی عصرروشنگری راغیرتاریخی میدانند ، آنها ولی مانند رواقیون رویای انسان ایده آل جهانی داشتند؛ انسانی که باکمک عقل وطبیعت موجودی متعالی گردد.حقوق بشر،انسانگرایی،آزادی خواهی،علم دوستی،عقلگرایی و طبیعت گرایی،مفاهیم جدید و شعارگونه آنان،جوابی منفی به قدرتهای حاکم مانند شاه،خان و روحانیون مسیحی بود. نظام های سیاسی درغرب از مشروطه سلطنتی انگلیس تا سوسیالیسم استالینیستی روسی کوشیدند تا پاره ای از ایده آلهای این جنبش را عملی سازند.
ازطریق جنبش روشنگری هردوانقلاب انگلیس درقرن 17 موجب حاکمیت نظام مشروطه سلطنتی وحذف حکومت مطلقه شد.جنبش روشنگری انگلیس آشکارا سیاسی،اخلاقی وضددین بود. ازجمله متفکران آن : باکون،هابس،لاک،تولاند و ماندویل بودند. آنان میخواستند باکمک بورژوازی جامعه رااز اجبارهایی مانند حکومت مطلقه،دگم های کلیسایی و ارتجاع فئودالیسم آزادنمایند. آنها میگفتند که با توجه به طبیعت،انسان آزاداست وهیچ قدرتی روی زمین حق ربودن حقوق انسانی رازاوندارد. این جنبش درفرانسه نه تنها ضدکلیسا وضدفئودال بود بلکه مقدمات جنبش و ایدههای سوسیالیسم تخیلی را فراهم نمود. ازجمله اندیشمندان آن : ولتیر،منتسکیو،هولباخ،و مارات بودند. درآلمان این جنبش گرچه سیاسی ولی بسیارمتنوع و تئوریک(نظری) بود، که منتهی به فلسفه کلاسیک آلمان گردید. ازجمله نظریه پردازان آن : لایبنیتز،لسینگ،کانت، ویلاند وغیره بودند. درآمریکا نمایندگان این جنبش برای استقلال آمریکا ازانگلیس، دست به مبارزه زدند؛ از آنجمله : فرانکلین،پاین، و جفرسون. جنبش روشنگری که در قرن 18 درروسیه شروع شده بود،درقرن 19 موجب یک انقلاب دمکراتیک گردید. ازجمله مبارزان آن: لومونوسف،رادیشف،هرتسن،بلینسکی،چرنیشفسکی،پیزارف و دوبرولویف بودند. مورخین چپ مدعی هستند که امپریالیسم و بورژوازی زمان حال به ایدههای روشنگری خیانت نموده است. اندیشمندان چپ درحالیکه ازخیانت امپریالیسم وسرمایه داری به ایدههای روشنگری سخن میرانند خودرا تنها وارث ایدههای عصرروشنگری میدانند.آنها مدعی هستند که ارثیه سنت ترقی خواهانه روشنگری درمارکسیسم تایید شد و ایدههای روشنگری درآینده نه چندان دور درسوسیالیسم و کمونیسم عملی خواهند گردید. بایداشاره کرد که نویسندگان دائرت المعارفی درانقلاب فرانسه نقش مهمی داشتند.
آنان درآن مجموعه آثارنوشتند که دوره دین وفلسفه پایان یافته و عصر علم وعقل فرارسیده است. انقلاب فرانسه درسال 1789 رامیتوان نتیجه تاثیرکتاب دائرت المعارف درمیان روشنفکران دانست.
روشنگری فرانسه رادیکال ترازروشنگری انگلیس بود. انقلابی بودن آنرا میتوان مدیون آته ایسم و ماتریالیسم بودنش دانست.آنان میگفتند که دین را نباید اصلاح کردبلکه آنراباید بکنارزد ودرسیاست منظور تحول نیست بلکه برای انقلاب بایدکوشید. آنان درجواب متافیزیک مذهبیون میگفتند که عقل ودین باهم سرسازش ندارند.درحالیکه دیدرو به یک آته ایسم آشکاراعتراف نمود، دالامبر میگفت که آته ایسم عده ای،اورا به خنده می اندازد. دوایده مهم روشنگری انگلیس یعنی لیبرالیسم و دئیسم بودند. دئیست ها خدارا سازنده ماشین جهانی میدانستند که نیازی به پیامبر و مقدسین ندارد. لیبرالیسم فردگرایانه روشنگری انگلیس خواهان تقسیم قوا درحاکمیت بود. سرانجام خواسته های روشنگری اروپا به آمریکا رسید؛ جائیکه دهها سال لیبرالیسم لاک ادعای مطلق آزادی فردی دارد. متفکران روشنگری همچون دوره رنسانس میگفتند که انسان مهمترازجهان و کائنات است، و روانشناسی مهمتر از علم مافیزیک میباشد. خصوصیات مشترک روشنگری فرانسه ترکیبی از: عقلگرایی،تجربه گرایی، وکوشش برای رفاه اجتماعی بود.
امروزه میتوان تصورنمود که تمام شعارهای دوره روشنگری برای رسیدن به عقلگرایی،آزادیخواهی، وترقی خواهی بی مرز بوده اند. آته ایسم رادیکال غالب آنان متکی به قدرت عقل و افکارعلمی بود. ولتیر و هولباخ درفرانسه به انتقادشدید ازافکار اتوریته مانند دین و کلیسا پرداختند. دوحقیقت مهم دیگر جهانبینی آنان اعتقادی خوشبینانه به پیشرفت اجتماعی نامحدود و قابل تربیت بودن انسان هستند. آنان با تکیه برقوانین طبیعی خواهان برابری میان انسانها بودند. ازنظرطبیعی آنان دارای ایمانی به منطقی بودن،عقلگرایی و نیکوصفتی و خوش قلب بودن انسان شدند. آنان غیرازآزادی وبرابری انسان درمقابل قانون خواهان سعادت و خوشبختی او و تحمل و مدارای دگراندیشان بودند. روشنگران مخالف خرافات دینی و طرفدار آته ایسم،فردگرایی و جهانوطنی بودند. ازجمله دیگرخواسته های آنان: حق اعتراض،حق مالکیت و حق امنیت بودند. ماتریالیستهای عصرروشنگری طرفداربرابری حقوق زن و مرد شدند. شفافیت فکری،تیزی انتقادی و وسعت تجربی ازجمله دیگرخصوصیات آنان بود.
ادیبان و ادبیات نیزدرجنبش فکری روشنگری نقش مهمی داشت. پاره ای ازآنان ازجمله معروفترین نویسندگان اروپا درسه قرن گذشته بوده اند. لسینگ آلمانی بانمایشنامه "ناتان دانا" خواهان دوستی و مدارای مذهبی بین ادیان گردید. منقدین درآغازاین دوره به کشف آثارشکسپیرازدیدی اجتماعی،انسانی و انتقادی گردیدند. روسو غیرازعقلگرایی اشاره ای به لزوم احساسات وغرایز طبیعی انسان می نمود. اهمیت به نقش احساسات موجب شد که هنروادبیات روشنگری بسوی هنر روکوکو تمایل یابد. آثار آموزشی،گزارشی و سفرنامه ای نویسندگانی مانند: سویفت،دفو، و روسو خوانندگان بیشماری یافت و کوشش شد تابرای قوانین عام ادبی و مرزهای ژانرهای گوناگون آن،دانشنامه ای تهیه گردد.
بعضی از مهمترین نمایندگان فکری جنبش روشنگری آنزمان ازکشورخودفرارکرده و به خارج رفتند؛ دیدرو مدتی مهمان کاترین کبیر ملکه روسیه شد، و ولتیر چندسالی نزد پادشاه پروس درآلمان بود. همدمی بااینگون روشنگران باعث شد که شاه مطلقه ای مانند فریدریش اعتراف نماید که حاکم باید نخستین خدمتکار دولت خودباشد. ولتیردررابطه با مسیحیت میگفت که " خرافات رذیل را درمیان مردم ریشه کن کنید!" دالامبر مینویسد که مسیحیت براثر یک فریب کبیر بوجود آمده،چون بعدازربودن جنازه عیسی شایعه نمودند که او به ملکوت درآسمانها پیوسته است. دیگری میگفت که دین حقیقی،دین عقلگرا است چون عقاید دیگر فقط خرافات هستند. در رابطه با روشنگری، کانت میگفت که شهامت استفاده از عقل خودرا داشته باشید، " روشنگری یعنی رهایی انسان ازوضع خودخواسته حقارت و تصمیم وجسارت برای بکارگیری فهم خود بدون کمک دیگران " (ترجمه نقل قول از سیما راد در فرهنگ اصطلاحات ادبی). آنان میخواستند که کوششهای فردی سعادت آمیز پایه وحدت میان خلقها نیز گردد.

نقش و کارکرد:
آن‌ها به مسائل مرتبط با حقوق زمین، توسعه روستایی، و بهبود شرایط زندگی دهقانان می‌پردازند. فعالیت‌های آن‌ها می‌تواند شامل جنبش‌های اصلاح ارضی و پروژه‌های توسعه روستایی باشد.
نمونه‌ها:
رهبرانی مانند مائو تسه‌تونگ که از طبقات روستایی برخاسته و به مسائل کشاورزی و دهقانان پرداخته‌اند.
۴. روشنفکران حاشیه‌نشین و اقلیت‌ها
این گروه از روشنفکران از طبقات محروم و حاشیه‌نشین جامعه، از جمله اقلیت‌های قومی، مذهبی، و نژادی می‌آیند. آن‌ها با تبعیض‌ها و مشکلات خاص این گروه‌ها آشنا هستند.
نقش و کارکرد:
آن‌ها به مسائل حقوق بشر، عدالت اجتماعی، و مبارزه با تبعیض می‌پردازند. فعالیت آن‌ها ممکن است شامل جنبش‌های حقوق مدنی، گروه‌های حمایت از اقلیت‌ها، و کمپین‌های حقوقی باشد.
نمونه‌ها:
رهبرانی مانند مارتین لوتر کینگ جونیور در آمریکا که به مبارزه با تبعیض نژادی پرداخته است.
نتیجه‌گیری
هر طبقه اجتماعی می‌تواند روشنفکران خاص خود را داشته باشد که به مسائل و نیازهای آن طبقه پرداخته و سعی در ارائه راهکارها و نظرات مفید دارند. این روشنفکران ممکن است از لحاظ تحصیلات، تجربه، و روش‌های فعالیت متفاوت باشند، اما همگی در تلاش برای بهبود شرایط و پیشرفت جامعه نقش دارند. روشنفکران هر طبقه اجتماعی با دیدگاه‌ها و تجربیات خاص خود، به ترویج ارزش‌ها و حل مشکلات مرتبط با آن طبقه می‌پردازند و به نوبه خود در شکل‌دهی به جوامع تأثیرگذار هستند.
با احترام، مرادی

شاید بتوان گفت:روشنفکر،- یک روشنگر منتقد و عدالتخواه دمکرات، مردمی، و آرامانگرا است . روشنفکران، قشری اجتماعی میان بورژوازی و زحمتکشان هستند. روشنفکر انقلابی و مردمی با اراده گرایی ولنتاریستی و احساس گرایی پوپولیستی مرزبندی و اختلاف دارد. او نحستین قدم برای پروسه شناخت را رجوع به عقل و خرد و فهم و هوش و تجربه میداند. روشنفکرگرایی بینشی تئوریک شناختی است که جنبه عقلگرایی در پروسه شناخت را مهم و عمده میداند. وی صاحب نیروی قضاوت و تفکر است. با انقلاب صنعتی و پیشرفت علم و تکنیک و رونق اقتصاد، تعداد روشن فکران سریع رشد نمود و در فضای فرهنگی و سیاسی اهمیت یافتند و ارزشمند شدند. بخشی از روشنفکران مردمی و مبارز برای: صلح، عدالت، دمکراسی، سکولاریسم، و رهایی ملی شرکت نمودند و متحد زحمتکشان شدند.
نوع و گروه روشنفکر لیبرال در نظام طبقاتی سرمایه داری اتحادی قوی با بورژوازی و دولت استثمارگر حاکم دارد و مشمول تمام تضادها و قوانین جامعه طبقاتی کاپیتالیستی است. روشن فکران طبقه نیستند بلکه یک قشراند، چون رابطه مشخصی نسبت به مالکیت وسایل تولید کلان ندارند و معمولا در در بخش غیرتولیدی اقتصاد به کار فکری یا به کار خلاق مشغول هستند. قشر روشنفکر جریانی است سیاسی که از طریق عقلگرایی به کار فکری مشغول است و معمولا تحصیلکرده و آموزش دیده است. روشنفکر در زبان لاتین به معنی صاحب اندیشه، فهم و هوش است که گاهی به شکل اغراق آمیزی روی تئوری و تفکر تاکید میکند. نوع اجتماعی و مبارز برخاسته از میان زحمتکشان و طبقه کرگر در جوامع عقب افتاده و طبقاتی کمتر دیده میشود چون کاپیتالیسم مانع ورود فرزندان زحمتکشان به مراکز آموزشی و آکادمیک میشود.
بخشی از روشنفکران طبقات و اقشار دیگر به طبقات کارگر و زحمتکشان می پیوندند چون سرمایه داری و امپریالیسم قادر به تهیه شغل خلاق و امکان فعالیت آزاد برای همه آنها نیست و خطر جنگ و تهدید بمب اتم و عوارض محیط زیست و احساس از خودبیگانگی مدام هستی شان را نیز زیر سئوال میبرد. سیستم های راسیونالیستی در فلسفه غرب تمایل شدیدی به روشنفکرگرایی دارند، دو نماینده روشنگری در فلسفه کلاسیک بورژوازی و لیبرال: هگل و لایبنیتس میباشند. جنبش چپ پیش بینی میکند که بعد از پیروزی سوسیالیسم بر نظام کاپیتایستی، در غالب کشورها روشنفکران مبارز و مردمی در آغاز از طریق شرکت در انقلاب فرهنگی، به نوزایی و تربیت انسان نوین در جامعه میپردازند، و سپس در کنار طبقه کارگر و طبقه تعاونی های دهقانی، برای وحدت روشنفکران و زحمتکشان خواهند کوشید.
سوسیالیستها بر این باورند که قشر روشنفکر در جامعه طبقاتی آنتاگونیستی بدلیل ضرورت تقسیم کار میان کار یدی و کار فکری بوجود می آید. تعداد انها از زمان رنسانس و در عصر جدید بدلایل نام برده در بالا افزایش یافته و به نقش اجتماعی شان اهمیت داده میشود. روشنفکر گرایی ناشی از پروسه عقلگرایی است و نه محصول: غرایز، اراده، انگیزههای ناخودآگاه، یا حواس و احساسات و تصورات. روشنفکر معمولا منتقد اجتماعی و مخالف دولت طبقاتی استثمارگر حاکم است. وی اغلب سکولار، عدالتخواه، آزاداندیش، ماتریالیست، و گاهی از جان گذشته و فدایی است. پیرامون تاریخ روشنفکری و روشنفکرگرایی به وجود متفکران گوناگونی اشاره میشود؛ از جمله به آلکساندر آفرودیس از یونان در قرن 3-2 میلادی که مفسر اثار ارسطو بود و میگفت تمان انسانها به اندازه مساوی و بشکل ذاتی دارای هوشمندی هستند. این نظر او را بعدا در سدههای میان دو متفکر عرب و ایرانی بنام ابن رشد و ابن سینا و متفکر مسیحی بنام آگوستین در فرهنگ غرب و شرق اشاعه دادند. آفرودیس و ارسطو انسان را موجودی عقلگرا بشمار می آوردند که محتوا و نتیجه اندیشگی اش بقول ابن رشد و ابن سینا؛ نه دین؛ بلکه علم و فلسفه است. ارسطو میگفت بردهها فاقد توانایی تفکر هستند.
ماکس وبر، جامعه شناس آلمانی، روشنفکری را بخشی از عقلگرایی ماتریالیستی میدانست. تعریف روشنفکر و روشنفکرگرایی از قرن 18 میلادی در غرب مورد توجه فرهنگسازان قرار گرفت. سیستم های راسیونالیستی لیبرال تمایل شدیدی به فلسفه کلاسیک بورژوازی مخصوصا نظرات لایبنیتس و هگل داشتند. روشنفکران حامی بورژوازی در جامعه طبقاتی سرمایه داری اغلب از میان تحصیل کردگان طبقه متوسط و خزده بورژوازی عضوگیری میشوند. مارکسیست ها روشنفکران مبارز و مردمی را حلقه اتحاد میان: علم دوستان، رنسانس گرایان سکولار، و مخالفان سیستم فئودالیستی و کلیسا و شاه مطلقه خودسر، میدانند. آگاهی آنها از جمله دست آوردها و ارزش های عصر روشنگری است.
در دوره فئودالیسم و در قرون وسطا گروهی از روحانیون مردمی، بخشی از روشنفکران جوامع غربی بشمار می آمدند. مدرسین اسکولاستیک متعصب ارتدکس در پایان سدههای میانه هنوز روشنفکری را احساسی فراطبیعی و ناشی از انوار الهی میدانستند. تمایل به روشنفکرگرایی حتی در بسیاری از سیستم های ایده آلیستی توسط عقلگرایان وجود دارد. در نظام ها و فرماسیون های اجتماعی مانند: برده داری، فئودالی، بورژوایی،و سرمایه داری نقش روشنفکر از نظر:قدرت، عظمت، ساختار، استعداد سیاسی، سطح ایئولوژیک، رابطه با مالکیت وسایل تولید، فرق میکند. روشنفکران در هیچ جامعه ای تشکیل طبقه خاصی نمیدهند چون در روابط تولید نقش مستقلی ندارند آنها از طبقات و اقشار گوناگون بوجود می آیند.
روشنفکر لیبرال معمولا متحد بورژوازی و همکار دولت حاکم است. روابط سرمایه داری او را وادار میکند که به طبقه حاکم و علیه خلق خود خدمت کند. روشنفکر در منابع چپ و در منابع لیبرال عنوانی است نسبتا جوان و دارای چند معنی. لیبرالها روشنفکر را به فردی هوشمند تجسم میکنند که شامل متخصصان میشود و ممکن است علاقه به مبارزه اجتماعی و کمک به زحمتکشان نداشته باشد. پیرامون تاریخ آن گفته میشود در قرن 18 میلادی که بحث حقیقت و شناخت واقعیت از زیر انحصار دین و کلیسا بیرون آمد، و به قدرت تشخیص عقل و تجربه طبیعی اهمیت داده شد، روشن فکران بعنوان قشری سکولار شناخته شدند که اغلب تحصیل کردههای دانشگاهی بودند و در زمینه های علوم انسانی و علوم اجتماعی فعال بودند.

فلسفه،- سفسطه و حرافی آکادمیک، یا علم :انقلاب،نجات،شناخت روشنگری، و انسان مداری ؟
تحصیل رشته فلسفه در دانشگاههای غرب شامل چه مباحث و مکاتب و موضوعاتی است؟ از زمان جنبش دانشجویی سال 1968 میلادی تاکنون، یعنی از حدود نیم قرن پیش، موضوعات و مکاتب فکری خاصی در نظام آموزشی این رشته گنجانده شده که مهمترین آنان 9 جریان ذیل هستند.
1- فلسفه ترانسندندنس یا استعلایی،2-مکتب ایده آلیست،3-مکتب فنومنولوگی یا پدیدارشناسی،4- مکتب هرمنوتیک یا علم تفسیرو تبیین،5- مکتب تئوری انتقادی،6- مکتب پسامارکسیسم، 7-مکتب راسیونالیستهای انتقادی،8-مکتب تجزیه وتحلیل زبانی، و 9- مکتب پسامدرن، هستند. غیر از این 9 جریان فکری اصلی، ممکن است به 6 مکتب دیگر نیز پرداخته شود که علارتند از- 1.اندیشه فمنیستی، 2. اندیشه نوافلاتونی، 3. اندیشه نو ارسطویی، 4. اندیشه اسکولاستیک های کاتولیک، 5. اندیشه روشنگران پروتستان، و 6. خواجه ها یا بی طرف های فلسفی، که بدلیل ترس از طرح نظرات خود، به معرفی و تفسیر متون فلسفی تاریخی می پردازند.
اشاره میشود که وجود انواع مکاتب و جریانات فکری نشان از انعکاس آینه اشکال زندگی و فرهنگ انسانی در طول 2800 سال سپری شده است. جذابیت آشنایی به رشته فلسفه در آنجاست که آن مدعی توضیح مفهوم "معنی" و پاسخ به پرسشهای پیرامون انسان است و توانایی تفسیر و تاویل متون را دارد. باید پرسید انگیزه، علائق و کنجکاوی یک عالم فلسفه یا یک محقق فلسفه کدام است؟ حوزههای "فلسفه نظری" را صاحبنظران شامل سه بخش منطق، متافیزیک، و تئوری شناخت میدانند. شاخه های "فلسفه عملی" شامل رشته های اخلاق، زیبا شناسی، فلسفه سیاسی، فلسفه حقوق، فلسفه تاریخ، و فلسفه انسان شناسی است.
1.فلسفه استعلایی یا ترانسندنس،- یکی از قدیمی ترین مکاتب فلسفی در دانشگاههای غرب است که اکنون خود را هوادار "ایده آلیسم کانت" میداند و مدعی است مهمترن صفت شان، عقلگرایی است. مرکز اندیشه آنان موضوع پرسشهای فلسفه نظری مخصوصا تئوری شناخت است که نقش اهمیت اندیشه کانت را در این جریان فکری نشان میدهد، گرچه آنها پیرامون منطق مدرن و فلسفه تحلیلی زبان هم بحث میکنند.
2.فلسفه ایده آلیست ها،- دومین مکتب مطرح در دانشگاههای غرب است که متکی به اندیشه "فنومنولوگی روح" هگل میباشد. بحث های مورد علاقه آن،- اخلاق، فلسفه دین، فلسفه سیاسی، فنومنولوگی یا پدیدار شناسی، تئوری شناخت، و فلسفه حقوق است که بر اساس تئوری "اعتماد به نفس" هگل میباشد، که خود ریشه در نظریه "تطابق اندیشه و واقعیت" دارد. دومین اندیشمند این مکتب، هلدرلین، شاعر آلمانی بود.
3. مکتب فنومنولوگی یا پدیدار شناسی،- سومین گروه فیلسوفان مطرح در غالب دانشگاههای غرب، فنومنولوگها هستند که مدام از واژه یقین استفاده میکنند. متفکر آنان هوسرل است . شکل مدرن این جریان فکری پیرو نظرات هایدگر و فنومنولوگی فرانسوی است که خود نظرات سارتر، پونتی، لویناس، لاکان، و دریدا را نیز مطرح مینمایند. اسامی نامبرده اخیر را میتوان بخشی از گروه هرمنوتیکهای فلسفه پسامدرن بشمار آورد. خلاف زبان شبه علمی هوسرل، هواداران مکتب فنومنولوگی مدرن، با زبان ادبی حرف میزنند.
4. مکتب هرمنوتیک فلسفی،- فیلسوفان جریان تفسیر و تاویل و تبین هرمنوتیک نزدیکی زیادی به فلسفه پدیدارشناسی فنومنولوگی دارند که اهمیت زیادی به متن میدهند. این گروه متکی به پایه گذاران هرمنوتیک در قرن 19 میلادی مانند دیلتای، شلایرماخر، و هایدگر هستند و سعی میکنند با غلبه بر دوئالیسم،- توضیح علوم تجربی، و تفاهم و درک متکی به علوم انسانی، به رشته آمار و اطلاعات نزدیک گردند. اهمیت به "متن" و خردگرایی هرمنوتیک، تکیه برنظر نامتناهی دو اندیشمند با نامهای دریدا و امبرتو اکو دارد.
5. تئوری انتقادی.- پیروان این جریان فلسفی به طرفداران مکتب هرمنوتیک نزدیک هستند و به مقوله زبان هم اهمیت میدهند. صفت مهم آنان اکنون واژه "ارتباط و رابطه" است که مفهوم نوعی "عمل" را تداعی میکند و خواهان دیالوگ بدون اتوریته و اجبار انسانها با همدیگر میباشند. این جریان فکری یادآور جنبش دانشجویی سال 1968 در اروپا است که هابرماس و کارل آپل را از جمله پدرهای فکری تغییرات سیاسی بشمار می آوردند. در آغاز جنبش دانشجویی سال 68 میلادی "مکتب فرانکفورت" اندیشمندانی مانند آدرنو و هورکهایمر هنوز نزدیک به مارکسیسم بود. آنزمان کتاب معروف "انسان یک بعدی" مارکوزه موجب انتقاد جوانان جامعه رفاه اروپا از ساختار نظام سرمایه داری شد.
6. پست مارکسیست ها،- اندیشمندان این جریان فکری پراکنده هستند و گروه منسجمی را تشکیل نمیدهند. اینها رابطه ای با گروه کادری مارکسیست لنینیست های سابق در کشورهای سوسیالیستی بلوک شرق ندارند و ماتریالیستهایی هستند که به ذهنی گرایی فیلسوفان آلمان غربی سابق اهمیتی نمیدهند و امکان ورود به حوزههای واقعیت را دارند که ایده آلیستها ناتوان از ورود به آن هستند. در عصر گلوبال تحولات اقتصادی و اجتماعی کنونی، موضوعات ماتریالیستی دیالکتیکی مطرح و موضوع روز هستند. چون در کشورهای بلوک شرق سابق آثار مارکس با دید انتقادی مطالعه نمیشد. بحث "مارکس بعد از مارکسیسم" هنوز به اندازه کافی مورد نقد قرار نگرفته. پست مارکسیست ها خلاف مارکسیستها، نه برای نوستالژی آینده، بلکه حتی برای حل موضوعات زمان حال راه حلی ندارند و دچار مشکلات هستند. اعتماد به نفس و جدی بودنشان ضعیف تر از مارکسیست هاست.
7. راسیونالیست های انتقادی.- هوادارن این مکتب بیشتر در دانشگاههای فنی و کشور اتریش فعال میباشند. غیر از رشته های منطق، تئوری علم، و فلسفه صنعت، به اندیشه اجتماعی نیز اهمیت میدهند. متفکر این جریان کارل پوپر است که قبلا نماینده فلسفه پوزیویتیسم بود ولی اکنون از افکار و اصول ساده گرایانه فاصله گرفته. صفت آنان کنترل اشتباه است. لیبرال ها از حامیان این جریان فلسفی هستند.یکی از اصول مهم اینها ادعای "قابل شناخت بودن واقعیت" است. اندیشمنداین این جریان یعنی کارل پوپر نتوانست از اشاعه فلسفه هایدگر ممانعت کند. گروهی هم بر این باورند که این جریان فکری خلاف عنوانش نه راسیونالیستی است و نه انتقادی.
8.فیلسوفان تجزیه و تحلیل زبانی آنالیز،- گرچه تعداد افراد این جریان فکری خیلی محدود است ولی از نظر هواداری در محافل دانشگاهی، سومین گروه قوی فکری هستند. فلسفه این جریان شامل شاخه های منطق، اخلاق، و تئوری شناخت است. اینها بجای راسل پیرو افکار ویتگنشتاین هستند و ریشه در اندیشه و فرهنگ امریکایی دارند و بجای اهمیت به مکتب هومانیسم به فلسفه تجزیه و تحلیل آنالیز اهمیت میدهند. اخیرا سعی میکنند به پرسشهای هستی شناسی پاسخ دهند و از طریق "هستی اشیاء آبستراکت" پلی بسوی مکتب فنومنولوگی بزنند. به نظر آنان هرمنوتیک یعنی فاصله با زبان و نشانه و علامت شناسی.
9.فیلسوفان پسامدرن،- هواداران اینها بیشتر در فرانسه و آلمان فعال هستند و خلاف فیلسوفان آنالیزی با تکیه بر فرهنگ اروپایی مخالف پراگماتیسم امریکایی میباشند و بیشتر در بخش فرهنگی فعال هستند. غیر از دریدا و لیوتارد، ارزشهای فلسفه ذهنی آنان متکی به اندیشمندانی مانند نیچه و هایدگر است. اینها طرفدار نوعی فلسفه پسا صنعتی زندگی فعلی هستند و بجای افکار ایده آلیستی استعلایی و ترانسندنس مدعی اصل خردگرایی میباشند و میگویند آن چیزهایی که سریع تجزیه شوند،بعدا خیلی آسان دوباره با هم ترکیب میگردند. پسامدرنها مبلغ نوعی ساده گرایی هستند و گرچه ظاهرا مخالف جبر و قوانین علیت و منطق هستند، اغلب ولی خود دارای مواضع جزمی و دگماتیک میباشند. این اندیشه که از رشته های معماری و نقد علوم ادبی آمده بود، اکنون به "فلسفه فرهنگ" تبدیل گردیده.
از دیگر موضوعات رشته فلسفه در دانشگاههای غرب ،- تاریخ فلسفه، فلسفه و علم، رابطه فلسفه با دین و هنر، و دورههای سیر اندیشه فلسفی، هستند. در مبحث اشکال هنری و دینی فلسفه، از نظرات نیچه، هایدگر، و ویتگنشتاین استفاده میشود. در مبحث "فلسفه و علوم" اشاره میگردد که علوم طبیعی سالهاست از رشته فلسفه فاصله گرفته اند و فلسفه خود تبدیل به علمی ساختاری گردیده. فرهنگ پرسش و اندیشه با تکیه بر پرسشهای فلسفی کانت و پیشکسوتان اندیشه در غرب، دچار خلاقیت گردیده.

انسانی که شاگردی جوینده و پرسنده و پذیرنده و گشوده فکر باشد، میتواند در رویکرد به مسائل تاریخ و فرهنگ مردم خودش، ستونی استوار از افکار و ایده ها را بیافریند تا مردم بتوانند بر فراز آنها خانه آسایش و آرامش روحی و روانی خود را بسازند؛ نه اینکه جل و پلاس دربدری و خوارزاری قرن به قرن را به دوش کشند و حقیر روزگاران و حاکمان خبیث بمانند..
در کتاب «بهمن نامه»، داستانی وجود دارد که فاجعه هولناک سیطره ترس و بیم و دلهره و نآآرامی روحی و روانی را به عالیترین شکل ممکن بیان کرده است. مسئله به گرداگرد این قضیه میچرخد که سه نفر «فرزانه» در باره اینکه «بدترین بدی» چیست، با همدیگر گفت و شنود میکنند. یکی «خود درد» را بدترین بدیها میداند. یکی «دست تنگی و محتاجی» را بدترین بدیها میداند و دیگری «ترس و تشویش» را بدترین بدیها میداند. آنها برای اینکه دیدگاه خودشان را به محک بزنند و بیازمایند، تصمیم میگیرند که سه «گوسفند» را به عنوان موضوع آزمایش برای صحت و سقم دیدگاههایشان گرد آورند. پای یکی از گوسفندان را میشکنند؛ ولی در برابرش علوفه و آب می گذارند. یکی دیگر از گوسفندان را در قفس می اندازند و محتاج آب و علوفه اش میگذارند. یکی دیگر از گوسفندان را در مقابل گرگ درّنده می نشانند. گرگ در فرهنگ ایرانیان، سمبل جانوران درّنده خوست به طور کلّی که در شاهنامه با «اژدها» اینهمانی دارد. مسئله اندیشیدن در باره این داستان فرزانگان، یکی از مهمترین و کلیدی ترین مسائل در خصوص رفتار و کنشها و واکنشهای زمامداران در عرصه « فلسفه کشورداری و فرمانروایی» در ایران محسوب میشود. هر سه رفتار آزمایشی فرزانگان از دیدگاه بُنمایه های فرهنگ ایرانیان به حیث «آزار جان و زندگی» محسوب میشوند و به طور کلّی، پدیده هایی «ضدّ زندگی» به شمار می آیند که وظیفه و تکلیف زمامداران است از وجود و توسعه و امکانهای ایجاد هر سه مورد بدیها پیشیگری کنند. فاجعه آمیزترین «سه بدی»، همانا «ترس و تشویش» است که انسان را دق مرگ میکند. در تنگدستی و فقر و نداری میتوان با حدّاقل امکانات دم دست زندگی کرد و دوام آورد به امید روزهای بهتر. در حالت پاشکستگی و درد میتوان امیدوار بود که دیر یا زود، معالجه شد و بر پاهای خود ایستاد.، امّا در «ترس و تشویش» که هر روز گرگی درّنده در مقابلت دندانهای تیزش را نشان دهد، انسان بالفور سنکوپ میکند و جانش را از دست میدهد. به همین دلیل در نظر ایرانیان، «ترس و تشویشی» که موجب مرگ و جان ازاری شود، مذموم و نکوهیده و گناد کبیره محسوب میشد. حکومتی که شبانه روز در هر کوچه و خیابانی، انواع و اقسام دوربینهای کنترلی و مفتّشها و زورگویان و قمه به دستان و اطّلاعاتچیهای لباس شخصی و کلت به کمر بسته و گشتهای حجاب اجباری و ناصحین امر به معروف و نهی از منکر و سپاه شکنجه گر و میر غضّب را بسان «گرگ تیز دندان» بر سر ملّت، حاکم کند، آن ملّت نه روز خوشی را خواهد دید، نه از بیم جانش و زندگی اش، جرات میکند که کاری را بکند. نزدیک به نیم قرن تمام است که حکومت خلفای الله، پیکریابی تمام عیار «گرگ تیزدندان» است که حاکم زورگو و بیدادگر شده و در حقّ ملّت ایران به هر تبهکاری و جنایتی اقدام میکند. ملّتی که شبانه روز از ترس «گرگ تیز دندان» به «تشویش و ترس و دلهره و نگرانی» گرفتار باشند، هیچگاه رنگ و روی سعادت و خنده و نیکی و آزادی و خوشی را نخواهند دید؛ زیرا دم به دم قبضه روح میشوند و از ترس سنکوپ میکنند. حکومت فقاهتی، هیچگونه حقّانیّتی/لژیتیماتسیونی را به فرمانروایی بر ایران ندارد؛ زیرا تجسّم تمام عیار «گناه کبیره جان آزاری و جانستانی و خونریزی و انذار و هراس و نکبت» است. زمامداران و متصدّیان حکومت فقاهتی را باید بی چون و چرا، خلع و معزول و در پشت میز اتّهام نشانید برای پاسخگویی در باره تمام جنایتهایی که تا امروز مرتکب شده اند. فقط حکومتی در ایران، حقّانیت/لژیتیماتسیون دارد که پیکریابی و تبلور «نگاهبانی از جان و زندگی» مردم و تلاش برای شادخواری و خوشی و رقص و آواز مردم را بدون هیچ هراس و تنگی و دردمندی و دلهره و بدیهای جان آزاری و جانستانی تضمین و تامین کند؛ در غیر این صورت، هر حکومتی بی برو برگرد، غاصب است و نابود کردن آن در تمام جلوه های منحوسش، حقّانیّت محض دارد.
شاد زیید و دیر زیید!
فرامرز حیدریان

فرهنگ برای نیاکان ایرانیان به معنای تقلید و کپیه برداری نبود و نیست. فرهنگ، زایش کاریز بُنمایه های منحصر به فرد تک تک انسانها بود که نه تنها شادمانیها و پیشرفتها و آبادانیها و سرفرازیها و خنیاگریها را می آفرید؛ بلکه در پیوستن به دیگر کاریزها به رودخانه و دریا و اقیانوس تبدیل میشد. فرهنگ که همان انسان در فردیّت کاریزی اش باشد، اصالت خود را میزیست. انسانی که اصالت داشته باشد، هیچگاه مقلّد و دنباله رو و شبیه خواه از آب در نمی آید. ولی طیف تحصیل کرده و کنشگر ایرانی میخواهد که شبیه دیگران شود و مردم را نیز شبیه دیگران کند تا احساس اینهمانی داشتن با مردم دیگر قاره ها؛ بویژه اروپائیان بکند. او نمیداند که شبیه شدن، جنس تقلّبیه و بُنجل که هیچ خریداری ندارد. او به جای زایش و پدیدار کردن اصالت خودش، تمام توش و توان و استعداد و توانمندیهایش را در راه «شبیه شدن» است که خرج میکند و هدر میدهد. خبر ندارد که اصالت نداشتن؛ یعنی «بی فرهنگ» بودن. یعنی هیچ بودن. یعنی بی مایه و مغز بودن. یعنی لوله و مخزن و بشکه شدن؛ نه چشمه زاینده و افشانده شدن. وقتی که نیاکان ایرانیان، انسان را به حیث «کاریز زاینده» می دانستند، او را با آفرینش هنرهایش بهره ای از خدا میدانستند که به زیباآرایی جهان کوشاست. نیاکان ایرانیان، هیچ درک و شناختی از مفهوم «وطن به معنای ناسیونالیسم اروپاییها» نداشتند. برای آنها، جهان مطرح بود که در همبستگی انسانها به خدا واگردانده میشد. خدا برای ایرانیان، چیزی فراسوی کائنات نبود که در جایی لم داده باشد و امر به کن فیکون دهد. خلقت برای ایرانیان، هیچ معنا و مفهومی نداشت. خدا، گردآمد اجتماع هر چیزی بود که هستی داشت. اینطور نبود که خدا، نقش خالق و آمر و سلطان صاحبقران برای سیطره داشتن بر مخلوقات باشد و هر وقت اراده کند، آدمهای روانپریش و عقده ای را همچون «محمد ابن عبدالله» برا ترساندن و انذار مامور توبیخ و ارشاد کند. خدا، پیوسته به انسان بود و انسان، عجین و آمیخته به خدا. پیوند جزء و کلّ، پیوند همبستگی بود نه گسستگی و پارگی که محصول ادیان نوری و ابراهیمی است.
وقتی که درد پارگی و گسستن ایجاد شود، انسان ناشاد میشود و زندگی مزه خودش را از دست میدهد. آنچه باقی میماند، دوزخیست که هر لحظه از آن، به معنای سوختن و کفته شدن انسان بدون هیچ فریاد رسی است. مومنان به ادیان نوری از کهنترین ایّام تا امروز تلاش کرده اند که پیوند انسان و خدا را تا میتوانند از هم بگسلانند و ناممکن کنند تا امکانهای قدرتورزی خودشان را بر هستی و نیستی انسانها تحکیم کنند. خدا و انسان در فرهنگ ایرانیان، پیوند بیواسطه با همدیگر داشتند و هرگز از یکدیگر جدا و منزوی نبودند. این مسئله پیوند و آمیختگی خدا و انسان از اهم دلایل خصومت و کینه شدید متولیّان ادیان نوری به انسانهاست؛ زیرا میخواهند انسان را تابع و مطیع و مقلّد مراجع قدرتورز کنند. میخواهند استقلال و آزادی فردی انسان را غارت کنند و او را اسیر و عبید اراده جبّار خودشان کنند.. به همین دلیل در رقابتهای خونین و مالینی که با همدیگر دارند، به خشم و قهر و خشونت و جنایت متمایل هستند و اجرای هر نوع جنایتی را به حیث ضمانت اعتقادات نصوصی خودشان میدانند. الاهان ادیان نوری هرگز نمیخواهند و نمیتوانند با دیگران بیامیزند، زیرا هر نوع آمیزشی را «شرک و دوویّت و کفر» میدانند و همواره میخواهند که فقط به یک شکل ثابت و واحد باشند. نفرت و کینه توزی که موبدان زرتشتی به بنیانهای فرهنگ مردم ایران داشتند در چهره بهمن پسر اسفندیار بازتابیده است که نشانگر فجایع جبران ناپذیر و هولناک در تاریخ ایران تا امروز باقی مانده است. بهمن زرتشتی برای ریشه کن کردن بنیانهای فرهنگ جهان آرای ایرانیان و تثبیت و تحکیم دین حکومتی و ایدئولوژیکی شده زرتشتی، اینگونه مینالد:
یگوبم سرش گفت در زیر سنگ
خورم باستخوانش، می لعل رنگ
کنم سیستان را سراسر خراب
سراسر به ارزن کنم کشته آب
و زایدر سوی دخمه لشگر کشم
همه نامداران سرکش کُشم
یکی اندر آن دخمه، لشگر زنم
بُن و بیخ دخمه به هم برکنم
تعصّب و کینه توزی وحشتناک بهمن زرتشتی که به «جهاد دینی و خونریزی هیستوریک» مبتلا بود به حدّی خصومت را غلیظ در خودش آمیخته بود که حتّا به مرده نیز هیچ ارج و اعتباری نمیداد. ارثیه هولناک کینه توزی در راه دین حکومتی و ایدئولوژیک شده، نه تنها زمینه های فروپاشی و نابودی سلسله ساسانیان را امکانپذیر کرد؛ بلکه ارثیه شوم الاهیات مزخرف زرتشتیگری به متوکّلان اسلامیّت رسید و جنگ و جهاد دینی را به برنامه و اصول اخلاقی خودشان تبدیل کردند تا همین ثانیه های گذرا. تخریب و نابود کردن قبرها و قبرستانهای معتقدان به ادیان و اعتقادات دیگر از پیامدهای همین کینه هزاره ایست که در ذهنیّت مومنان مسلمان تحکیم شده است. فاجعه غم انگیزتر آنست که با شکل گیری سازمانها و گروهها و تشکیللات مومن به مذهب مارکسیه در ایران نیز مسئله کینه توزی جهادی و جنگ عقیدتی از عصر مشروطه تا همین امروز بر پایه همان کینه توزیهای هزاره ای الاهیات زرتشتیگری و اسلامیّت دوام آورد و نفرت و کینه را در قلب و مغز و روان کنشگران چپ ایدئولوژیکی به حیث رفتاری حسنه و مطلوب جا انداخت و شبانه روز در خصومت با امپریالیسم و کاپیتالیسم و بورژوازی و هر چیزی که با اصول و نصوص عقیده منحط آنها همتراز و همخوان نبود و نیست، کینه توزیدند و هم خود را به خاک سیاه نشاندند، هم ملّت ایران را.
امروزه روز اگر کسانی بخواهند کاری کارستان را برای میهن و مردم اجرا کنند، باید هنر گسستن از تمام علائم و نشانه های خشونت و نفرت و کینه توزی را در وجود خودشان لایروبی کنند و یاد بگیرند که با مغز خودشان بیندیشند و به کندن تمام لایه ها و پوسته ها و برچسبهایی که به وجود آنها آویخته شده اند، همّت کنند تا نم نم به کشف کاریز در وجود خودشان کامیاب شوند و اصالت خود را بزییند و مدام تابع و دنباله رو و مقلّد و مفعول نمانند.
شاد زیید و دیر زیید!
فرامرز حیدریان

آیا سیستم و عقیده چند خدایی مترقی تر از نظام و باور تک خدایی بود چون دمکراتیک تر و متنوع تر بود ؟هومر پیش از فردوسی در شعر حماسی چه سرود؟ .امروزه ادعا میشود که اگر شعر هومر در 2800 سال پیش نبود انسان غربی هنوز در بربریت میزیست .اگر در قرن بیست، تئوری همه جا راهنمای عمل بود ، برای یونانیهای باستان ، شعر مشعلدار راه و سرنوشت شد . سرانجام آنان دست از آدمکشی و آدم ربایی ، توطئه و سوء قصد برداشتند و بجای جنگ و خونریزی در میدانهای نبرد ، به ورزشگاهها پا گشودند و در بازیهای المپیک شرکت کردند و از خرافات و سحر و جادو ، گریه و ماتم ،دست برداشتند و به سراغ شعر و آواز و رقص رفتند و به تئاترها وارد شدند ، جنگ و انتقام را به نمایش درآوردند و به حال و روزگار آن گریستند و سپس آنرا به طنز کشیدند و در آن باره خنده سر دادند و این افکار و احساسات را بشکل شعر و داستان و نمایشنامه به نسلهای بعدی منتقل نمودند تا شاید برای آنها درسی شود برای ابدیت !
هومر،شاعر یونانی 800 سال پیش از میلاد از میان صدها اسطوره و افسانه و حماسه قهرمانی یونانی ، دو داستان تاریخی الیاس و ادیسه را بصورت شعر بلند روایتی درآورد . مورخین غرب تاریخ فرهنگ یونان را 4000 سال و تاریخ فرهنگ سومری را 5000 سال حدس میزنند . محاصره و تسخیر شهر ترویا در غرب آسیای صغیر و در ترکیه امروزی حدود 1200 سال پیش از میلاد اتفاق افتاد و هومر 4 قرن بعد یعنی در قرن هشتم پیش از میلاد آن جنگ تاریخی میان یونانیها و ترویایی ها را در دو کتاب شعر بلند حماسی خود یعنی در کتاب های الیاس و ادیسه بصورت شعر روایتی درآورد .
هومر در نیمه دوم قرن هشتم پیش از میلاد زندگی نمود . دو اثر او در آغاز ادبیات یونان و سنت حماسه سرایی قهرمانی غرب قرار دارند . او در آغاز شعر اروپا قرار دارد گرچه وی متولد شهر ازمیر یا سمیرنا درغرب ترکیه امروزی است .
دو کتاب هومر حاوی 28000 شعر هگزامتری هستند . کتاب الیاس قدیمی ترین کتاب شعر ادبیات مغرب زمین است . این کتاب با زبانی فوق العاده شاعرانه دارای 16000 بیت شعر است . 24 سرود این کتاب پیرامون خشم آشیل ؛ قهرمان ملی و ایده آل یونان باستان است . اشعار این کتاب به محاصره 10 ساله شهر ترویا ازطرف یونانیان در غرب آسیای صغیر آنزمان و مستعمره نشین یونان میپردازد . حوادث 50 روز آخرمحاصره ترویا در این کتاب بصورت شعر در آمده .
زبان هنری این کتاب دارای عناصر لهجه ایونی-اولیشی میباشد . تسلط انسان بر خود در این کتاب بالاترین شکل رفتار مطلوب انسانی و رفتار صحیح در مقابل خدایان مورد اعتقاد آنزمان است . الیاس عنوان این کتاب از ایلیون گرفته شده که نام پیشین شهر ترویا در 1200 سال پیش از میلاد بوده . طبق اشعار آمده در این کتاب مبارزه دو ملت غربی یونانی و شرقی ترویایی در آنزمان مبارزه دو دسته و گروه از خدایان عهد کهن است که ازاین دو طرف جنگ حمایت میکردند و سرانجام خدایان غرب یونانی بر خدایان شرق ترویایی پیروز میشوند .
هومر را میتوان آغاز ادبیات کتبی و در پایان شعر شفاهی یونانی بشمار آورد . اشعار او ناشی از واقعیات مستقیم ، طبیعی و جهانبینی واقعی آنزمان یونان هستند . غیر از دو کتاب مشهور فوق به هومر حدود 6 کتاب نظم و نثر دیگر را نیز نسبت میدهند . اهمیت نظری و تئوریک آثار هومر درآنجاست که نه تنها ورژیل و هوراز بلکه ارسطو نیز در کتاب بوتیقای خود پیرامون هنر شعر سرایی از او کمک گرفته است .
کتاب شعر ادیسه جوانتر از کتاب الیاس است که با لهجه ایونی سروده شده . این کتاب را دومین سند آغاز ادبیات غرب بشمار می آورند . ادیسه از نظر زبانی مدرن تر از کتاب الیاس است . 12200 شعر هگزامتری آن به صورت 26 فصل ، ماجرای سفرهای پر رنج و درد ادیسه و بازگشت وی به وطن نزد همسرش است.روایت شرح 40 روز آخر جنگ ترویا در این کتاب ضبط شده اند . کشتی شکستگی ادیسه در حین بازگشت به وطن در دریای مدیترانه ماجرای غم انگیز دیگر این کتاب است .
فرق محتوای آن با کتاب الیاس ، تصویری جدید از انسان و روابط دیگر نسبت به خدایان یونانی است . از جمله صفات ادیسه در این کتاب بلوغ شخصیت ، توانایی تحمل سختی در زندگی ، اطاعت در مقابل خدایان ،تیزهوشی ، خیال پردازی و احساس مسئولیت هستند .
این کتاب شعر نه تنها روی حماسه سرایی سدههای میانه غرب بلکه روی دوره رنسانس تیز تاثیر مهمی داشته است . ادیسه در این کتاب بعد از سالها سرگردانی و رسیدن به وطن در شهر اتیاکا ، به انتقام از مردهای مزاحم اشرافی میپردازد که در غیاب وی برای همسرش پنالوپ ،مزاحمت ناموسی ایجاد کرده بودند.
Homer, 800 vor Chr.

پروسه تحریف و تقلیب و مصادره به مطلوب کردن فروزه های خدایان ایرانی که محصول تجربیات اقوام ایرانی در گردآمد و باهمزیستی آنها بود از طرف قدرتپرستان بی فرّ به غارت رفت و علیه پرنیسپهای فرهنگ باهمستان مردم ایران، هدفمند و مغرضانه، تجاوزات آشکار و پنهان به همّت موبدان و متولیان و خادمان قدرت صورت گرفت. هنوز که هنوز است زبانهای اقوام ایرانی از بزرگترین پاسداران و نگهبانان فرهنگ ایرانی هستند که حقوق آنها از طرف حُکّام نالایق تا امروز پایمال شده است. در «زبانهای عربی، کردی، ترکی، گیلکی، مازندرانی، لری، بلوچی، سغدی، تاجیکی، پشتو و خوارزمی و دیگر زبانهای ایرانی» میتوان اصالت معانی و تصاویر کلیدی اسطوره های ایرانی را تمییز و تشخیص داد؛ نه در زبان رسمی و کلیشه ای و ساخته و پرداخته موبدان تبهکار. بُنمایه های فرهنگ ایرانیان [= گزند ناپذیری جان و زندگی، مهرورزی، دادورزی، راستمنشی»] از همان سپیده دم تاریخ و فرهنگ جهان آرایشان به شدّت با قدرت و آزار و خشم حکومتگران نالایق و بی فرّ در تقابل و مبارزه بوده است تا همین ثانیه های گذرا. پژوهشگری که نتواند پروسه پیکارها و کشمکشها و زیر و بمها و تضادهای اصولی و کلیدی را در متون و آثار به جا مانده از کشمکشهای هزاره ای با زبانی مستدل و منطقی و برهانی مغزدار در زبان فردی خودش بدون رعایت آئتوریته ها و مراجع و اساتید مدّعو و امثالهم به رشته تحریر در آورد، سخنانش و نوشته هایش، ارزش مطالعه نیز ندارند، چه رسد به اهمیّت دادن به آنها. اینکه ما تصوّر کنیم و بدتر از همه به خودمان تلقین کنیم که آنچه را به نام «تاریخ و فرهنگ ایرانی» اتیکت رسمی زده اند، همان «تاریخ و فرهنگ ایرانیان در اصالت وجودی اش» است، همه و همه از ساده لوحی و بیخبری و متابعت و نیندیشیدن و مغعولیّت معصومانه حکایت میکند. تبهکاری و دستکاری و تحریف و تقلیبی که در متون ادبیات بازمانده قبل از فروپاشی ساسانیان به جا مانده اند، میتوانند کوشندگان آزادی و مشتاقان شناخت و آگاهی و دانش بی غرض و مرض را بیانگیزانند تا - چنانچه دلیر و تشنه شناخت باشند- خودشان بدون متابعت و دنباله روی کردن از طیف گوناگون اساتید باختری و خودی به جستجو و کاوشگری بکوشند. هدف از تحصیل در رشته های «ایرانشناسی و ادبیّات فارسی و عربی» نباید این باشد که محصولات قلمی و نظری اساتید را تکرار کرد و بر «حجّت محض بودن و صحت نظرات آنها» مُهر قطعیّت اعتباری و سند سنجش ناپذیر زد. هیچکدام از اینگونه گرایشها با هنر پژوهیدن و سنجشگری و اندیشیدن با مغز خود، سنخیّت ندارند و هرگز و هیچگاه نیز، چیزی بر «شناخت و آگاهی» ایرانیان در هیچ دوره ای از تاریخ نخواهند افزود. نه امروز. نه فرداها.
مسئله حادّ امروز ما باید تلاش برای ریشه یابی دلایل «فلاکتهای فرهنگی و اجتماعی» و فروپاشی و آسیب دیدن «پرنسیپهایی» باشد که در طول قرنهای قرن از طرف »حُکام و طیف تابع آنها» اجرا شده اند. اینکه ما تصوّر کنیم دیگران میتوانند ما را از باتلاقی که محصول قرنها نیندیشیدن و سنجشگری و سرند نکردن میراثهای نیاکان و اجداد و پدرانمان است به بیرون آورند و به جایی نشانند که لیاقت آن را داشته باشیم، همه و همه خودفریبی محض است و علائم نحیف بودن. ایرانی جماعت تا زمانی که نفهمد و در نیابد که «تخمه خود زاست» و استقلال و شکوفایی و ارجمندی اش در گرو زایش و پیدایش گوهر جوینده و پرسنده و نوآفریننده خودش است، اگر سالهای سال نیز به همین روالی بزیید که تا کنون زیسته است، بی شک، انواع و اقسام حکومتها از نوع فقاهتی برسرنوشتش حاکم مطلق و مستبد خواهند ماند و مدام حسب وضعیّت دوران، انواع و اقسام ماسکها را بر خود خواهند آویخت و به همان تبهکاریها و جنایتهایی اقدام خواهند کرد که تمام حکومتهای غاصب از عصر ساسانیان تا حکومت خلفای الله امتداد داده و اجرا کرده اند.
«خود بودن، خود شدن، راه خود را آفرین و رفتن»، به دلیری کاوه سان محتاج و منوط است؛ طوری که انسان جوینده و تشنه استقلال فکر، جرات کند در بارگاه ضحّاک ماردوش، فریاد سر دهد که: «ستم را، کرانه بُوَد». تکرار و دست به سینه ایستادن در برابر ضحّاک و تایید و تصدیق جنایتهای او با «پژوهیدن و پرسشگری و شک کردن»، هیچ سنخیتی و مطابقتی ندارند. حقیقت را گفتن و عمری ملعون و مطرود و گمنام و تنها ماندن، شرف دارد به دروغ گفتن و تظاهر کردن و تکرار و غرغره نظراتی که بر هیچ «پژوهش سنجشگرانه و استدلال ژرف و کنکاوی و شکّ فردی انگیزشی» استوار نیستند.
شاد زیید و دیر زیید!
فرامرز حیدریان

از پژوهشگران بیگانه فعلا صرف نظر میکنم؛ زیرا هیچگونه پیوندی با بُنمایه های فرهنگ و تاریخ ایران ندارند و کار آنها فقط توصیف و تشریح قصر اجتماع و تاریخ کهنسال ایرانیان از بیرون است و به هیچ وجه از داخل و بنیانهای سوخت و سازی درون آن، آگاهی ندارند. ارزش پژوهش به این است که پژوهشگر بتواند دقیقا مراحل و شیوه ها و نحوه های تقلیب و تحذیف و تحریف و ساخته های مغرضانه موبدان زرتشتیگری را در متونی که سلطان صاحبقران بر آن بوده اند و تولیّت آن را داشته اند، رسوا و آشکار کند و نشان دهد. تکرار هزار بار جویده شده موبدان زرتشتیگری و پژوهشگران بیگانه، اصلا و ابدا با «پرنسیپ پژوهشگری و وجدان کار علمی» اصلا و ابدا، هیچ سنخیّتی ندارند. پژوهشگری که به هنر شکاّک بودن و ردیابی کریمینولوژیستی و پرسشهای مته به خشخاش گذاری و تدقیق شدن سنجشگرانه در خصوص تاریخ و فرهنگ ایرانیان توانمند نباشد، محصولات قلمی و ادّعاهای گفتاری اش؛ ولو استادترین استادان دانشگاههای ایران و جهان باشد و روزانه میلیونها نفر به پای درس حوزوی اش بنشینند، پشیزی ارزش ندارند؛ گیرم که در هر کوی و برزنی هر کسی که مدّعی «ایرانشناسی و شاهنامه شناسی» امیشود، به حرفها و نظرات چنان استادانی، ارجاع و استناد کور و متابعت بدون هیچ امّا و اگری کند. گفتن حقیقت به دلاوری و رادمنشی و استقلال اندیشه و پایبندی به وجدان فردی و پژوهشی منوط است؛ نه به داشتن مدارک و مدارج و تقدیر نامه ها و رئیس فلان و بیسار دیپارتمن بودن و استاد این دانشگاه و آن دانشگاه بودن و امثالهم.
شاد زیید و دیر زیید!
فرامرز حیدریان

تاریخ تحوّلات فرهنگی و اجتماعی ایرانیان را به هیچ وجه من الوجوه نمیتوان از آنچه که به نام «تحقیقات آکادمیکی و رسمی» نامیده میشود -خواه در ایرانیکا منتشر شده باشند، خواه به صورت رساله ها و کتابهای جداگانه از طرف ناشران مختلف- در هر صورت بر «پرنسیپ پرسش و اندیشیدن و کنجکاوی و شناختجویی» استوار نیستند؛ بلکه فقط گردآمدهای آویخته به صدها سند و کتابنامه و مراجع و غیره و ذالک هستند بدون «هیچ اندیشیدنی و تفکّری در باره مطالب». کاملا آکادمیک پسند بدون هیچ بهره ای و ایده ای و کارگشاینده ای.
مسئله اندیشیدن در باره «تاریخ و فرهنگ ایرانیان و بویژه» اساطیر ایرانی و ادیان متنوّع برآمده و سرکوب شده در تاریخ ایران و جنبشهایی که در طول تاریخ قرون در جغرافیای امپراطوری ایران و سپس جغرافیای فعلی ایران، به وجود آمده اند و به شدّت با آنها مبارزه شده است، به «مغز فلسفی بسیار نیرومند و آزاد از هر گونه وابستگیهای عقیدتی/مذهب/.ایدئولوژیک/.نظریّه ای آکبندی» منوط و ملزم است. مسئله تحقیق به معنای این نیست که کی چی گفت؟. کی چه ادّعایی و نظری» میکند؛ بلکه مسئله تحقیقی که صنار سی شاهی ارزش داشته باشد و خردلی بر شناخت بشری بیفزاید این است که به دنبال «چرایی و پاسخ به چرایی و چگونگی» تقلیبات و تحریفات و تناقضات و تصنّعات باشد و مهمتر از همه، «کشف و شناخت» تصاویر و معانی اصلی از جعلیات بعدی و تحمیل شده به تصاویر و مفاهیم و کلمات که تلاش شده است از طرف موبدان، آنها را با اصل، مطابقت دهند؛ ولی به دلیل جنایتهایی که مرتکب شده اند با تمام فوت و فنهایی که به کار بسته اند، ردّپای تبهکاریهای خودشان را به جا گذاشته اند و دقیقا از طریق ردّ پاهاست که میتوان به «کشف حقیقت» و دلایل خصومت و کینه توزی موبدان با بُنمایه های فرهنگ ایرانیان راه یافت.
آثار و مقالات و بحثهایی که تا امروز به نام ایرانشناسی، شاهنامه پژوهی، باستنان شناختی [تاکید کنم که باستان بر خلاف ذهنیّت اماله ای امروزی اشخاص کثیری که هیچ شناختی از تاریخ و فرهنگ مردم ایران ندارند به معنای سپری شده در زمان فیزیکی نیست و به گذشتهای دور تعلّق ندارد؛ بلکه باستان در بُنمایه های تجربی و زبانهای ایرانی به معنای «مایه های انگیزشیی و تخمه ای و هسته نو آفرینی» است] و امثالهم صورت گرفته اند، همه بدون استثنا بر مدار «الاهیات زرتشتیگری» گرد آمده اند و سوای تک و توکی پاراگرافها و جسته گریخته نظرات ارزشمند، بقیّه اش پشیزی ارزش ندارند و به هیچ دهکوره ای راه نمیبرند. هنر پژوهشگری و ایرانشناختی به معنای غرغره کردن و نشخوار و بازخوری و بازگویی به شدّت آکادمیکی-علمی با صدها عنوان کتابنامه ای نیست؛ بلکه هنر پژوهشگری به این منوط است که آنچه را نمیخواهند بگویند و کتمان میکنند و تحریف کرده اند و مدام با بی شرمی توصیف نشدنی به حیث «افسانه و خیالات و خرافات و چرندیات و چرت و پرت و هجویات» اتیکت زده اند و همچنان می زنند با کند و کاوهای فردی به کمک مغز اندیشنده و پرسنده و شکّاک بررسی کرد و به شناخت و کشف حقیقت گورانیده شده کامیاب شد. بنابر این به جای خودفریبی و بازماندن به آنچه که «ایرانشناسان بیگانه» که هیچ پیوندی با تاریخ و فرهنگ ایرانیان ندارند و همچنین به جای متابعت از اساتید و آکادمیکرهای ایرانی که تمام عمرشان به حیث مقلّد و تابع و هر چی آقای باختر زمینان گفتند، سپری کرده اند تا امروز، یاد بگیریم که راه خودمان را با پرسش و جستجو بدون متابعت کردن از مشقنویسیهای به شدّت علمی آنها! بجوییم و بیافرینیم و به زایش دیدگاهها و اندیشه ها و ایده هایی کامیاب شویم که محصول کاوشها و پرسشهای خودمان باشد؛ نه تلقینات زلم زیبمویی و علم نمای دیگران که تا امروز به بدبختی و ذلالت و نکبت ایرانی با پرت و پلا نویسیهای خودشان به نام «پژوهش علمی- آکادمیکی» امتداد فاجعه بار داده اند.
شاد زیید و دیر زیید!
فرامرز حیدریان

صعود و سقوط، فراز و فرود زرتشت ؛ از هند تا ایرانیکا .در منابع غربی گاهی دین زرتشت را بدلیل نام خدای آن اهورامزدا با دین مزدایی یکی میدانند و اهورامزدا را خدای دانایی و خدای نیکی بحساب می آورند . یونانیها نام زرتشت را بصورت " مالک شترهای طلایی رنگ " ترجمه کرده اند . عقاید اهورایی گویا پیش از زرتشت نیز وجود داشته اند . زرتشت خود تحت تاثیر ادیان هندو و بودایی بوده . در مقابل نام اهورامزدا ، اهریمن سنبل دروغ ، تاریکی و خشونت است . زرتشت نخستین پیامبر ثبت شده در تاریخ و پایه گذار یکی از نخستین ادیان جهانی ، و مشهورترین چهره تاریخ ایران است .
کتاب اوستای دین زردشت از طریق اهورامزدا گویا در سن 30 سالگی در شهر ری به زرتشت ابلاغ شده است . مزداگرایی دین زردشت در مقابل پانته ایسم " طبیعت خدایی " ایران باستان پیشین ، یک دوئالیسم یعنی ثنویت خوش بینانه بود . در دین زردشت نخستین بار سخن از پایان جهان و در پیش بودن روز جزا و قیامت وعده داده شده است . در دوئالیسم و ثنویت دین زردشت ، جهان مکانی است برای مبارزه میان نیکی و بدی ، سیاهی و سفیدی ، عدالت و بی عدالتی . زردشت میگفت که خوبی و بدی نمی توانند محصول و مخلوق یک خدای مشترک باشند . مورخان امروزه ادعا میکنند که جامعه زمان زردشت جامعه ای عشایری بر اساس دامپروری و گله داری و کوچ فصلی بوده است که در آن بدلیل تقسیم کار روزانه میان زنان و مردان ، آنها در یک رابطه هماهنگ شخصی ، خانوادگی، ایلی و اجتماعی میزیسته اند .
زردشت در آغاز میبایست علیه خدایان ایران باستان ، علیه بت پرستی ، علیه دیو پرستی ، علیه اسطوره گرایی ، و علیه چند خدایی مبارزه و افشاگری میکرد . چون آنزمان بین دین و ایدئولوژی فرقی نمی گذاشتند ، نمی توان از ایدئو لوژی بودن دین زردشت سخن گفت . در عقاید مذهبی زردشتی ، اهورامزدا خالق زندگی و جهان ، و اهریمن خالق مرگ ، نیستی و ویرانگری است . در نظر اهورامزدا انسان بطور طبیعی موجودی نیکوسرشت است . مبلغان ، مدافعان و میسیونرهای زردشتی در آغاز به مبارزه با بودیسم و شیواپرستی دین هندو میپرداختند .
درباره محل و زمان زندگی زردشت اختلافات گوناگونی وجود دارد . محل تولد او را در مسافتی میان دریاچه بختگان در شرق ایران آنزمان تا دریاچه ارومیه در غرب و مرکز ایران ، و زمان زندگی اورا بین 1000 تا 600 سال پیش از میلاد حدس میزنند . در منابع یونانی سال مرگ او را سال 258 پیش از مرگ اسکندر مقدونی گمان میزنند و اورا همدوره کنفسیوس و بودا یعنی حدود سالهای 588 پیش از میلاد ثبت کرده اند . سئوال دیگر اینست که دین زردشت کهن تر از دین یهود و تولد زردشت پیش از یا پس از تولد و زندگی موسی بوده ؟ منابع چپ تاریخ تولد زردشت را نیز بین قرون پنجم و دهم پیش از میلاد گمان میزندد .
نشر کتاب اوستا را نیز بین قرون 3-8 پیش از میلاد حدس میزنند . نخستین تقویم ایرانی در سال 411 پیش از میلاد مورد استفاده قرار گرفته . کورش گویا یکی از نخستین پیروان دین زردشت بود و در زمان حکومت داریوش اول دین زردشت جنبه دولتی و رسمی یافت . طبق گزارشات هرودت در آغاز شاهان هخامنشی حتی به مبارزه با دین زردشت میپرداختند . بعدها پارسها و مادها دین زردشت را در غرب فلات ایران رواج دادند . امروزه اشاره میشود که در آثار اوستایی دین زردشت لهجه ایران شرقی یعنی لهجه خراسانی و افغانی ملاحظه میشود .
به شواهد تاریخی یونانیها از اصول راستگویی ،هنرسوارکاری، و رفتار مهربان ایرانیان با اسیران جنگی به حیرت آمده بودند . سه اصل و توصیه و شعار مهم زندگی انسان زردشتی - گفتار نیک ، پندار نیک ، و کردار نیک بود . و سه درس اخلاقی آنان - کوشش برای تبدیل دشمن به دوست ، مهربانی با اسیران جنگی ، و توجیه و آگاه کردن نادانان بود .
محققین کتاب اوستا را به چند بخش - ترانه ها (گاتها)،سرودها (جاشتها ) ، قوانین ( اوید واتها ) ، و صداها تقسیم کرده اند . ادعا میشود که در دین زردشت هرکس بدون مغ ها و روحانیون میتواند مستقیم با اهورامزدا رابطه برقرار کند . واژه آخوند عنوانی است از زبان چینی و آسیای میانه و به معنی واسطه و مبلغ مذهبی است . در معابد ایران قدیم از جمله خدایان عهد باستان - میترا ، واروتا ، و اهورا را سه یزدان مهم میدانستند که بعدها در غرب ایران آنزمان نیز مشهور شدند . در مراسم آتش پرستی دین زردشت آناهیتا سنبل ثمربخشی بشمار می آمد .
امروزه ادعا میشود که دین زردشت روی ادیان ابراهیمی یهودی ، مسیحی ،و اسلامی تاثیرات مهمی داشته است . زردشت ، عرفان و تقدیرگرایی را قبول نداشت . گروهی از مغ های دولت ماد بعدها دین زردشت را میان شاهان غرب ایران اشاعه دادند . در سنگ نوشته های دوره هخامنشی بجای نام زردشت از نام اهورامزدا نام برده شده . آنان از واژه بغ برای خدا استفاده میکردند . نام شهر بغداد از فرهنگ زردشتی ایران باستان ریشه گرفته .در سنگ نبشته های هخامنشی اغلب تاکید روی مبارزه شاه با دروغ و بی عدالتی گردیده است . آشنایی هخامنشیان با زردشت ممکن است از زمان کورش شروع شده باشد .
مفسر بعدی دین زردشت مزدک بود . تاریخ مزذکیان تاریخ جنبش اجتماعی در زمان ساسانیان است . مزدک سرانجام در زمان قباد اول در قرن پنجم بعد از میلاد کشته شد . امروزه میتوان گفت که جنبش مزدکی ، عرفانی و بدبینانه ، و جنبش مانوی ، مادی و این جهانی و خوشبینانه بود . بعدها میتراپرستی ایرانیان به امپراتوری رم نیز رسید . اعراب بعدازهجوم وتسخیرایران،جنبش مانوی را زندقی نام نهادند . در دانشنامه ایرانیکا در امریکا قرار است بیوگرافی کوتاه زردشت از طریق همکاران جناب یارشاطر در جلد چهلم آورده شود .
Zarathustra 630 - 553 , v.chri.
Zoroaster 628 - 551 , v. chri